Μύθος το “παράδοξο της παχυσαρκίας”– Ο ιδανικός δείκτης μάζας σώματος

Το λεγόμενο «παράδοξο της παχυσαρκίας», δηλαδή η άποψη ότι είναι δυνατό να είναι κανείς υπέρβαρος ή και παχύσαρκος, παρόλα αυτά να μην αντιμετωπίζει αυξημένο κίνδυνο για καρδιοπάθεια, δεν έχει βάση, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη ευρωπαϊκή έρευνα με επικεφαλής μια Ελληνίδα.

Η μελέτη δείχνει ότι ο κίνδυνος για έμφραγμα, εγκεφαλικό, υπέρταση και άλλες καρδιοπάθειες μεγαλώνει, όσο αυξάνει ο δείκτης μάζας σώματος μετά τις 23 μονάδες (το βάρος σε κιλά δια το ύψος σε μέτρα στο τετράγωνο). Ο κίνδυνος αυξάνει επίσης σταθερά, όσο περισσότερο λίπος έχει κάποιος στην περιφέρεια της μέσης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την κλινική λέκτορα δρα Σταματίνα Ηλιοδρομίτη του Τμήματος Γυναικολογίας-Μαιευτικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης στη Σκωτία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας "European Heart Journal", ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 297.000 άτομα.

Διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι με δείκτη μάζας σώματος 22 έως 23 είχαν τον μικρότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Καθώς ο δείκτης αυξάνει πάνω από αυτό το επίπεδο, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος μεγαλώνει κατά μέσο όρο κατά 13% για κάθε αύξηση του δείκτη κατά 5,3 μονάδες στις γυναίκες και κατά 4,3 μονάδες στους άνδρες.

Συγκριτικά με τις γυναίκες και τους άνδρες που έχουν περιφέρεια μέσης 74 και 83 εκατοστών αντίστοιχα, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος μεγαλώνει κατά 16% στις γυναίκες και κατά 10% στους άνδρες για κάθε αύξηση 12,6 εκατοστών στην περιφέρεια των γυναικών και 11,4 εκατοστών στη μέση των ανδρών.

Παρόμοιες αυξήσεις του κινδύνου για την καρδιά παρατηρούνται όσο αυξάνει η αναλογία μέσης-γοφών και μέσης-ύψους, καθώς και όσο αυξάνει το ποσοστό του λίπους στο σώμα.

«Κάθε παρανόηση του κοινού ότι το λίπος μπορεί να δρα προστατευτικά για την καρδιά και για το εγκεφαλικό, πρέπει να απορριφθεί» δήλωσε η δρ Ηλιοδρομίτη. «Η μελέτη μας ήταν η μεγαλύτερη που παρέχει στοιχεία ενάντια στο παράδοξο της παχυσαρκίας στους υγιείς ανθρώπους».

Από την άλλη, πρόσθεσε, «είναι δυνατό τα πράγματα να είναι διαφορετικά για όσους έχουν κάποια προϋπάρχουσα πάθηση, επειδή υπάρχουν ενδείξεις πως στους καρκινοπαθείς, για παράδειγμα, το να είναι ελαφρώς υπέρβαροι, σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο, ιδίως καθώς ο καρκίνος και οι θεραπείες του μπορούν να οδηγήσουν σε ανθυγιεινή απώλεια βάρους».

Η Ελληνίδα ερευνήτρια τόνισε ότι «διατηρώντας ένα υγιή δείκτη μάζας σώματος περίπου στο 22 έως 23, οι υγιείς άνθρωποι μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας ή θανάτου εξαιτίας της. Όσο λιγότερο λίπος έχει κανείς, ιδίως γύρω από την κοιλιά, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος μιας μελλοντικής καρδιοπάθειας». Υπογράμμισε ότι το κεντρικό μήνυμα είναι πως «όσο πιο αδύνατος είναι κανείς, τόσο χαμηλότερος είναι ο καρδιαγγειακός κίνδυνος».

Οι ερευνητές, επίσης, διευκρίνισαν ότι παράγοντες όπως το κάπνισμα μπορεί να δημιουργήσουν μια σύγχυση γύρω από το παράδοξο της παχυσαρκίας, καθώς το τσιγάρο μειώνει την όρεξη και οι καπνιστές μπορεί να είναι πιο αδύνατοι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν και μειωμένο κίνδυνο.