Πώς επηρεάζει την υγεία μας η αλλαγή της ώρας;
Η αλλαγή θερινής ώρας επηρεάζει τους περισσότερους από εμάς, είτε το αντιλαμβανόμαστε άμεσα, είτε το αντιλαμβανόμαστε, είτε όχι. Αν το ξύπνημα σήμερα το πρωί σας ήταν λίγο πιο δύσκολο από ό,τι συνήθως, τότε αυτό είναι ένα μόνο πολύ μικρό παράδειγμα.
Το πώς η αλλαγή ώρας θα επηρεάσει την δική σας προσωπική υγεία, τις συνήθειες του ύπνου σας και την καθημερινότητά σας, είναι κάτι που μπορείτε να ελέγξετε σε μεγάλο βαθμό.
Η μετακίνηση των δεικτών του ρολογιού αλλάζει το βασικό χρονικό “ερέθισμα” για τον οργανισμό μας, το φως. Το φως είναι εκείνο που καθορίζει τον 24ωρο φυσικό μας κύκλο, ή τον κιρκαδικό ρυθμό, όπως ονομάζεται. Με την αλλαγή ώρας, το εσωτερικό μας ρολόι μας αποσυντονίζεται προσωρινά. Το πόσο καλά θα προσαρμοστείτε σε αυτή την αλλαγή εξαρτάται από πολλά πράγματα.
Σε γενικές γραμμές, το να “χάσετε” μια ώρα την άνοιξη είναι πιο δύσκολο να το διαχειριστεί ο οργανισμός σας από ό,τι το να “κερδίσετε” μια ώρα το φθινόπωρο. Είναι κάτι αντίστοιχο με τα ταξίδια με αεροπλάνο. Αν ταξιδεύετε ανατολικά “χάνετε” χρόνο. Το να πάτε για ύπνο “νωρίτερα” μπορεί να σας προκαλέσει δυσκολία να κοιμηθείτε και αυξημένη εγρήγορση. Αν ταξιδεύετε δυτικά, “κερδίζετε” χρόνο και σας παίρνει ο ύπνος πιο εύκολα, μεν, αλλά μπορεί να έχετε μεγαλύτερη δυσκολία να ξυπνήσετε, δε.
Πόσο καιρό παίρνει για να προσαρμοστώ στην αλλαγή ώρας;
Αν και λίγο απλοϊκός, ο βασικός κανόνας είναι ότι χρειάζεστε περίπου μία ημέρα για να ρυθμίσετε το εσωτερικό σας ρολόι κάθε φορά που αλλάζει η ώρα. Υπάρχει σημαντική ατομική διακύμανση, ωστόσο.
Ποια σημάδια θα αντιληφθώ κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης;
Εάν συνήθως κοιμάστε 7-8 ώρες και πρέπει να πάτε για ύπνο λίγο πιο νωρίς το βράδυ, μπορεί να ξυπνήσετε με ένα καλύτερο αίσθημα ξεκούρασης. Εάν ήδη σας λείπει ύπνος και κοιμάστε περίπου 6 ώρες κάθε βράδυ, θα αντιληφθείτε πιθανώς μειωμένη απόδοση, μικρότερη συγκέντρωση και χειρότερη μνήμη, καθώς και αυξημένη κούραση και υπνηλία τις πρώτες 48 ώρες μετά την αλλαγή της ώρας.
Τι μπορείτε να κάνετε για να επαναφέρετε το εσωτερικό σας ρολόι και να προσαρμοστείτε πιο γρήγορα στην αλλαγή ώρας
Ο κιρκαδικός σας ρυθμός ρυθμίζεται εσωτερικά, αλλά επηρεάζεται και από το περιβάλλον, τη συμπεριφορά και τα φάρμακα, που ενδεχομένως να παίρνετε.
-Όπως αναφέρθηκε, το φως είναι το κύριο περιβαλλοντικό ερέθισμα. Το φως καταστέλλει την έκκριση της “ορμόνης του ύπνου”, της μελατονίνης. Γι' αυτό είναι σημαντικό να βγείτε στο φως την πρώτη μέρα μετά την αλλαγή της ώρας όσο το δυνατόν περισσότερο.
-Επίσης, προσπαθήστε να μην ανάψετε πολλά φώτα μέσα στο σπίτι το βράδυ, για να βοηθήσετε τον εγκέφαλο να συγχρονιστεί καλύτερα με το πότε ακριβώς σκοτεινιάζει πλέον έξω στο περιβάλλον.
-Μην πιείτε πολλούς καφέδες ή αλκοόλ σήμερα και προσπαθήστε να περιορίσετε την όποια γυμναστική ή σωματική άσκηση αρκετά νωρίς στην ημέρα, δηλαδή αρκετές ώρες πριν πάτε για ύπνο.
-Αν είναι απαραίτητο, φορέστε σήμερα ωτοασπίδες και μάσκα ματιών, για να κοιμηθείτε πιο γρήγορα.
-Επίσης, είναι σημαντικό αυτή την πρώτη εβδομάδα μετά την αλλαγή της ώρας να πηγαίνετε για ύπνο την ίδια ώρα κάθε μέρα.
Κάποιες επιστημονικές μελέτες δείχνουν μια συνολική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και των θανάτων λόγω της αλλαγής της ώρας τον χειμώνα (όπου κερδίζουμε μια ώρα ύπνου), αλλά μια σημαντική αύξηση στα ποσοστά των ατυχημάτων την πρώτη Δευτέρα μετά την αλλαγή της ώρας την άνοιξη (δηλαδή σήμερα!). Οι ερευνητές αποδίδουν στην αυξημένη υπνηλία αυτό το φαινόμενο.
