Πορτογαλία: Καθαρή νίκη για τον Αντόνιο Κόστα

Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα βγαίνει καθαρά ενισχυμένος από τις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Πορτογαλία χθες Κυριακή, τέσσερα χρόνια αφότου ανέλαβε την εξουσία, το 2015, συμμαχώντας με την αριστερά για να γυρίσει τη σελίδα της λιτότητας.

Με βάση τα σχεδόν οριστικά αποτελέσματα, η παράταξη του 58χρονου άλλοτε δημάρχου της Λισαβόνας συγκέντρωσε το 36,65% των ψήφων και θα διαθέτει τουλάχιστον 106 έδρες από το σύνολο των 230 του κοινοβουλίου, από 86 το 2015.

Οι σοσιαλιστές αφήνουν έτσι πολύ πίσω την παράταξη που αποτελούσε τον κύριο αντίπαλό τους, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD, κεντροδεξιά), που είδαν το δικό τους ποσοστό να συρρικνώνεται στο 27,9% και τις έδρες τους στο κοινοβούλιο να μειώνονται στις 77 από 89.

Η ψηφοφορία, που σημαδεύτηκε από μια αποχή-ρεκόρ (45,5%), επιβεβαίωσε ότι η χώρα είναι μια από τις λιγοστές στην Ευρώπη όπου οι σοσιαλιστές έχουν ούριο άνεμο και όπου η λαϊκιστική δεξιά δεν έχει πρακτικά βάρος στον πολιτικό διάλογο, μολονότι το κόμμα Chega! («Αρκετά!») μπαίνει στο κοινοβούλιο εκλέγοντας έναν βουλευτή.

Ο Κόστα δεν θα διαθέτει πάντως απόλυτη πλειοψηφία, κάτι που τον υποχρεώνει να επιδιώξει την υποστήριξη άλλων παρατάξεων, σε ένα κοινοβούλιο όπου θα κυριαρχεί η κεντροαριστερά και η αριστερά.

Υποστήριξη ad hoc;

Εξαίρετος τακτικιστής, ο σοσιαλιστής ηγέτης μπόρεσε το 2015 να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας παρά την ήττα του από τη δεξιά, χάρη στην υποστήριξη του Μπλοκ της Αριστεράς (ριζοσπαστική αριστερά) και των κομμουνιστών. Επρόκειτο για συμμαχία χωρίς προηγούμενο, που όμως του επέτρεψε να μείνει στην εξουσία τέσσερα χρόνια.

Πανηγυρίζοντας τη νίκη του ενώπιον των υποστηρικτών του, ο Κόστα δήλωσε διατεθειμένος να επαναλάβει την «εμπειρία» της συμμαχίας αυτής. «Η σταθερότητα είναι κεφαλαιώδης για τη διεθνή αξιοπιστία της Πορτογαλίας και για να προσελκυστούν επενδυτές. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα αγωνιστεί για να βρεθούν λύσεις που θα εγγυηθούν τη σταθερότητα» αυτή, είπε.

Ενισχυμένοι, οι σοσιαλιστές ενδέχεται αυτή τη φορά να «επιτύχουν την πλειοψηφία με μεταβλητές γεωμετρίες» και να περιοριστούν να «επιδιώξουν συμφωνίες ad hoc» με την αριστερά για την έγκριση νόμων, σύμφωνα με έναν αναλυτή, τον Πέντρου Νόρτον.

Το Μπλοκ της Αριστεράς, που εξασφάλισε 19 έδρες, όπως και το 2015, δήλωσε έτοιμο να «διαπραγματευθεί» με τους σοσιαλιστές «μια συμφωνία που θα εγγυάται τη σταθερότητα της χώρας», σύμφωνα με την επικεφαλής του Καταρίνα Μαρτίνς. Με 12 έδρες, οι κομμουνιστές, που είδαν τον αριθμό των εδρών τους να μειώνεται, δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να υποστηρίξουν εκ νέου τους σοσιαλιστές.

Ο Κόστα διαθέτει άλλον έναν δυνητικό εταίρο, το μικρό κόμμα PAN, με βουδιστική φιλοσοφία, που προτάσσει την προστασία των ζώων και της φύσης και θα καταλάβει τέσσερις έδρες στο νέο πορτογαλικό κοινοβούλιο.

Αφότου ο Κόστα ανέλαβε την εξουσία, η πορτογαλική οικονομία ανέκαμψε θεαματικά, έπειτα από τη δραστική θεραπεία λιτότητας που εφάρμοσε η προηγούμενη κυβέρνηση της δεξιάς, σε αντάλλαγμα για τον διεθνή δανεισμό της χώρας το 2011. Ο ρυθμός ανάπτυξης (3,5% το 2017 και 2,4% του ΑΕΠ το 2018) βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του 2000 ενώ το ποσοστό της ανεργίας υποχώρησε στο επίπεδο προ κρίσης (6,4%).