“Ρωγμές” στην κυριαρχία Ερντογάν
Ηχηρό μήνυμα στον πρόεδρο της Τουρκίας και το ισλαμοσυντηρητικό AKP έστειλαν οι δημοτικές εκλογές. Σημαντικά κέρδη σε πόλεις- κλειδιά, όπως η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα και η Σμύρνη κατέγραψαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στο σύνολο της χώρας, πάντως, το κόμμα του Ερντογάν, επικράτησε στους περισσότερους δήμους και τις περιφέρειες.
Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους είχε ριχτεί με όλες του τις δυνάμεις στην προεκλογική εκστρατεία. Πραγματοποίησε μια εκατοστή προεκλογικές συγκεντρώσεις σ' όλη τη χώρα, ανάγοντας την ψηφοφορία σε δημοψήφισμα για το πρόσωπό του μέσα σε πλήρη οικονομική θύελλα. Ωστόσο ο Ερντογάν, με την ολοκλήρωση της καταμέτρησης των ψήφων, έχασε οριστικά τους δύο δήμους-κλειδιά .
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα στο 100%, στον δήμο της Κωνσταντινούπολης κέρδισε ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), Εκρέμ Ιμάμογλου, με ποσοστό 48,79%, απέναντι στον πρώην πρωθυπουργό και υποψήφιο με το κυβερνών AKP, Μπιναλί Γιλντιρίμ, που συγκέντρωσε το 48,51%.
Στην Άγκυρα επιβεβαιώθηκε η νίκη του υποψηφίου του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) Μανσούρ Γιαβάς, που κέρδισε με ποσοστό 50,91%, έναντι 47,1% που συγκέντρωσε ο υποψήφιος του AKP, Μεχμέτ Οζασεκί.
Στην τουρκική επικράτεια επικράτησε το κόμμα του Ερντογάν με 44,31%, έναντι 30,11% του CHP. Ήδη πάντως υπάρχουν αντιρρήσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα,
Οι προσφυγές
Σε μια ένδειξη ότι δεν θα αποδεχθεί την ήττα στις δύο κύριες πόλεις της Τουρκίας χωρίς να κάνει τίποτα, το AKP έχει, ήδη, ανακοινώσει πως θα καταθέσει προσφυγές για να επανεξετασθεί η εγκυρότητα δεκάδων χιλιάδων ψηφοδελτίων, τα οποία θεωρεί άκυρα. Σύμφωνα με το Ανατολή, 290.000 ψήφοι καταμετρήθηκαν ως άκυρες στην Κωνσταντινούπολη και 90.000 στην Άγκυρα.
Φοβούμενη νοθεία, η αντιπολίτευση κάλεσε από την πλευρά της τους παρατηρητές να μην φύγουν από τα εκλογικά τμήματα, ακόμη και «να μην κοιμηθούν για 48 ώρες». Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, προτίμησε να επικεντρωθεί στη νίκη του σε εθνική κλίματα
«Το γεγονός ότι διατηρεί την πλειοψηφία είναι πολύ σημαντικό», αναλύει η Αϊσέ Αγιατά, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα. «Αυτό του επιτρέπει να διατηρεί τη νομιμότητά του».
Όμως η Κωνσταντινούπολη παραμένει μια μείζων πόλη για τον Ερντογάν, ο οποίος μεγάλωσε και άρχισε την πολιτική καριέρα του ως δήμαρχός της από το 1994 μέχρι το 1998. Γι' αυτό είχε στείλει εκεί τον πιστό πρώην πρωθυπουργό του, τον Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Για την Αγιατά, «ο Ερντογάν είναι τραυματισμένος από τα αποτελέσματα της Κωνσταντινούπολης, αλλά παραμένει όρθιος».
Οι ανησυχίες των Τούρκων ψηφοφόρων
Τα αποτελέσματα που πέτυχε η αντιπολίτευση σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα είναι περισσότερο αξιοσημείωτα επειδή το AKP είχε συντριπτική υπεροχή στην κάλυψη της προεκλογικής εκστρατείας από τα μέσα ενημέρωσης, πολλά από τα οποία ελέγχονται από την εξουσία.
Όμως η οικονομική κατάσταση φαίνεται πως κατέβαλε το AKP, καθώς πολλοί ψηφοφόροι τους οποίους συνάντησε το Γαλλικό Πρακτορείο στα εκλογικά τμήματα της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας έβαζαν το θέμα αυτό στην κορυφή των ανησυχιών τους.
Ενώ το AKP είχε στηριχθεί σε μια ισχυρή ανάπτυξη για να επιτύχει τις εκλογικές νίκες του από το 2002 και μετά, αυτή τη φορά χρειάσθηκε να διαχειριστεί την πρώτη ύφεση εδώ και 10 χρόνια, πληθωρισμό ρεκόρ και ανεργία σε άνοδο.
