Πυρκαγιές: οδηγίες για την προστασία των πολιτών
Μέτρα προστασίας της υγείας τους πρέπει να λάβουν όσοι πολίτες μένουν σε περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές. Με εντολή του περιφερειάρχη και προέδρου του ΙΣΑ Γιώργου Πατούλη, διευρύνθηκε η λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής 1110, για την παροχή οδηγιών στους πολίτες που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά ή άλλου είδους προβλήματα, λόγω της επιβαρυμένης από τον καπνό ατμόσφαιρας. Παράλληλα, το 1110 ενισχύθηκε με ψυχολόγους και ψυχιάτρους, για τη δωρεάν παροχή συμβουλών και υποστήριξης στους πολίτες που επλήγησαν από τις πυρκαγιές.
«Η λήψη μέτρων προστασίας είναι αναγκαία καθώς η ατμόσφαιρα λόγω των πυρκαγιών είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη, σε πολλές περιοχές της Αττικής. Για το λόγο αυτό απαιτείται μεγάλη προσοχή από τους πολίτες και ειδικά από εκείνους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες όπως είναι οι ασθενείς που έχουν αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά προβλήματα. Οι δυνάμεις του ΙΣΑ τίθενται στη διάθεση των πολιτών για την παροχή βοήθειας», τονίζει ο κ. Πατούλης.
Μέτρα προφύλαξης
- Η απομάκρυνση από την περιοχή είναι το βασικό μέτρο και εάν κάποιος μένει κοντά στις πληγείσες περιοχές, καλό είναι να έχει κλειστά τα παράθυρα του σπιτιού του, έτσι ώστε να περιοριστεί η είσοδος του καπνού στους εσωτερικούς χώρους.
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δείξουν άνθρωποι με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, ηλικιωμένοι, έγκυες και μικρά παιδιά όχι μόνο στις περιοχές που γειτνιάζουν με τα σημεία των εξάρσεων της φωτιάς αλλά και στην ευρύτερη Αττική όπου υπάρχει καπνός.
- Ανεξαρτήτως εάν κάποιος είναι χρόνιος ασθενής με αναπνευστικά προβλήματα είτε όχι, εάν παρουσιαστούν συμπτώματα, όπως δύσπνοια, έντονος βήχας και αυξημένα πτύελα ή και ζάλη, θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσει με το γιατρό του.
- Η αποφυγή των άσκοπων μετακινήσεων είναι ένα ακόμη σημαντικό προληπτικό μέτρο. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό, η οποιαδήποτε μετακίνηση πρέπει να γίνεται με το αυτοκίνητο και κλειστά παράθυρα, ενώ ο κλιματισμός πρέπει να βρίσκεται στην επιλογή της εσωτερικής ανακύκλωσης αέρα.
- Απαραίτητη είναι η χρήση μάσκας για την προστασία από το τοξικό μείγμα σωματιδίων και αερίων, το οποίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο.
- Παράλληλα, χρειάζεται να υπάρχει συνεχής ενυδάτωση του οργανισμού με νερό. Εάν κάποιος χρειαστεί να βρεθεί σε μέτωπο πυρκαγιάς για να προσφέρει βοήθεια θα πρέπει να φροντίζει να έχει πρόσβαση σε νερό, να υγραίνει τα μάτια, τη μύτη και το στόμα του τακτικά.
Γενικές Οδηγίες
Εάν είστε άτομο με οποιαδήποτε χρόνια πάθηση πρέπει να λάβετε τα ακόλουθα μέτρα για να προστατευθείτε από τον καπνό πυρκαγιάς:
Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης καπνού από τις πυρκαγιές:
- Παρακολουθείτε τις δημόσιες ανακοινώσεις και αναρτήσεις για την ποιότητα του αέρα.
- Ελέγξτε την επάρκεια σας στα φάρμακα που λαμβάνετε και βεβαιωθείτε ότι έχετε δημιουργήσει μια προμήθεια συνταγογραφούμενων φαρμάκων 7 έως 10 ημερών σε ένα αδιάβροχο, αεροστεγές κουτί για να το πάρετε μαζί σας εάν χρειαστεί να εκκενώσετε την κατοικία ή την περιοχή σας.
