Αρθροπλαστική του ισχίου: Τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας AMIS και υποβοήθηση με σύστημα πλοήγησης το παρών και το μέλλον

Στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσήματα των οστών και των αρθρώσεων αποτελούν τα μισά των χρόνιων παθολογικών νοσημάτων σε άτομα άνω των 50 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί το πιο συχνό νόσημα του μυοσκελετικού συστήματος και τη πιο συχνή αιτία ανικανότητας στα ηλικιωμένα άτομα η δε συχνότητα της αυξάνει με την ηλικία. Στην Ευρώπη το 20% των ατόμων άνω των 65 υποφέρουν από συμπωματική οστεοαρθρίτιδα.

Η αρθρίτιδα του ισχίου μαζί με αυτή του γόνατος αποτελούν τα περισσότερο συχνά θεραπευτικά προβλήματα.

Δυστυχώς έως σήμερα δεν έχει υπάρξει φάρμακο το οποίο να μπορεί να θεραπεύσει ή να επηρεάσει δραστικά την πορεία της πάθησης αυτής.

H αρθρίτιδα του ισχίου τελικού σταδίου αντιμετωπίζεται με ολική αρθροπλαστικη που είναι ένα χειρουργείο κλινικά πολύ αποτελεσματικό και ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της χειρουργικής τον 20 αιώνα. Έτσι, ο ασθενής απαλλάσσεται από τον πόνο και καταφέρνει να ανακτήσει τις κινήσεις των αρθρώσεών του, χωρίς να χρειάζεται να παίρνει φάρμακα.

Σε όλους τους τομείς της χειρουργικής σήμερα  όλο και περισσότερες επεμβάσεις γίνονται με τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας. Η τάση σήμερα είναι η επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος με όσο μικρότερη βλάβη στους ανθρώπινους ιστούς.

Η πρωτοποριακή τεχνική ΑΜΙS (anterior minimal invasive surgery) Προσθία Ελαχίστης Επεμβατικότητας Χειρουργική αποτελεί ένα βήμα εμπρός στον τομέα της ήδη επιτυχημένης αρθροπλαστικής του ισχίου.

Η AMIS γίνεται με μια μικρή τομή δέρματος αλλά το σημαντικότερο είναι ότι γίνεται τραυματικά, χωρίς να χρειάζεται να κοπούν ή να αποκολληθούν μύες τένοντες η νεύρα και δεν είναι απλά μια τεχνική μικρής τομής δέρματος.

Σε αντίθεση με όλες τις άλλες χειρουργικές τεχνικές, όπου είναι αναγκαία σε μεγαλύτερο η μικρότερο βαθμό η τομή και αποκόλληση μυών, στη τεχνική AMIS η προσπέλαση επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων, απλά παρεκτοπίζοντας τους μύες, διατηρώντας ακόμα και τον αρθρικό θύλακο. Η μέθοδος δεν είναι μια «φωτοβολίδα» αλλά βασίσθηκε σε μια κλασική χειρουργική τεχνική γνωστή από παλιά η οποία μέσα από πολλές χιλιάδες χειρουργεία εξελίχθηκε  με την δημιουργία κάποιων ειδικών εργαλείων σε μια τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας και εφαρμόζεται σε πολύ γνωστά ορθοπεδικά κέντρα σε Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία.

Ο βασικός απεικονιστικός  προεγχειρητικός έλεγχος γίνεται με ψηφιακή ακτινογραφία 2 λήψεων και στις περιπτώσεις που απαιτείται γίνεται και μαγνητική η αξονική τομογραφία. Κατόπιν βάσει αυτών των απεικονίσεων  γίνεται με ψηφιακό τρόπο (digital templaiting) η μέτρηση του εμφυτεύματος με πρόοδο ανά χιλιοστό ώστε το μέγεθος των εμφυτευμάτων  να ταιριάζουν στην ανατομία και το μέγεθος των οστών του κάθε ασθενούς.

Η τεχνική AMIS σε συνδυασμό με τα σύγχρονα  συστήματα πλοήγησης και απεικόνισης έχει σαν αποτέλεσμα το χειρουργείο να πραγματοποιείται αφενός με το ελάχιστο χειρουργικό τραύμα αφετέρου με την τοποθέτηση των προθέσεων με απολυτή ακρίβεια

Τα σημερινά συστήματα πλοήγησης είναι ότι πιο σύγχρονο εργαλείο στον τομέα της αρθροπλαστικής δίνοντας την δυνατότητα στον χειρουργό να σχεδιάζει προεγχειρητικά αλλά και να ελέγχει την ώρα του χειρουργείο την  σωστή τοποθέτηση των εμφυτευμάτων με απόλυτη ακρίβεια βάσει πάντα του σχεδιασμού που έχει κάνει ο χειρουργός (δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ρομπότ που να πραγματοποιεί το χειρουργείο).

Η τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας AMIS σε συνδυασμό και με τα σύγχρονα σύστημα πλοήγησης αλλά και με τα πρωτόκολλα αναισθησίας αναλγησίας φυσικοθεραπείας (rapid recovery-fast track) γρήγορης ανάρρωσης έχουν σαν αποτέλεσμα 

• Δεν χρειάζεται μετάγγιση αίματος κατά την διάρκεια η μετά το χειρουργείο (στις πιο κλασικές τεχνικές απαιτούνται 2-3 μεταγγίσεις)
• Γρήγορη και ανώδυνη ανάρρωση (χορηγούνται απλά παυσίπονα τύπου Depon)
• Ο ασθενής σηκώνεται να βαδίσει την ίδια μέρα λίγες ώρες μετά το χειρουργείο
• Η διάρκεια νοσηλείας είναι πολύ σύντομη 1-2 μέρες
• Η πιθανότητα επιπλοκών από ακινησία ελαχιστοποιείται (θρομβώσεις)
• Η περίπτωση λοίμωξης ελαχιστοποιείται καθότι το χειρουργικό τραύμα είναι πολύ μικρό και μακριά από την περιοχή του περιναίου.
• Δεν χρειάζονται ανυψωτικά λεκάνης τουαλέτας η καρέκλας διότι εφόσον δεν κόβονται μύες η περίπτωση εξαρθρήματος σχεδόν μηδενίζεται.
• Η περίπτωση ανισοσκελιας(διαφορά μήκους) εκμηδενίζεται διότι ο ασθενής είναι σε ύπτια θέση (και όχι πλάγια)και έτσι μπορεί να γίνει ακριβής μέτρηση του μήκους την ώρα του χειρουργείου.

Ο ασθενής επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες πολύ συντομότερα (μπορεί να οδηγήσει από την 20 μέρα) έχοντας αυτονομία ήδη κατά την έξοδο του από το νοσοκομείαo.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα και μετά από χιλιάδες χειρουργεία αρθροπλαστικής του ισχίου εδόθη η πιστοποίηση στον Αθανάσιο. Π. Τσουτσάνη από τον επιστημονικό φορέα της Ελβετίας ως κέντρο αναφοράς για την εκπαίδευση στην τεχνική AMIS των ορθοπεδικών χειρουργών.

*Αρθρο του Αθανάσιου Τσουτσάνη, Ορθοπαιδικού, Διευθυντή ΣΤ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