Προϋπολογισμός: Μία "ανάσα" από τα 8 δις το πρωτογενές πλεόνασμα στο 7μηνο

Στα 7,959 δισ. ευρώ εκτινάχθηκε στο επτάμηνο του έτους το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,599 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 5,665 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο του 2024.
Το ίδιο διάστημα, σημαντική υπεραπόδοση κατέγραψαν και τα έσοδα από φόρους τα οποία σκαρφάλωσαν στα 40,556 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,273 δισ. ευρώ ή 5,9% έναντι του στόχου.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025, τα οποία έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2,188 δισ. ευρώ έναντι του στόχου για έλλειμμα 1,961 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και ελλείμματος 139 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 7,959 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,599 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 5,665 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024. Όπως επισημαίνεται από το οικονομικό επιτελείο, ποσό 2,208 δισ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού και ποσό 605 εκατ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Επιπλέον, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024. Εξαιρώντας τα παραπάνω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 1,203 δισ. ευρώ.

Όπως διευκρινίζεται από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπλέον, τα παραπάνω στοιχεία αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Αυξημένα κατά 822 εκατ. τα καθαρά έσοδα

Στο επτάμηνο του 2025, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 42,858 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 822 εκατ. ευρώ ή 2% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Σημειώνεται ότι στο ποσό αυτό εμπεριέχεται τόσο στα έσοδα (στην κατηγορία «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών»), όσο και στις επιστροφές φόρων (ΦΠΑ), το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τις συναλλαγές που απαιτήθηκε να γίνουν κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 για την ολοκλήρωση της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, οι οποίες αφορούν στο έτος 2024 και είναι δημοσιονομικά ουδέτερες.

Η αύξηση αυτή παρατηρείται, παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο του τιμήματος ύψους 1,350 δισ. ευρώ από τη Σύμβαση Παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων οδικών αξόνων, η οποία υπογράφηκε στις 29 Μαρτίου 2024, μεταξύ αφενός του Ελληνικού Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ (νυν ΕΕΣΥΠ) και αφετέρου της εταιρείας «ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» ως Παραχωρησιούχου. Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας έως την καταβολή του τιμήματος αναμένεται να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες. Εξαιρουμένου του παραπάνω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 2,172 δισ. ευρώ ή 5,3% έναντι του στόχου, εξαιτίας κυρίως των αυξημένων φορολογικών εσόδων.

Πού οφείλεται η υπεραπόδοση στα φορο-έσοδα

Όπως προαναφέρθηκε, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 40,556 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,273 δισ. ευρώ ή 5,9% έναντι του στόχου. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους όσο και από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2025.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5,045 δισ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό επιστροφής ΦΠΑ ύψους 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε, το οποίο δημοσιονομικά επηρεάζει το έτος 2024. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 4,260 δισ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 252 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.008 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Τα έσοδα του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 2,352 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 203 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.555 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Η εικόνα του Ιουλίου

Ειδικότερα, τον Ιούλιο 2025 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 8,477 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 338 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

• Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 8.348 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 37 εκατ. ευρώ ή 0,4% έναντι του στόχου.
• Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 673 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 20 εκατ. ευρώ από τον στόχο (693 εκατ. ευρώ).
• Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 429 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 374 εκατ. ευρώ από τον στόχο (55 εκατ. ευρώ).

Μειωμένες κατά 3,326 δισ. έναντι του στόχου οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025 υποχώρησαν στα 40,671 δισ. ευρώ και καταγράφοντας μείωση κατά 3,326 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (43,997 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Επίσης είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, κατά 1,345 δισ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 3.292 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης κατά 2.208 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 605 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται, ότι τα προαναφερθέντα ποσά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους.

Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις είναι οι ακόλουθες:

• οι μεταβιβάσεις προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ ύψους 726 εκατ. ευρώ,
• η μεταβίβαση ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 55 του Ν.4508/2017 (Α’ 200),
• η επιχορήγηση ύψους 377 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, για λογαριασμό των δημόσιων νοσοκομείων,
• οι επιχορηγήσεις προς τους συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) ύψους 208 εκατ. ευρώ και
• η επιχορήγηση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ύψους 115 εκατ. ευρώ.
• Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών διαμορφώθηκαν στα 6,131 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 34 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2025. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 32 εκατ. ευρώ.