Πέθανε ο Αντώνης Λιβάνης

Απεβίωσε νωρίς το βράδυ, σε ηλικία 94 ετών, ο εκδότης Αντώνης Λιβάνης, στενός συνεργάτης του Ανδρέα Παπανδρέου, μέλος της Εθνικής Αντίστασης και εξορισθείς από τη χούντα των συνταγματαρχών.

Ο Αντώνης Λιβάνης γεννήθηκε το 1925 στην Πάτρα. Ήταν γόνος εύπορης οικογένειας εμπόρων με καταγωγή από τα Καλάβρυτα. Πολύ νέος αγωνίστηκε στην Εθνική Αντίσταση και καταδικάστηκε σε θάνατο από τους Ναζί, αλλά σώθηκε χάρη στην παρέμβαση ισχυρών συγγενών του.

Σπούδασε στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή (σημερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και ασχολήθηκε με τις επιχειρήσεις. Παράλληλα με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, ο Λιβάνης έγινε δραστήριος παράγοντας της Πάτρας στην υπηρεσία του Γεωργίου Παπανδρέου, και ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ένας από τους κομματάρχες του. Όταν ο γιος του Γεωργίου Παπανδρέου, Ανδρέας, γύρισε στην Ελλάδα το 1961 με πρόταση του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή (για να αναλάβει το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών) και αποφάσισε το 1964 να μπει στην πολιτική, ο Αντώνης Λιβάνης έγινε Διευθυντής του Γραφείου του.

Κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών ο Αντώνης Λιβάνης συνελήφθη, περνώντας συνολικά 5,5 χρόνια σε φυλακές και εξορία, με μεσοδιαστήματα ελευθερίας. Την περίοδο εκείνη η οικογένεια Λιβάνη αναγκάστηκε να εκποιήσει τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να επιβιώσει. Μετά την επιστροφή του από την εξορία, το Πάσχα του 1972, δημιούργησε τον Εκδοτικό Οργανισμό Λιβάνη, που εξελίχθηκε σε μία από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της Ελλάδας στο χώρο των εκδόσεων. Συμμετείχε στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου, κάτι που οδήγησε σε ανελέητο κυνηγητό από τις μυστικές υπηρεσίες της Χούντας με εντολή να συλληφθεί πάση θυσία. Ο Λιβάνης, όμως, κατάφερε να διαφύγει στη Ρώμη.

Παρά την παρουσία του δίπλα στον Ανδρέα Παπανδρέου, στο ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά η ενεργός παρουσία του άρχισε το 1977, όταν έγινε η στροφή προς το Κέντρο εν όψει των εκλογών. Κατά την προεκλογική περίοδο του 1981, ο Αντώνης Λιβάνης κινητοποιήθηκε για να εκλεγεί ο Γιώργος Παπανδρέου βουλευτής Αχαΐας, όπως είχε κάνει με τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1964. Πράγματι, ο νεαρός τότε Γιώργος Παπανδρέου εξελέγη πρώτος, ξεπερνώντας σε σταυρούς ακόμη και τον Μένιο Κουτσόγιωργα.

Με τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, ανέλαβε Γενικός Διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και Γενικός Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ (χωρίς ο ίδιος να είναι βουλευτής) στην οποία επέβαλλε σκληρή πειθαρχία. Κράτησε αυτές τις θέσεις ως την πτώση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ το καλοκαίρι του 1989. Δεν δέχθηκε ποτέ να μπει στην επίσημη πολιτική και να γίνει βουλευτής.

Ο Αντώνης Λιβάνης ήταν ο δημιουργός του Πρωθυπουργικού Γραφείου ως αυτοτελούς δημόσιας υπηρεσίας (νόμος 1299/1982) και ο ρόλος του ήταν ο γενικός συντονισμός και η επίβλεψη των Υπουργών. Ο Αντώνης Λιβάνης είχε ένα δικό του επιτελείο για να χειρίζεται σημαντικές υποθέσεις και να επιτηρεί τα Υπουργεία, ενώ είχε και το γενικό κουμάντο σε ότι αφορούσε τις υπηρεσίες που υπάγονταν απευθείας στον Πρωθυπουργό. Οι σχέσεις του με τις κομματικές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ ήταν εχθρικές, και υπήρξαν κόντρες με τα στελέχη που ήλεγχαν το κόμμα και τη νεολαία, όπως ο Γιώργος Γεννηματάς, καθώς και με το Υπουργικό Συμβούλιο, στο οποίο δέσποζε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Μένιος Κουτσόγιωργας.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της δραστηριότητάς του ήταν ότι διατηρούσε πάντα δίαυλους επαφής με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις.

