Η στήλη και ο στύλος...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΕνα λιλά χρώμα τόνιζε το τριψήφιο ποσό επιστροφής, τετρακόσια κάτι ευρώ. Ήταν μια “ανάσα δροσιάς” μέσα στον “καύσωνα” των υποχρεώσεων. Ακολούθησε ενας εσωτερικός πανηγυρισμός και αμέσως σκέφτηκα: “Κλείνουμε, τις τρεις εναπομείνασες δόσεις του περσινού φόρου εισοδήματος, και με το υπόλοιπο θα βγάλω τις ασφάλειες των παιδιών”.
Το επόμενο βήμα ήταν να επικυρώσει την απόφαση το αφεντικό του σπιτιού. Η σύζυγος λοιπόν άναψε το πράσινο φως. Αναχωρήσαμε για τις καλοκαιρινές διακοπές, συνυπολογίζοντας-έστω και λογιστικά- στα ταμειακά μας διαθέσιμα το περίσσευμα των 210 ευρώ. Αυτό ενδυνάμωσε την ανεμελιά.
Επιστρέφοντας από την καλοκαιρινή ανάπαυλα, στις πρώτες ημέρες του Αυγούστου, πρώτη προτεραιότητα προς διευθέτηση, ήταν ο συμψηφισμός του παλαιού χρέους, με το ποσό της επιστροφής φόρου. Σηκώνομαι πρωί-πρωί, και πηγαίνω στην εφορία. Απ’έξω ερημιά. Ούτε άνθρωπος, ούτε αυτοκίνητο. Μέσα απόλυτη ησυχία. Ανεβαίνω στον δεύτερο όροφο στο εισόδημα. Πηγαίνω με γλυκανάλατο ύφος στο γκισέ.
«Καλή σας ημέρα. Ένα συμψηφισμό θέλω να κάνω», λέω στην υπάλληλο και της δίνω ταυτότητα και εκκαθαριστικό. Αρχίζει να πληκτρολογεί και παράλληλα σημειώνει σε μια σελίδα Α4 διάφορους αριθμούς.
«Η δόση στην πάγια ρύθμιση που έχετε κάνει έχει προσαύξηση», μου λεει με κοφτό ύφος.
«Το γνωρίζω, θέλω να κλείσω τον διακανονισμό, με τον συμψηφισμό που σας είπα, οπότε θα ενταχθεί και η προσαύξηση, σωστά;» τη ρωτάω.
Αρχίζει ξανά να πληκτρολογεί και παράλληλα να κοιτάει τις ακαταλαβίστικες-σε έμενα-σημειώσεις με τους αριθμούς, τα αστεράκια και τη δίεση. Ξαφνικά σταματάει. Με κοιτάει, με βλέμμα σχεδόν αυστηρό, και με κεραυνοβολεί:
«Το μεγαλύτερο ποσό του επιστρεφόμενου φόρου είναι στη στήλη της συζύγου. Έχετε εξουσιοδότηση της;»
«Τι εννοείτε το μεγαλύτερο ποσό είναι στη στήλη της συζύγου;» τη ρωτάω;
«Έχετε λαμβάνειν 418,67 ευρώ. Τα 403 είναι στη στήλη της συζύγου, άρα χρειάζεστε τη συναίνεση της για να προβείτε σε συμψηφισμό τους με οφειλή που είναι στο όνομα σας.» μου λεει και με «παγώνει».
«Μια δεν είναι η εκκαθάριση;» της απαντάω. Ανασηκώνεται και το τρίξιμο από την καρέκλα της σπαει την ταφική σιγή που επικρατεί στον όροφο. Ξανακοιτάει την οθόνη του υπολογιστή και μου ξαναλεει:
«Κύριε σας επαναλαμβάνω ότι η μεγαλύτερη επιστροφή είναι στη στήλη της συζύγου, χωρίς αυτήν ή την εξουσιοδότησή της δεν μπορείτε να κάνετε καμμία ενέργεια για το ποσό των 403 ευρώ.».
Ο εκνευρισμός μου μεγαλώνει, όμως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Διατηρώ την ψυχραιμία μου και με τη συστολή ενός μικρού παιδιού, της επαναλαμβάνω:
«Είμαι πεπεισμένος ότι γνωρίζετε καλύτερα από εμένα τον κώδικα. Εάν έχετε όμως την καλοσύνη μπορείτε να μου εξηγήσετε αφού η πράξη προσδιορισμού είναι μια και ενιαία, γιατί μιλάτε για στήλες;». Οι έντονοι μορφασμοί δυσφορίας που διαγράφονταν στο πρόσωπο της μαλακώνουν ξαφνικά. Με κοιτάζει και μου λεει σχεδόν απολογητικά:
«Το εκκαθαριστικό είναι ένα κύριε, αλλά η μεγαλύτερη επιστροφή προέρχεται από τη σύζυγό σας. Αυτή είναι η νομοθεσία. Δεν το κανω για να σας ταλαιπωρήσω.»
«Αν μου επιτρέπετε, δεν βγάζει νόημα ή τουλάχιστον εγώ δεν μπορώ να το αντιληφθώ» της απαντώ και σε χαμηλό τόνο της αντιτάσσω το εξής επιχείρημα: «Αφού μου λέτε για τη στήλη της συζύγου μου, γιατί δεν υπήρχε το ίδιο θέμα και περσι. Όπως φαίνεται και στο χρεωστικό εκκαθαριστικό του συγκεκριμένου φορολογικού έτους, η στήλη της είχε τον μοναδικό καταλογισθέντα φόρο. Τότε λοιπόν, ήρθα στην υπηρεσία σας χωρίς την εξουσιοδότηση της γυναίκας μου, και το ρύθμισα σε 12 δόσεις. Πως έγινε για το χρέος αλλά όχι για την επιστροφή;», τη ρώτησα, ελπίζοντας ότι κατάφερα να διεγείρω τη λογική της.
«Αφού η εκκαθάριση είναι ενιαία, και εσείς είστε ο υπόχρεος νούμερο 1, γι’αυτό και το ρυθμίσατε» απάντησε, συνθλίβοντας με ανάμεσα στα τείχη λογικής και παράνοιας. Μάζεψα τα χαρτιά μου και έφυγα. Βγαινοντας έξω, παρότι ζαλισμένος, το βλέμμα μου αιχμαλώτισε η κρεμασμένη πινακίδα, στην γυμνή, από καλώδια, κολώνα λίγα μέτρα από την εξόδο της εφορίας: «Προσοχή στον στύλο!» προειδοποιούσε το γραπτό μήνυμα για να αποφευγχθούν ατυχήματα. Μια προειδοποίηση όμως, που περιέγραφε με τον καλύτερο τρόπο το αποτέλεσμα των συναλλαγών σε αυτή την υπηρεσία, αλλά το κυριότερο μάθημα που πήρα μετά την εμπειρία μου στον δεύτερο όροφο: «Η στήλη είναι της γυναίκας, ο στύλος είναι του άνδρα».