To ΕΚΠΑ μας ξεναγεί στα κτίρια της Αθηναϊκής Τριλογίας
Ξεναγήσεις στο Πανεπιστήμιο, την Ακαδημία και τη Βιβλιοθήκη, τα κτίρια της λεγόμενης Αθηναϊκής Τριλογίας, οργανώνει το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο του εορτασμού των 180 χρόνων από την ίδρυση και λειτουργία του.
Το Σάββατο, 13 Μαΐου, και για δύο ακόμη Σάββατα (20 και 27 Μαΐου), από τις 11:00 έως τις 12:30, ο αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης Δημήτρης Παυλόπουλος και μεταπτυχιακοί σπουδαστές Ιστορίας της Τέχνης θα ξεναγούν τους Αθηναίους -και όχι μόνον- στα τρία ιστορικά κτίρια, με σημείο συνάντησης και εκκίνησης τα προπύλαια του ΕΚΠΑ.
Πρόκειται για τρία από τα πρώτα κεντρικά δημόσια οικοδομήματα της πρωτεύουσας του νέου ελληνικού κράτους κατά τον 19ο αιώνα, που έχουν την ιδιαιτερότητα να αποτελούν σύνολο αρχιτεκτονικής, γλυπτικής και ζωγραφικής, καθώς αποτελούν δείγματα του ιστορισμού κλασικιστικών τύπων που άνθησε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη την περίοδο εκείνη.
«Είναι μια πρωτοβουλία για να γνωρίσουν όχι μόνον οι Αθηναίοι αλλά και οι ανεξαρτήτως καταγωγής κάτοικοι της πόλης μας την ιστορία των σπουδαίων αυτών τριών κτιρίων του 19ου αιώνα, που συνδέουν αρμονικά στη φυσιογνωμία τους την αρχιτεκτονική, τη ζωγραφική και τη γλυπτική» δηλώνει ο κ. Παυλόπουλος και προσθέτει: «Ύστερα, καθώς τα κτήρια συνιστούν ευτυχισμένο αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας ξένων και Ελλήνων καλλιτεχνών, ενώ βασίστηκαν στη χορηγική προσφορά Ελλήνων της διασποράς, εμφανίζονται ως ολοκληρωμένη πρόταση διαμόρφωσης του κέντρου μιας πόλης που μόλις είχε γίνει πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, της Αθήνας, αλλά και ως παράδειγμα θέλησης και ευεργεσίας, χρήσιμο οπωσδήποτε πιο πολύ από άλλοτε στους καιρούς μας και στη χώρα μας».
Πράγματι, η Αθηναϊκή Τριλογία είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας Ελλήνων και Ευρωπαίων, αρχιτεκτόνων (Christian και Theophil Hansen, Ernst Ziller), ζωγράφων (Carl Rahl, Eduard Lebiedzki, Christian Griepenkerl, Franz Melnitzky) και γλυπτών (Ιωάννη Κόσσου, Γεωργίου Φυτάλη, Γεωργίου Βιτάλη, Γεωργίου Βρούτου, Γεωργίου Μπονάνου, Γεωργίου Παπαγιάννη, Λεωνίδα Δρόση, Ιωάννη Καρακατσάνη, Γεωργίου Ξενάκη).
Όσο για τη συμμετοχή των μεταπτυχιακών φοιτητών, ο κ. Παυλόπουλος σημειώνει: «Η συμβολή των μεταπτυχιακών σπουδαστών δίνει το μέτρο της συμμετοχής νεότερων επιστημόνων που ειδικεύονται στο γνωστικό αντικείμενο της Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, τη δική τους ανάγνωση των μορφών και των συμβολισμών των κτηρίων που αξιοποιεί όμως τη σχετική βιβλιογραφία, ενώ έχει και τον χαρακτήρα άσκησης των επικοινωνιακών δυνατοτήτων τους σε ένα ετερόκλιτο, διαφορετικό κάθε φορά, κοινό».
Έτσι, λοιπόν, κατά τις ξεναγήσεις στο Πανεπιστήμιο, θα παρουσιάζονται η ζωφόρος-ύμνος προς τον βασιλέα Όθωνα ανάμεσα σε προσωποποιήσεις των τεχνών και των επιστημών, μορφές της αθηναϊκής Μυθολογίας και Ιστορίας, οι πρωταγωνιστές της απελευθέρωσης των Ελλήνων από τον οθωμανικό ζυγό.
Στην Ακαδημία, θα προβάλλονται ο μύθος του Προμηθέα, συμβόλου του ανθρώπινου αγώνα να υπερβεί τον εαυτό του καταβάλλοντας τιτάνιες προσπάθειες εναντίον κάθε αντιξοότητας έως την ηρωική αποθέωσή του, αλλά και η γέννηση της Αθηνάς, σύνθεση που συνδέει την Ακαδημία με τον Παρθενώνα.
Τέλος, στη Βιβλιοθήκη, εντυπωσιάζει η μνημειακή κλίμακα και η απόδοση ενός από τους τρεις αδελφούς δωρητές της, του Παναγή Βαλλιάνου, σε ανδριάντα, υλοποίηση της ευποιίας, συστατικού στοιχείου του ελληνικού γένους. Δεν είναι χωρίς σημασία, άλλωστε, το γεγονός ότι απεικονίζονται αρχαίες και νεότερες φυσιογνωμίες, σε μια σύνδεση παρελθόντος και παρόντος.
