Πλείστοι πλειστηριασμοί
ΤΣΙΠΤΣΕ ΣΟΦΙΑΣύμφωνα με τα στοιχεία που αντλούμε από την επίσημη σελίδα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών «eauction», 153.100 είναι οι αναρτημένοι πλειστηριασμοί (οι πλειστηριασμοί δηλαδή που θα γίνουν το προσεχές διάστημα) και 1424 θα λάβουν χώρα εντός της επόμενης εβδομάδας!
Για πολλά πολλά χρόνια γράφουμε για τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια», κινδυνεύοντας μάλιστα να αγγίξουμε τα όρια του χαρακτηρισμού της γραφικότητας. Την περίοδο κόβιντ το ζήτημα των κόκκινων δανείων πήγε πίσω στην ατζέντα της επικαιρότητας. Θέλετε η πανδημία και τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας; θέλετε η πανθομολογούμενη και πολυδιαφημισμένη ανάπτυξη από την κυβέρνηση που θα ερχόταν, και ακόμα έρχεται; Θέλετε το παγκόσμιο φαινόμενο της ακρίβειας και της εγχώριας αισχροκέρδειας που εμφιλοχώρησε και εδραιώθηκε; Ίσως λίγο από όλα αυτά να συνετέλεσαν στο να μη μιλούμε στο δημόσιο διάλογο για το μέγα αυτό κοινωνικό ζήτημα των κόκκινων δανείων, όπου στο ασυνείδητο αυτών που δεν αντιμετωπίζουν τον βραχνά, να πέρασε ότι το ζήτημα εν πολλοίς έχει αντιμετωπιστεί.
Στην πραγματικότητα ουδέποτε αντιμετωπίστηκε , καθότι μετά τον νόμο 3869/2010 (Νόμος Κατσέλη), ο οποίος έπαυσε να ισχύει το 2019, δεν υπήρξε κάποιος νόμος , ο οποίος να κατάφερε να υπάγει σε καθεστώς ρύθμισης το μεγαλύτερο κομμάτι των δανειοληπτών. Τι σημαίνει αυτό; Οι δανειολήπτες απροστάτευτοι, στο έλεος των εξελίξεων, χωρίς να έχουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν την ελπίδα μίας ρύθμισης , μέσα από ένα νομοθετικό εργαλείο.
Ο νέος πτωχευτικός νόμος , ονομάστηκε δεύτερη ευκαιρία, προκειμένου να λειάνει την πραγματικότητα , χρησιμοποιώντας μεγαλόδωρες εκφράσεις. Δυστυχώς όμως, η πραγματικότητα δεν κρύβεται: δεν μιλούμε για δεύτερη ευκαιρία. Μιλούμε για πτώχευση! Οπότε ο πολίτης που έχει κόκκινα δάνεια και δεν κατάφερε να βρει διμερώς μία ρύθμιση με τα fund και τις εταιρίες διαχείρισης, είτε :1. θα πτωχεύσει μέσω του νόμου της πτώχευσης, δηλαδή θα ρευστοποιηθεί όλο το ενεργητικό της περιουσίας του και θα διεκδικήσει την πολυδιαφημισμένη δεύτερη ευκαιρία, ήτοι : να τα χάσει μεν όλα, αλλά να απαλλαγεί και από τις οφειλές του (αυτές που θα υπολείπονται μετά το πέρας της ρευστοποίησης), εφόσον βέβαια πληρούνται τα κριτήρια που θέτει ο νόμος, είτε: 2. Θα λάβει διαταγές πληρωμής, κατόπιν έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης , και θα οδηγηθεί κλιμακωτά και τάχιστα σε … πλειστηριασμό !
