Επόμενος σταθμός η άρση της “μεταπρογραμματικής παρακολούθησης”
ΚΟΡΚΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣΜετά από μία μακρά και επώδυνη δοκιμασία 12 ετών, ξεκίνησε επιτέλους μία νέα περίοδος για την χώρα μας και μια νέα εποχή για την ελληνική οικονομία.
Η περιπέτεια της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας την περίοδο 2010-2022 με την οκταετία των τριών μνημονίων και τη τετραετία της ενισχυμένης εποπτείας άφησε στους Έλληνες ανεξίτηλα τα σημάδια της. Παρά τα λάθη της οικονομικής μας πολιτικής, η σκληρή και εκδικητική τιμωρία των εταίρων μας με προαπαιτούμενα, κουρέματα, capital controls, κατάρρευση μισθών και συντάξεων, ανεργία, φόρους, χρέη και λουκέτα, καταχρέωσαν χιλιάδες ελληνικές οικογένειες και έκλεισαν 250.000 πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Δεν πιστεύω λοιπόν πως ο πόνος που προκάλεσε αυτή η εφιαλτική μνημονιακή περίοδος μπορεί να ξεχαστεί, ούτε γρήγορα, ούτε εύκολα. Ωστόσο, καλά θα κάνουμε να εκτιμήσουμε τον μεγαλύτερο βαθμό της δημοσιονομικής ελευθερίας που αποκτούμε και «να προσέχουμε για να έχουμε» την δυνατότητα άσκησης της δικής μας οικονομικής πολιτικής. Άλλωστε δεν φτάσαμε ακόμα στο τέλος της διαδρομής, αφού τώρα ακολουθεί η περίοδος της «μεταπρογραμματικής εποπτείας», υπό το χαλαρό όμως καθεστώς εξάμηνης παρακολούθησης PPS.
Ο σταθμός της απόλυτης δημοσιονομικής ελευθερίας θα επιτευχθεί όταν ανακτήσουμε την επενδυτική βαθμίδα των ομολόγων μας και οι αγορές θα είναι πλέον οι μόνοι ελεγκτές της ελληνικής οικονομίας χωρίς τη Κομισιόν και το ESM. Η επιστροφή μας λοιπόν στη κανονικότητα, υπό τις σημερινές υφεσιακές συνθήκες της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης στην ΕΕ, θα πάρει κάποιους μήνες ακόμα. Στη πραγματικότητα όμως η απόλυτη αποδέσμευση μας και το κόψιμο του μνημονικού «ομφάλιου λώρου» εκτιμάται το 2058 με την αποπληρωμή του 75% του εξωτερικού χρέους μας στις ευρωπαϊκές χώρες, τον ESM και τον EFSF. Η επόμενη μέρα προϋποθέτει τη διευθέτηση 22 εκκρεμοτήτων μέχρι την τελευταία έκθεση αξιολόγησης που θα εγκρίνει τον Νοέμβριο το Eurogroup πριν την τελευταία εκταμίευση των 740 εκατ. ευρώ από τα ANFAs και SMPs, καθώς και την δεύτερη δόση των περίπου 2 δις ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης στο τέλος του χρόνου.
Οι κυριότερες εκκρεμότητες είναι η παρουσίαση του προυπολογισμού για το 2023, η εκκαθάριση όλων των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η πλήρης λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος της ΑΑΔΕ, η συλλογή του clawback, ο φορέας ακινήτων, η εφαρμογή του συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης, οι κεντρικές προμήθειες, το πλαίσιο αφερεγγυότητας, η ανάκτηση των κρατικών εγγυήσεων, η βελτίωση της λειτουργικότητας της δικαιοσύνης, η ανάρτηση του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, ο νομοθετικός εκσυγχρονισμός των κρατικών επιχειρήσεων, η κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και οι ιδιωτικοποιήσεις οδικών δικτύων και λιμένων. Οι χειρισμοί του οικονομικού επιτελείου σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία αναμένεται να ολοκληρωθούν νομοθετικά μέχρι τέλος Οκτωβρίου, αφού πολλές από τις 22 εκκρεμότητες-ορόσημα έχουν ήδη δρομολογηθεί στη Βουλή.
Ουσιαστικά με το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας άνοιξε ο δρόμος για την επιστροφή της Ελλάδας στην οικονομική κανονικότητα με χαλαρότερους δημοσιονομικούς ελέγχους, με μεγαλύτερη οικονομική ανεξαρτησία, αλλά και με μεγαλύτερη πολιτική ευθύνη. Ας ελπίσουμε πως η συνέχεια θα μας αποζημιώσει με τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και λειτουργίας των τραπεζών, καθώς επίσης με καλύτερες προοπτικές απασχόλησης και αύξησης του ΑΕΠ.
Ο επόμενος μεγάλος σταθμός της Ελλάδας που δεν πρέπει να καθυστερήσει είναι η άρση της «μεταπρογραμματικής παρακολούθησης» και μπορεί να επιτευχθεί γρηγορότερα μόνο με πολιτική υπευθυνότητα και σταθερότητα.