- Αν παραμένετε στο σπίτι, αποφύγετε το μαγείρεμα, γιατί το τηγάνισμα ή η ψηστιέρα μπορεί να επιδεινώσουν τη ρύπανση του εσωτερικού αέρα. Αγοράστε έτοιμα τρόφιμα ή κονσέρβες ώστε να μην χρειαστεί να μαγειρέψετε.
- Ακολουθήστε τις οδηγίες σχετικά με την δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους ή την άθληση, και ιδιαιτέρα τις οδηγίες για τις ευαίσθητες ομάδες, όσο μακριά κι αν βρίσκεστε από τις εστίες της φωτιάς.
- Ακολουθήστε τις συμβουλές του γιατρού σας σχετικά με την διαχείριση του άσθματος αν πάσχετε από άσθμα.
- Εάν αντιμετωπίζετε δυσκολία στην αναπνοή ή άλλα συμπτώματα που επιμένουν χωρίς βελτίωση, αποφασίστε έγκαιρα να εκκενώσετε το σπίτι σας, χωρίς να βασίζεστε στις επίσημες οδηγίες για εκκένωση που εκδίδονται για τα σπίτια των σημείων και περιοχών που απειλούνται από το πύρινο μέτωπο.
Μετά από την πυρκαγιά:
- Ο καπνός μπορεί να παραμείνει στην ατμόσφαιρα για αρκετές ημέρες μετά την εκδήλωση πυρκαγιάς, συνεπώς συνεχίστε να ενημερώνεστε για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή της κατοικίας σας ή όπου διαμένετε.
- Μην επιστρέφετε στο σπίτι μέχρι να σας ανακοινωθεί ότι μπορείτε να το πράξετε με ασφάλεια.
ΕΠΕ: Προστασία από έκθεση σε καπνό και αιωρούμενα σωματίδια
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία «παρακολουθώντας σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη των πυρκαγιών σε ολόκληρη τη χώρα και με αίσθημα ευθύνης ενημερώνει τους κατοίκους και εργαζόμενους των περιοχών που βρίσκονται κοντά στα μέτωπα της φωτιάς, αλλά και όλους όσοι εκτίθενται στον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια, αναφορικά με τις πιθανές συνέπειες και τους τρόπους προστασίας.
Βασικές οδηγίες σε συνθήκες επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας από καπνό φωτιάς
- Άμεση απομάκρυνση από την εστία της φωτιάς.
- Πλήρης αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.
- Παραμονή όσο το δυνατόν σε κλειστούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Η χρήση κλιματισμού ανακυκλώνει τον αέρα του δωματίου και ενθαρρύνεται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, με την προϋπόθεση ότι το δωμάτιο είναι και μπορεί να παραμείνει προστατευμένο από τον εξωτερικό αέρα. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνεται η δημιουργία ενός προστατευμένου και κλιματιζόμενου δωματίου εντός της οικίας. Συνιστάται η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας.
- Αποφυγή άθλησης και σωματικής καταπόνησης.
- Εφ΄ όσον η μετακίνηση κρίνεται απαραίτητη θα πρέπει να γίνεται χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2 ή 3) με καλή εφαρμογή. Οι ‘χειρουργικές’ ή υφασμάτινες μάσκες ΔΕΝ προστατεύουν από την εισπνοή καπνού ή στάχτης. Οι μετακινήσεις θα πρέπει να γίνονται σε ώρες χαμηλότερου θερμικού φορτίου, πχ το βράδυ.
- Όπως αναφέρθηκε ήδη, οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά νοσήματα δεν θα πρέπει να μετακινούνται, ειδικά αν δεν είναι εφικτή η χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας.
- Για τους ασθενείς με άσθμα και ΧΑΠ, παθήσεις που κατεξοχήν επιδεινώνονται από την περιβαλλοντική επιβάρυνση, απαιτείται η αυστηρή τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής, και επί οποιασδήποτε επιδείνωσης των συμπτωμάτων η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα Πνευμονολόγο με σκοπό την προσαρμογή της αγωγής.
- Συστήνεται στους πολίτες, ειδικά τις ημέρες με ιδιαίτερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας λόγω πυρκαγιών, να παρακολουθούν τις ανακοινώσεις των επίσημων φορέων για την ποιότητα της αέρα και να μην εμπιστεύονται μόνο την οσμή και την όραση τους. Επίσης στο διαδίκτυο υπάρχουν δυναμικοί χάρτες με δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης (κυρίως ΡΜ2.5) που ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο. Ενδεικτικά αναφέρονται η ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής πλατφόρμας μετρήσεων ποιότητας του αέρα, PurpleAir.