«Η οικονομική κρίση έπληξε αληθινά τους ψηφοφόρους του», εξηγεί ο Μπερκ Εσέν, επισκέπτης καθηγητής στο πανεπιστήμιο Μπιλκέντ της Άγκυρας.
«Ο Ερντογάν πέτυχε την υποστήριξη της βάσης του υποσχόμενος πως η πολιτική σταθερότητα θα έφερνε την οικονομική ευημερία», συνεχίζει. «Όμως ούτε το ένα ούτε το άλλο δεν επιτεύχθηκαν στη διάρκεια των θητειών του».
Αποτυχία του Ερντογάν “βλέπει” ο ξένος Τύπος
Το κόμμα του Ερντογαν κυριαρχούσε στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα για ένα τέταρτο του αιώνα. Η απώλεια και των δύο θα αποτελούσε πλήγμα για την υπόθεση του χειρισμού της οικονομίας από τον Τούρκο πρόεδρο, γράφει η βρετανική εφημερίδα Independent.
«Η αίγλη του Ερντογάν ότι είναι αήττητος πολιτικός τα τελευταία 17 χρόνια θα υπονομευθεί σοβαρά με αυτές τις ήττες», δήλωσε ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, διευθυντής του τουρκικού ερευνητικού προγράμματος στο Washington Institute.
Σύμφωνα με τους Times «Οι αποτυχίες του Ερντογαν είναι πολύ μεγάλες για να κρυφτούν. Μέχρι τώρα κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να υποστεί μια πραγματική ήττα - οι όποιες εκλογές έγινες μετά το 2014 έγιναν μάλλον για το θεαθήναι. Και μέχρι τώρα μπορούσε να εκμεταλλευτεί οποιαδήποτε κρίση προς όφελός του. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το θέμα είναι αν ο ίδιος γνωρίζει πόσο άσχημη είναι η κατάσταση της οικονομίας ή πόσο και πού γίνεται λιγότερο δημοφιλής -και είναι μάλλον αμφίβολο αν όσοι τον περιβάλλουν του λένε την αλήθεια. Πάντως οποιαδήποτε απόπειρά του να ανατρέψει το αποτέλεσμα στην Κωνσταντινούπολη είναι πολύ πιθανό να συναντήσει δημόσια αγανάκτηση και διαμαρτυρίες.
Μέχρι τις επόμενες εκλογές το 2023 ο Ερντογάν πρέπει να βρει τρόπους να μη χάσει τους ψηφοφόρους του. Όσο για την αντιπολίτευση μπορεί τώρα να αποδείξει ότι ξέρει να κυβερνά -και καλύτερα. Και να ξαναβρεί το δρόμο που θα την οδηγήσει στην εξουσία» τονίζουν οι Times.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένα κόκκινο πανί για τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, γράφει η γερμανική Die Welt. Τα κατασταλτικά μέτρα κατά των ξένων επενδυτών ή των τραπεζών έχουν οδηγήσει σε πολλούς επενδυτές να έχουν σβήσει την Τουρκία από τον χάρτη των προς επένδυση χωρών .
«Οι επενδυτές φοβούνται το χειρότερο. Ο Ερντογάν θα μπορούσε τώρα να εντείνει και πάλι τις επιθέσεις του στις χρηματοπιστωτικές αγορές για να αποδείξει τη δύναμή του. Θα μπορούσε επίσης να προσπαθήσει να πανικοβάλει την οικονομία ασκώντας πίεση στην κεντρική τράπεζα και τις ιδιωτικές τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια καθώς η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση από το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Τέλος, θα μπορούσε να αγνοήσει το αποτέλεσμα των τοπικών εκλογών και να αναγκάσει τις δυνάμεις της αγοράς να ενεργήσουν μετά από τις απογοητευτικές παρεμβάσεις. Και οι τρεις επιλογές είναι κακές για τη λίρα.
Από την αρχή του έτους, η λίρα έχει χάσει περίπου 6% σε σχέση με το δολάριο. Μόνο το Αργεντίνικο Πέσο έχει υποτιμηθεί ακόμη περισσότερο σε σχέση με το δολάριο.
Η αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές βαρύνει επίσης τη πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Η Τουρκία εξακολουθεί να έχει μεγάλη ανάγκη από ξένους επενδυτές λόγω της εξάρτησης από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Αλλά όσο περισσότερο επεμβαίνει ο Ερντογάν αποθαρρύνοντας τους επενδυτές, τόσο πιο κρίσιμη γίνεται η κατάσταση, σημειώνει η Die Welt.
