Κι εμείς;

Τη θεωρώ από τις σημαντικότερες ειδήσεις της προηγούμενης εβδομάδας που ενδεχομένως να αποδειχθεί μια από τις ανθρωποσυστατικές μεταμορφώσεις στην  ιστορία του είδους μας: η  Google υπέβαλε αίτηση για να κατοχυρώσει μια νέα ψηφιακή πατέντα, η οποία θα λειτουργεί σαν αντικαταστάτης μας στα social media.

Κάθε χρήστης θα έχει τον δικό του κλώνο-avatar στο Facebook ή στο Twitter (για να αναφέρω τα δημοφιλέστερα ) που θα μπορεί να απαντά ανθ'ημων στα μηνύματα των “φίλων” μας, χωρίς δηλαδή να βρισκόμαστε πάνω από τον υπολογιστή ή όταν δεν θα επιθυμεί ο αληθινός εαυτός μας  να ανταποκριθεί στις ιντερνετικές κλήσεις και  προσκλήσεις.

Για να είναι συνεπής ο άυλος αντικαταστάτης μας, θα έχει φροντίσει να παρακολουθήσει τη δραστηριότητα μας  σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να γνωρίζει το ύφος μας και να το υιοθετήσει.

Το βρίσκω τρομακτικό. Αναπόφευκτο μεν αλλά τρομακτικό. Γιατί ακόμη και με την ασφαλιστική δικλίδα που σύμφωνα με τη Google θα υπάρχει, να έχουμε εμείς τον τελικό έλεγχο για το τι θα γράψει το avatar για εμάς, πάλι είναι σαν να παραδίδουμε πλήρως πλέον τον εαυτό μας στα ρομπότ. Εκχωρούμε τον πυρήνα μας. Σκεφτείτε να συνομιλούν τα avatar αντί για μας, όχι σε παιχνίδι αλλά στην αληθινή ζωή. Φανταστείτε να δεσμεύεστε από το chating του ψηφιακού αντικαταστάτη σας με τον αντικαταστάτη του “φίλου” σας; Όσο ιδιοφυής κι αν θα είναι, θα αποτελεί έναν αναμικτήρα data χωρίς αισθήματα, ένας παραγωγός γραπτού λόγου χωρίς όμως να έχει μεσολαβήσει η νοητική συν-κινηση από το μήνυμα ενός φίλου, δίχως να έχει αισθανθεί όλα όσα αστραπιαία -συνειδητά ή ασυνείδητα- μας προκαλεί η διαδικασία της επικοινωνίας. Τα άρρητα που δεν διαπερνούν ακριβώς τις λέξεις αλλά υπάρχουν εκεί σε ένα κόμμα, τα αποσιωπητικά ή τα faces. Κι εμείς; πού θα είμαστε εμείς;

Είναι αδιανόητο πόσο ιλιγγιωδώς τρέχουν τα πράγματα. Πόσο δίκιο έχει ο σπουδαίος Γάλλος διανοητής Michel Serres στην παρατήρησή του* ότι οι κοινωνίες μας μοιάζουν με εκείνους του αστερισμούς που αν και λάμπουν έχουν σβήσει και δεν βλέπουμε παρά το παρελθόν τους. Τώρα υφίσταται μια άλλη πραγματικότητα που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε.

*”Η Κοντορεβιθούλα” Michel Serres, μετάφραση Δημήτρης Ποταμιάνος, εκδόσεις Ποταμός.