Τηλεφώνημα με νόημα: Η επόμενη μέρα της επικοινωνίας Μπάιντεν - Ερντογάν
ΦΙΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Ο Ερντογάν περίμενε για τρεις και πλέον μήνες την επικοινωνία με τον Μπάιντεν. Προφανώς όσο περνούσε ο χρόνος, αντιλαμβανόταν ότι ο Αμερικανός ομόλογός του είχε επιλέξει να τον αγνοήσει για ένα ικανό χρονικό διάστημα ώστε αφενός να του δείξει την ενόχλησή του και αφετέρου να του καταστήσει καθαρό ότι οι συνθήκες έχουν διαφοροποιηθεί και πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτές.
Όμως, ακόμη και η επιλογή της μέρας του τηλεφωνήματος είναι ενδεικτική των προθέσεων Μπάιντεν έναντι του Ερντογάν. Τον κάλεσε λίγες ώρες πριν αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων, αφαιρώντας του έτσι έστω και την παραμικρή δυνατότητα να αισθανθεί ισότιμος συνομιλητής και να «πουλήσει» στο εσωτερικό την επικοινωνία ως δήθεν επιτυχία.
Είναι προφανές ότι ο Μπάιντεν θέλει να σπάσει τον τσαμπουκά του Ερντογάν και να του δείξει εξ’ αρχής ποιος είναι το αφεντικό που ορίζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Είναι σαφές ότι θέλει να τον κοντύνει τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ο ένοικος του Λευκού Οίκου δεν θέλει να χάσει τη χρήσιμη Τουρκία, αλλά η τύχη του Ερντογάν δεν φαίνεται να τον απασχολεί. Άλλωστε, το μήνυμα της χθεσινής επικοινωνίας είναι πως ο Τούρκος πρόεδρος είναι ευάλωτος, αδύναμος να επηρεάσει την άποψη του Αμερικανού ομολόγου του για ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα για την Άγκυρα, άρα και ανεπαρκής στην προώθηση των συμφερόντων της χώρας του. Όλα αυτά γίνονται σε αντιπαραβολή με την εικόνα που ο Ερντογάν καλλιεργεί συστηματικά εντός και εκτός της χώρας του: του αδιάλλακτου, άτεγκτου και στιβαρού ηγέτη που δεν λυγίζει, δεν υποκύπτει σε πιέσεις και έχει καταστήσει τη χώρα του ισχυρό περιφερειακό πόλο. Μετά, όμως, τις πρώτες αντιδράσεις που θα ενισχύσουν τα αντιαμερικανικά αισθήματα στην Τουρκία και θα συσπειρώσουν μέρος των πολιτών γύρω από τον Ερντογάν, θα έρθει η ώρα του απολογισμού και τότε ο τελευταίος θα κατηγορηθεί ότι οι πολιτικές του τον αποξενώνουν και προκαλούν ζημία στη χώρα.
Ωστόσο, τα περιθώρια ελιγμών του είναι συρρικνωμένα και γνωρίζει ότι τυχόν ρήξη στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον θα επιτείνει τα προβλήματα στην οικονομία. Άρα, πέρα από τον χαρτοπόλεμο σκληρών δηλώσεων, η Άγκυρα δεν έχει την πολυτέλεια της ευθείας αντιπαράθεσης, έστω και για λόγους εντυπώσεων. Ο εγωισμός του Ερντογάν είναι πληγωμένος, αλλά με τόσα ανοιχτά μέτωπα με τις ΗΠΑ και τη δικαστική υπόθεση της Halkbank, που ακουμπάει πρόσωπα του περιβάλλοντός του να ξανανοίγει, σαν πολιτικός χαμαιλέοντας θα στραφεί στην πολιτική του επιβίωση. Και η σύγκρουση με τους Αμερικανούς μόνο ωφέλιμη δεν είναι. Εκτός εάν εκτιμήσει ότι το χαρτί του εξωτερικού εχθρού, της αυτονόμησης και της εθνικής ανεξαρτησίας, για τις οποίες υποτίθεται ότι μάχεται, συνδυαστικά με την πρόκληση κάποιας εγχώριας ή εξωτερικής κρίσης θα τον οδηγήσουν σε νίκη, σε περίπτωση που επιλέξει να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Το θετικό για αυτόν σε ένα τέτοιο σενάριο είναι πως θα μηδένιζε το κοντέρ και έχοντας πέντε χρόνια καθαρού πολιτικού χρόνου ίσως ανάγκαζε τον Μπάιντεν να αναθεωρήσει την πολιτική υπονόμευσής του. Το αρνητικό είναι ότι η προπαγάνδα δεν μπορεί να φτιασιδώσει τα οικονομικά προβλήματα καθώς και πως όλες οι μετρήσεις δείχνουν από μία αμφίρροπη μάχη μέχρι και άνετη επικράτηση των αντιπάλων του Τούρκου προέδρου. Ένας Τούρκος εξόριστος στο εξωτερικό, με τον οποίο συνομιλούσα τις προάλλες, μου έλεγε ότι ο Ερντογάν είναι ικανός να κάνει τα πάντα για να διατηρηθεί στην εξουσία. Η κλεψύδρα, όμως, του πολιτικού του χρόνου, αρχίζει να αδειάζει.
Άλλωστε τα περιθώρια αντίδρασης από πλευράς Τουρκίας είναι συρρικνωμένα, διότι ήδη στην προοπτική της ρήξης, η τουρκική λίρα υποτιμάται, οπότε αν η Άγκυρα αντιδράσει δυναμικά, ο αρνητικός αντίκτυπος στο νόμισμα και την οικονομία θα είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Για τον πολιτικό εγωισμό του Ερτογάν, να μην έχει καταφέρει να αλλάξει γνώμη στον Μπάιντεν για ένα ζήτημα τόσο ευαίσθητο, θα είναι τεράστιο πλήγμα. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα έχει εγκλωβιστεί, αφού δεν μπορούσε να αρνηθεί την επικοινωνία αλλά το αποτέλεσμα αυτής τον εκθέτει.
Lockdown - Γερμανία: πιο αυστηρά μέτρα, παρά τις επικρίσεις
ΗΠΑ- εμβόλιο Johnson & Johnson: αρχίζει ξανά η χορήγηση του
Ο καιρός το Σάββατο του Λαζάρου: ισχυρές βροχές, καταιγίδες και πτώση θερμοκρασίας