Ανάσα Ελευθερίας

Η Sharareh Khademi εγκατέλειψε τη χώρα προέλευσης της, το Ιράν, στα τέλη του 2018, ερχόμενη στην Ελλάδα σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής για την ίδια και την 6χρονη, τότε, κόρη της Diana. Κατόπιν σύλληψης της από την Interpol, λόγω εντάλματος, εκδοθέντος με αίτημα του άντρα της για αρπαγή ανηλίκου και κατ’ επέκταση των ιρανικών αρχών, αιτήθηκε την χορήγηση ασύλου από την ελληνική δικαιοσύνη.

Πιο συγκεκριμένα, η Sharareh είχε κατηγορηθεί από τον άντρα της, στο ιρανικό έδαφος και με βάση το εν λόγω σύστημα δικαιοσύνης, για εξώγαμη σχέση με αποτέλεσμα να δικαστεί και εν τέλει να καταδικαστεί σε εξήντα χτυπήματα ή “βουρδουλιές”. Ωστόσο, όταν η υπόθεση δικάστηκε σε δεύτερο βαθμό, η γυναίκα απαλλάχθηκε της προαναφερθείσας κατηγορίας. Παρ’ όλα αυτά, ο άνδρας της ζήτησε να παραιτηθεί από κάθε αξίωση σχετική με τη κηδεμονία του παιδιού, με την απειλή πως θα προέβαινε σε καταγγελία αυτής και της οικογένειας της για αντικαθεστωτική δράση, εξαιτίας της έντονης πολιτικής δράσης που είχε αναπτύξει η ίδια τα τελευταία χρόνια στο Ιράν. Στο μεταξύ, σε περίπτωση που η Sharareh είχε παραδοθεί στις ιρανικές αρχές, θα ερχόταν αντιμέτωπη με τη ποινή του θανάτου, σε μια χώρα όπως το Ιράν που μαζί με το Πακιστάν, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, που καλύπτουν το 84% όλων των καταγεγραμμένων εκτελέσεων που έλαβαν χώρα το 2017 σύμφωνα τη Διεθνή Αμνηστία. Πέραν τούτου, η κόρη της, Diana, θα είχε παντρευτεί με βάση την επιθυμία του πατέρα της πριν την ηλικία των 9 ετών, φαινόμενο σύνηθες και ευρέως διαδεδομένο με βάση τα πολιτιστικά ήθη και έθιμα της Ισλαμικής δημοκρατίας του Ιράν.

Κρίσιμο στοιχείο αποτελεί απόφαση ιρανικού δικαστηρίου που βρέθηκε στο φάκελο της Sharareh και καταδικάζει το σύζυγό της σε αποζημίωση εξαιτίας σωματικής βλάβης που της είχε προκαλέσει (ειδικότερα, της είχε σπάσει δύο φορές το χέρι και λόγω αυτού η ίδια τον είχε καταγγείλει στην ιρανική δικαιοσύνη). Πέραν της τυπικής αυτής, όμως, προστασίας, θα ήταν δυνατόν με βάση τα δεδομένα της σύγχρονης εποχής και το νομικό πλαίσιο που ισχύει στο ιρανικό έδαφος να διασφαλιστεί η προστασία των γυναικών και των παιδιών θυμάτων της ενδοοικογενειακής βίας, όταν αυτή αποτελεί συνήθης και διαδεδομένη πρακτική αντιμετώπισης των προβλημάτων στο οικογενειακό περιβάλλον;

Μπορεί η απόφαση του Αρείου Πάγου για την Sharareh Khademi να είχε σαν αποτέλεσμα την άρση της κράτησης και την αποφυλάκιση της, εφόσον δε κρατούνταν για άλλη αιτία, δίνοντας της έτσι μια ανάσα ελευθερίας. Τι μέλλει γίγνεσθαι, όμως, για τις εκατοντάδες γυναίκες θύματα βίας που βιώνουν διαρκώς το φόβο και τη καταπίεση;

Στους δρόμους της Τεχεράνης, η λεγόμενη “θρησκευτική αστυνομία” έχει την δυνατότητα να προβεί σε παρατηρήσεις αναφορικά με την ενδυμασία μιας γυναίκας και το τρόπο που έχει επιμεληθεί την εμφάνιση της. Ανάμεσα σε πολλά περιστατικά που καθημερινά λαμβάνουν χώρα, τον Απρίλιο του 2018, μια νεαρή κοπέλα, καθώς διέσχιζε κεντρικό δρόμο της πρωτεύουσας, δέχθηκε επίθεση από μια ομάδα γυναικών εργαζόμενων για την “θρησκευτική αστυνομία ηθών” της Τεχεράνης, με την αιτιολογία ότι η μαντίλα που φορούσε στο κεφάλι δεν ήταν σωστά τοποθετημένη. Ο υπουργός Εσωτερικών αποδοκίμασε το περιστατικό, δηλώνοντας πως πρόκειται για ένα μεμονωμένο γεγονός που δεν αντανακλά στον τρόπο με τον οποίο η θρησκευτική αστυνομία χειρίζεται τις υποθέσεις της. Ωστόσο, δήλωσε πως η νεαρή κοπέλα διέθετε προκλητική συμπεριφορά, υπαινισσόμενος ότι η ίδια εξαρχής δεν σεβάστηκε τις γυναίκες της “θρησκευτικής αστυνομίας”, όταν αυτές σε πρώτο στάδιο της συνέστησαν να υπακούει στο νόμο (κατά τον ιρανικό νόμο, είναι υποχρεωτικό για τις γυναίκες να καλύπτουν τελείως τα μαλλιά τους με την ισλαμική μαντίλα).

Ως πότε οι γυναίκες στο Ιράν θα στιγματίζονται, θα φυλακίζονται και θα κρατούνται με το πρόσχημα της διατάραξης της δημόσιας τάξης επειδή επιθυμούν να αποφασίζουν οι ίδιες για την ενδυμασία τους; Ως πότε οι γυναίκες στο Ιράν θα κατηγορούνται για άσεμνη συμπεριφορά ακριβώς επειδή παρέκκλιναν από την βούληση του ανδρός τους και ως πότε η κατηγορία αυτή θα αποτελεί τη δικαιολογία ώστε να μην έρθουν στην επιφάνεια τα ειδεχθή εγκλήματα κακοποίησης τους; Ας δοθεί επιτέλους μια ανάσα ελευθερίας με αφετηρία την υπόθεση της Sharareh Khademi, μια ανάσα ελευθερίας από όλους (ιδίως από όλα τα συστήματα απονομής δικαιοσύνης) και για όλους.