Όταν το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στην εξουσία το 1993, διορίστηκε Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και έγινε ο βασικός χειριστής όλων των ενδοκυβερνητικών υποθέσεων. Την παλιά θέση του Αντώνη Λιβάνη στο Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού ανέλαβε η Δήμητρα Λιάνη, με την οποία συγκρούστηκε αλλά τελικά συμβιβάστηκε. Ο Κώστας Σημίτης του πρότεινε θέση στο Υπουργικό Συμβούλιο το 1996, αλλά δεν τη δέχτηκε.

Ο Αντώνης Λιβάνης είχε νυμφευθεί την Κατερίνα Κατέχου με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Ηλία (που σήμερα διευθύνει τον εκδοτικό οίκο) και την Γιώτα.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Ηλία Λιβάνη και του εξέφρασε την οδύνη του και τα ειλικρινή του συλλυπητήρια για τον θάνατο του πατέρα του, Αντώνη Λιβάνη, με τον οποίο τον συνέδεαν μακροχρόνιοι δεσμοί φιλίας.

«Ο Αντώνης Λιβάνης άφησε το δικό του ξεχωριστό αποτύπωμα στην πολιτική ζωή της χώρας, εργαζόμενος επί δεκαετίες στο πλευρό ενός σημαντικού πολιτικού. Με συνέπεια, διακριτικότητα και αποτελεσματικότητα», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, εκφράζοντας τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντα.

Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, τόνισε: «Μια σημαίνουσα προσωπικότητα της σύγχρονης πολιτικής και εκδοτικής ιστορίας του τόπου μας έφυγε από τη ζωή. Ο Αντώνης Λιβάνης επέδειξε συνέπεια στα δημοκρατικά του πιστεύω καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, αφήνοντας το δικό του στίγμα στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας επί δεκαετίες. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του».

«Ο Αντώνης Λιβάνης υπήρξε εμβληματική φυσιογνωμία της προοδευτικής παράταξης, παρών για δεκαετίες στους αγώνες του λαού μας για δημοκρατία, δικαιοσύνη και πρόοδο», υπογραμμίζει σε ανάρτησή του στο Twitter, o Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, και προσθέτει: «Ένα παράδειγμα σεμνότητας και αφοσίωσης στο λαό και την Ελλάδα, η απώλειά του αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους φίλους και τους συντρόφους του».

«Με μεγάλη θλίψη αποχαιρετούμε το ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, τον δικό μας άνθρωπο, τον αγαπημένο μας Αντώνη Λιβάνη», ανέφερε η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά. Επισημαίνοντας ότι ο Αντώνης Λιβάνης ήταν «στην πρώτη γραμμή της αντιστασιακής δράσης ενάντια στη δικτατορία και με συνεχή και συνεπή παρουσία στους προοδευτικούς πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες», η Φώφη Γεννηματά τονίζει πως «ως ο στενότερος συνεργάτης του Ανδρέα Παπανδρέου τίμησε την εμπιστοσύνη του και υπήρξε εμβληματική φυσιογνωμία που σφράγισε με την δημόσια παρουσία, την προσφορά και το ήθος του, μια ολόκληρη εποχή». «Θα τον θυμόμαστε με σεβασμό και θα τον τιμούμε πάντα. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια του», κατέληξε.

«Η θλίψη για τη φυγή σου, μεγάλη. Έγραψες έναν συγκλονιστικό κύκλο ζωής. Αφήνεις ένα βαθύ αποτύπωμα. Καλό σου ταξίδι, Αντώνη.», έγραψε σε ανάρτησή του στο Twitter ο πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.

Για το θάνατο του Αντώνη Λιβάνη, αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και του αντιδικτατορικού αγώνα, πρώην υπουργού και εκδότη, το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του.