“Γκάζι” και “φρένο” της Κομισιόν για ένταξη Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας
Της Μαρίας Αρώνη
Την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βασισμένη στις θετικές εκθέσεις προόδου για τις δύο αυτές χώρες, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
«Η σύστασή μας προς το Συμβούλιο της ΕΕ βασίζεται στην αξιολόγησή μας. Και οι δύο χώρες, Αλβανία και Β. Μακεδονία έκαναν αυτό που έπρεπε και τώρα εναπόκειται στην ΕΕ να κάνει αυτό που πρέπει», δήλωσε η Ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, τονίζοντας ότι το «μπαλάκι βρίσκεται τώρα στο γήπεδο του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που συνεδριάζει στο Λουξεμβούργο στις 17 Ιουνίου».
Η κυρία Μογκερίνι είπε ότι η πρόοδος που έχει γίνει στη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία είναι εντυπωσιακή και ιδιαίτερα για τη Βόρεια Μακεδονία είπε ότι η «ιστορική συμφωνία» των Πρεσπών βοήθησε για να τερματιστούν τα προβλήματα και οι διχόνοιες γύρω από την ονομασία, με την Ελλάδα.
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν είπε ότι η Βόρεια Μακεδονία συνέχισε το φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς. Επιπλέον, τόνισε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα είναι ένα «παράδειγμα συμφιλίωσης και σχέσεων καλής γειτονίας για ολόκληρη την περιοχή».
Ειδικότερα, η έκθεση της Επιτροπής για τη Βόρεια Μακεδονία τονίζει ότι η χώρα διατήρησε καλές σχέσεις με τις άλλες χώρες της διεύρυνσης και συμμετείχε ενεργά σε περιφερειακές πρωτοβουλίες. «Έχουν αναληφθεί ιστορικά βήματα για τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας, μεταξύ άλλων με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας Πρεσπών και την εφαρμογή της, θέτοντας τέλος σε μία από τις παλαιότερες διαφορές στην περιοχή. Η Επιτροπή προσβλέπει στη συνέχιση της εφαρμογής της διμερούς συνθήκης με τη Βουλγαρία», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Επίσης, η έκθεση διαπιστώνει ικανοποιητική πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στο κράτος δικαίου.
Κατηγορηματικό "Όχι" στην Τουρκία
Στη διαπίστωση ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την ΕΕ καταλήγει η ετήσια έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Παρουσιάζοντας την έκθεση, η Ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι τόνισε ότι η Τουρκία παραμένει υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, βασικός εταίρος της ΕΕ και στρατηγικός γείτονας για την ΕΕ. «Η Τουρκία δηλώνει ότι είναι έτοιμη να ενταχθεί στην ΕΕ αλλά βλέπουμε ότι η χώρα απομακρύνεται από την ΕΕ», πρόσθεσε η Φ. Μογκερίνι, σημειώνοντας ότι θα ήταν θετικό για τους Τούρκους πολίτες να αναστραφεί τώρα αυτή τη τάση.
Ερωτηθείσα αν η ΕΕ θα προχωρήσει σε μέτρα κατά της Τουρκίας , η Φ. Μογκερίνι είπε ότι το θέμα θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 17 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο και τις όποιες αποφάσεις θα λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 21ης Ιουνίου.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τις ευρωπαϊκές αξίες, συρρικνώνοντας θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες και παρεμποδίζοντας σοβαρά την ελευθερία της έκφρασης. Παράλληλα, η έκθεση αφήνει αιχμές για την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και καλεί την Άγκυρα να ανατρέψει αυτήν την αρνητική τάση.
Σε ό,τι αφορά τα ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα, η έκθεση τονίζει ότι ενώ η επιχειρησιακή συνεργασία με την Ελλάδα για τη διαχείριση του μεταναστευτικού συνεχίζεται, “οι εντάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο υπονόμευσαν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια" και "υπήρξαν επανειλημμένες και αυξημένες παραβιάσεις των χωρικών υδάτων και των εναέριων χώρων της Ελλάδας και της Κύπρου από την Τουρκία".
Επιπλέον, η Επιτροπή υπενθυμίζει τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2018 η οποία “καταδικάζει έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος".
Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επισημάνει την υποχρέωση της Τουρκίας να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και έχει καλέσει την Τουρκία “να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να διερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο".
Εξάλλου, η έκθεση καταγράφει τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ, επαναλαμβάνει τις προειδοποιήσεις κατά της Άγκυρας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και καλεί την Τουρκία να τηρήσει τις υποχρεώσεις της για να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Συγκεκριμένα η έκθεση της Επιτροπής τονίζει ότι "οι εντάσεις στην περιοχή γύρω από την προοπτική διερεύνησης υδρογονανθράκων στις ακτές της Κύπρου αυξήθηκαν λόγω των ενεργειών και των δηλώσεων της Τουρκίας που αμφισβητούν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται τους πόρους υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της".
Η αντίδραση της Άγκυρας
Η Άγκυρα λέει πως δεν είναι δυνατόν να δεχθεί τις άδικες επικρίσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Κομισιόν
«Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διεύρυνση της ΕΕ προς την Τουρκία δεν αξιολογεί με ακρίβεια την τρέχουσα κατάσταση στη χώρα και δεν είναι δυνατόν για την Αγκυρα να δεχθεί τις άδικες επικρίσεις που η έκθεση περιέχει», δήλωσε σήμερα ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών Φαρούκ Καϊμακτσί.
Η Τουρκία θα σημειώσει προσεκτικά την εποικοδομητική κριτική που υπάρχει στην έκθεση, δήλωσε ο Καϊμακτσί και πρόσθεσε πως η Άγκυρα περιμένει από τους Ευρωπαίους συμμάχους της να υποστηρίξουν τη μάχη της εναντίον απειλών για την ασφάλειά της.
