Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι: μια πανευρωπαϊκή απειλή

Η χώρα μας αλλά και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες πλήττονται από δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς και άλλα καταστροφικά φαινόμενα. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Γραφείου του ΟΗΕ για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών οι σεισμοί υπήρξαν το πλέον θανατηφόρο και καταστροφικό φαινόμενο παγκοσμίως κατά την τελευταία εικοσαετία. Εξάλλου, η κλιματική αλλαγή επέφερε σημαντικό οικονομικό κόστος. Το ίδιο αποτέλεσμα ισχύει και στην Ευρώπη.

Ο σεισμός της Πάρνηθας (7 Σεπτεμβρίου 1999) με μέτριο μέγεθος, μόνο 5,9 στην κλίμακα Ρίχτερ, προκάλεσε 143 θύματα. Στην κεντρική Ιταλία, ο σεισμός της L’ Aquila, μεγέθουςω 6,3,  στις 6 Απριλίου του 2009 σκότωσε 310 ανθρώπους. Περίπου το ίδιο ήταν το ύψος των θυμάτων από τη σειρά των ισχυρών σεισμών του 2016 που και πάλι έπληξαν την κεντρική Ιταλία.

Αλλά και οι υπόλοιποι κίνδυνοι δεν είναι αμελητέοι. Αρκεί να θυμηθούμε τα 100 θύματα από τη δασική πυρκαγιά στο Μάτι το καλοκαίρι του 2018 και τα 25 θύματα από την πλημμύρα στη Μάνδρα το Νοέμβριο του 2017. Πρόσφατα είδαμε μεγάλες δασικές πυρκαγιές στην Πορτογαλία και την Ισπανία, ακόμη και στη Σουηδία. Οι πλημμύρες συχνά πλήττουν κυρίως τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης αλλά και άλλες. Έχει πλέον γίνει συνείδηση ότι  οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι συνιστούν μια πανευρωπαϊκή απειλή.

Στις 25-29 Μάρτιου του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργάνωσε στις Βρυξέλλες συνέδριο εμπειρογνωμόνων και τελικών χρηστών για τα θέματα ασφάλειας με την πρώτη μέρα να είναι αφιερωμένη στους περιβαλλοντικούς κινδύνους, περιλαμβανομένων των γεωκινδύνων (π.χ. σεισμοί, τσουνάμι, κατολισθήσεις) και της κλιματικής αλλαγής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα καταστροφικά φαινόμενα θα επαναληφθούν. Ορισμένα, όπως οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές, ευνοούνται από την κλιματική αλλαγή. Οι σεισμοί δεν επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή αλλά αναμένεται να πάρουν μεγάλα μεγέθη, όπως έγινε και στη δεκαετία του 1950 όταν η Ελλάδα επλήγη από σειρά πολύνεκρων σεισμών που υπερέβησαν το μέγεθος 7, π.χ το 1953 στα νησιά του Ιονίου, το 1956 στις Κυκλάδες και το 1957 στη Ρόδο. 

Συνεπώς, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για εντονότερα φαινόμενα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα. Στο πρόσφατο συνέδριο των Βρυξελλών αποφασίστηκε να συνεχιστεί ο διάλογος μέχρι τα τέλη του έτους οπότε και θα καθοριστεί ένας οδικός χάρτης για τις πολιτικές που πρέπει να προταθούν ώστε η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων να γίνει πιο οργανωμένη και αποτελεσματική μέσα σε όλο το χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Δυστυχώς, στο θέμα των περιβαλλοντικών κινδύνων το μέλλον δεν μπορεί να περιμένει. Το μέλλον είναι ήδη παρόν!?