Το τελευταίο διάστημα ακούστηκαν πολλά γύρω από την απόφαση 822/2022 του ΑΠ , με την οποία «επλήγη» η ενεργητική νομιμοποίηση των λεγόμενων servicers, σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Τι σημαίνει στην πράξη τιτλοποιήσεις και ενεργητική νομιμοποίηση των servicers:
Με τον νόμο 3156/2003 εισήχθη η διαδικασία της λεγόμενης «τιτλοποίησης απαιτήσεων». Τιτλοποίηση ονομάζεται η έκδοση τίτλων (π.χ. ομολογιών) που βασίζονται στις ταμειακές ροές που απορρέουν από στοιχεία του Ενεργητικού μιας οντότητας (π.χ. δάνεια μιας τράπεζας), των οποίων τίτλων η αποπληρωμή καλύπτεται από την ταμειακή ροή που δημιουργούν τα ίδια τα δάνεια με την αποπληρωμή τους. Η πρακτική αυτή εξυπηρετεί τις πληρωμές μεταξύ πιστωτών και δανειζομένων, ενώ η οντότητα δεν κρατά τα ίδια τα στοιχεία του Ενεργητικού για αποκόμιση τόκων. (Πηγή : Βικιπαιδεια)
Με το πέρασμα του χρόνου και τη διόγκωση των κόκκινων δανείων οι τράπεζες προχωρούσαν σε ολοένα και πιο μαζικές τιτλοποιήσεις , επωφελούμενες και του «13ου άθλου» του σχεδίου Ηρακλής. Το σχέδιο Ηρακλής λειτούργησε ως εξής: δόθηκε κρατική εγγύηση σε ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας τιτλοποιημένων δανείων, έναντι προμήθειας που έλαβε το Δημόσιο.
Οι τιτλοποιήσεις όμως αυτές έγιναν με τον Ν. 3156/2003, ο οποίος δεν παρείχε αυξημένες εξουσίες στους διαχειριστή της απαίτησης (Servicers) . Πιο συγκεκριμένα : Με το Ν. 3156/2003 δεν απονέμεται στις εταιρίες διαχειρίσεως ενεργητική κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση, ώστε να δύνανται να ασκούν ένδικες αυτοτελείς πρόσθετες παρεμβάσεις. Δύνανται μονάχα να προβαίνουν σε εξώδικες διαχειριστικές πράξεις, με σκοπό την είσπραξη των απαιτήσεων από τους οφειλέτες, για λογαριασμό των εντολέων τους. Δεν μπορούν κατά συνέπεια να αποκτήσουν την ιδιότητα του μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου, και κατά συνέπεια δεν δύνανται να ασκούν αγωγές , αλλά ούτε να προβαίνουν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης!
Τα ανωτέρω κρίθηκαν με την απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό «όπλο» στις ανακοπές των πολιτών, προκειμένου να προσπαθήσουν να ανακόψουν νομίμως τις ενέργειες εκτέλεσης των servicers εις βάρος της περιουσίας τους.
Αξιοσημείωτο είναι ότι γεννούνται και πλείστα άλλα νομικά θέματα (πχ στον πίνακα κατάταξης της διανομής του πλειστηριάσματος, καθότι οι servicers εφόσον δεν νομιμοποιούνται ενεργητικά να συμμετέχουν στην κατάταξη, αλλάζει και ο πίνακας διανομής του πλειστηριάσματος υπέρ των υπόλοιπων δικαιούχων και του Δημοσίου, αν συγκαταλέγεται στους δικαιούχους και έχει αναγγελθεί). Συνάμα γεννούνται και πολλά ερωτήματα για το σχέδιο Ηρακλής και την τύχη που θα έχει, αν τελικά αποδειχτεί ότι οι εγγυήσεις αυτές , δεν ήταν τελικά και τόσο ασφαλείς. Να υπενθυμίσουμε ότι 18, 7 δις κόστισαν οι εγγυήσεις και το «ρίσκο» που ανέλαβε το ελληνικό δημόσιο.
Χιλιάδες πολίτες αναμένουν τις εξελίξεις στο κομμάτι των πλειστηριασμών και το πώς τελικά θα αντιμετωπιστεί. Προς το παρόν , το μόνο που δύναται να γίνει στα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης , είναι οι εκ του νόμου προβλεπόμενες ανακοπές και αιτήσεις αναστολής.
Η ερώτηση που μου στοίχησε και με στοίχειωσε, όταν πρόσφατα μου τέθηκε, ήταν: «θα προλάβω να βγάλω τα Χριστούγεννα στο σπίτι μου, ή θα μου το έχουν πάρει;» Τούτος ο άνθρωπος δεν είναι ο «μπαταχτσής»! Δεν είναι ο «στρατηγικός κακοπληρωτής» . Είναι ο άνθρωπος που πέρασε τρία μνημόνια, που έκλεισε την επιχείρηση του, που έχασε τη δουλειά του, που περικόπηκαν οι συντάξεις των γονιών του , που δεν μπόρεσε να βρει εργασία στα δύο χρόνια κόβιντ και ναι… δεν τα κατάφερε… Τιμωρείστε τον! Θα ΄μαστε … «πάτσι» !