Πιθανά συμπτώματα και συνέπειες από την βραχυχρόνια έκθεση σε καπνό
Τα συχνότερα συμπτώματα που σχετίζονται με βραχυχρόνια έκθεση σε καπνό, ανεξαρτήτως μηχανισμού, αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό και εκδηλώνονται με ρινίτιδα (ρινική συμφόρηση, ρινική καταρροή) και αίσθημα ξηρότητας στο φάρυγγα. Μπορεί επίσης να εμφανισθεί βήχας που είναι ξηρός και ερεθιστικός, ενώ ανεξάρτητα από την ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος μπορεί να εμφανισθεί και δύσπνοια.
Συστηματικά συμπτώματα όπως ζάλη, ναυτία, καταβολή και κεφαλαλγία υποδηλώνουν πιθανή τοξικότητα από μονοξείδιο του άνθρακα που θα πρέπει να διερευνάται άμεσα και να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανισθούν και σε καθ’ όλα υγιή άτομα, αλλά είναι σαφές ότι η συχνότητα και η ένταση είναι μεγαλύτερη σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα, κυρίως του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος.
Είναι γνωστό ότι η τοξικότητα από την εισπνοή προϊόντων καύσης μπορεί να προκαλέσει θερμική ή χημική βλάβη του αναπνευστικού συστήματος. Η άμεση θερμική βλάβη προκαλείται από την εισπνοή θερμού ατμού κοντά στην εστία της φωτιάς και αφορά τους ανώτερους αεραγωγούς. Η χημική βλάβη, προκαλείται από την εισπνοή οργανικών μικροσωματιδίων διαφορετικής σύνθεσης και μεγέθους ή χημικών ερεθιστικών ουσιών και μπορεί να αφορά τόσο τους αεραγωγούς, όσο και το πνευμονικό παρέγχυμα.
Η κυριότερη, άμεση αιτία θανάτου σε περίπτωση φωτιάς είναι η ασφυξία που οφείλεται στην κατανάλωση του οξυγόνου κοντά στην εστία της φωτιάς σε συνδυασμό με την εισπνοή μεγάλης ποσότητας καπνού. Συχνά συνυπάρχει και κάποιου βαθμού χημική ασφυξία με συστηματικά συμπτώματα, από την αδυναμία χρήσης του οξυγόνου σε κυτταρικό επίπεδο. Η χημική ασφυξία οφείλεται σε εισπνοή προϊόντων ατελούς καύσης όπως το μονοξείδιο του άνθρακα ή το υδροκυάνιο από την καύση π.χ πλαστικών ή άλλων υλικών που περιέχουν άζωτο.
Σε μεγαλύτερη απόσταση από την εστία της φωτιάς, η εισπνοή μικροσωματιδίων και χημικών ερεθιστικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε σημαντικό αριθμό ατόμων που αφορούν τόσο το αναπνευστικό όσο και το καρδιαγγειακό σύστημα. Η βαρύτητα και η έκταση των βλαβών από την εισπνοή σωματιδίων ή/και τοξικών αερίων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως το μέγεθος και η διάμετρος των σωματιδίων, η διάρκεια της έκθεσης, η διαλυτότητα των τοξικών αερίων καθώς και η ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος. Η τοξικότητα όσον αφορά το αναπνευστικό σύστημα, όπως αναφέρθηκε, μπορεί να αφορά τον ανώτερο αεραγωγό, το τραχειοβρογχικό δένδρο καθώς και το πνευμονικό παρέγχυμα. Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία βρίσκεται δίπλα στον Έλληνα ασθενή, παρακολουθεί τις εξελίξεις και εφ’ όσον προκύψουν νέα δεδομένα θα επανέλθει με νεότερες οδηγίες».
Ρούλα Πισπιρίγκου: Νέα προθεσμία για την απόπειρα δολοφονίας της Τζωρτζίνας (εικόνες)
Φωτιά στην Πεντέλη: τραυματίας με εγκαύματα στο 60% του σώματος του
