Lockdown: εκτός αναστολών δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις
Κόφτη με βάση τον τζίρο για περίπου 50.000 επιχειρήσεις και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις βάζει για πρώτη φορά στις αναστολές συμβάσεων εργασίας το οικονομικό επιτελείο, σε μια προσπάθεια καλύτερης στόχευσης του μέτρου, αλλά και περιορισμού του δημοσιονομικού κόστους που επιφέρει, καθώς συνιστά ένα από τα πλέον δαπανηρά μέτρα στήριξης από την αρχή της πανδημίας.
Διακηρυγμένος στόχος είναι, άλλωστε, τα μέτρα στήριξης σταδιακά να αποκτήσουν καλύτερη στόχευση, καθώς οι δημοσιονομικές αντοχές του κρατικού προϋπολογισμού στενεύουν. Κι ενώ το συνεχιζόμενο lockdown δεν επιτρέπει προς το παρόν την έναρξη αποσωλήνωσης της οικονομίας, όπως αυτή είχε τουλάχιστον σχεδιαστεί -δηλαδή τη σταδιακή απόσυρση των οριζόντιων κορονομέτρων και τη σταδιακή υιοθέτηση μέτρων νέας γενιάς-, εφαρμόζονται ενδιάμεσες λύσεις, όπως αυτές νέων κριτηρίων και προϋποθέσεων, που καθιστούν πιο στοχευμένα τα μέτρα στήριξης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις αποζημιώσεις ειδικού σκοπού των εργαζομένων σε αναστολή σύμβασης τον Μάρτιο προϋπολογίζονται 200 εκατ. ευρώ, όταν για τις αποζημιώσεις των αναστολών Φεβρουαρίου εκτιμάται πως θα καταβληθούν περίπου 250 εκατ. την προσεχή Παρασκευή και για τις αποζημιώσεις των αναστολών Ιανουαρίου είχαν καταβληθεί 306 εκατομμύρια. Μέσα σε δύο μήνες, το κονδύλι έπεσε κατά περίπου 100 εκατ. ευρώ, καθώς υιοθετήθηκαν δύο απανωτοί κόφτες:
1. Προαναγγελία των αναστολών και εντατικοποίηση των ελέγχων από τον Φεβρουάριο για τη «σύλληψη» των ψευδεπίγραφων αναστολών συμβάσεων (εργοδότες απασχολούσαν κανονικά εργαζόμενους και τους δήλωναν εκ των υστέρων σε αναστολή).
2. Κόφτης από τον Μάρτιο για τις παλαιές επιχειρήσεις που εμφάνισαν αύξηση τζίρου το 2020 εν μέσω πανδημίας κι ενώ δεν είχαν στο μεταξύ ανοίξει υποκαταστήματα.
Τον Φεβρουάριο δηλώθηκαν σε αναστολή σύμβασης περίπου 548.000 εργαζόμενοι έναντι 623.000 τον Ιανουάριο. Από την προαναγγελία κόπηκαν δηλαδή 75.000 μισθωτοί. Τον Μάρτιο αναμένεται να είναι ακόμη λιγότεροι. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν πως τα νέα κριτήρια του Μαρτίου θα κόψουν περίπου 50.000 επιχειρήσεις από τη δυνατότητα να δηλώνουν αναστολές συμβάσεων εργασίας. Σύμφωνα με ειδικούς και φοροτεχνικούς, το ενδιαφέρον για τους χαμένους επικεντρώνεται στη βιομηχανία και το χονδρεμπόριο.
Ο νέος κόφτης αφορά την πρόσβαση ανοιχτών αλλά πληττόμενων βάσει ΚΑΔ επιχειρήσεων στις αναστολές του μηνός Μαρτίου, οι οποίες πρέπει να προαναγγελθούν στο σύστημα «Εργάνη». Καθώς μάλιστα οι εξελίξεις σχετικά με το lockdown τρέχουν, το υπουργείο Εργασίας έδωσε χθες νέες προθεσμίες για τις προαναγγελίες των αναστολών Μαρτίου: από σήμερα Πέμπτη 4 Μαρτίου και μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα 8 Μαρτίου στις 16:00.
Οι επιχειρήσεις που «κόβονται» από τις αναστολές του Μαρτίου και θα πρέπει να συντηρήσουν πλέον μόνες τους το μισθολογικό κόστος του προσωπικού τους είναι επιχειρήσεις ανοιχτές αλλά πληττόμενες βάσει ΚΑΔ, που ξεκίνησαν μεν να λειτουργούν πριν από τον Ιανουάριο του 2018, δεν άνοιξαν υποκατάστημα μετά τον Απρίλη του 2019, αλλά παρ’ όλα αυτά είχαν αύξηση τζίρου το 9μηνο Απρίλιος - Δεκέμβριος 2020 συγκριτικά με το ίδιο 9μηνο του 2019. Οι τρεις αυτές προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά για να μείνει εκτός από το μέτρο των αναστολών συμβάσεων μια επιχείρηση. Αντίθετα, επιχειρήσεις που ξεκίνησαν να λειτουργούν μετά τον Ιανουάριο του 2018 ή/και δεν είναι υποκείμενες σε ΦΠΑ ή/και άνοιξαν υποκατάστημα μετά την 1η Απριλίου 2019, εντάσσονται στο μέτρο των αναστολών χωρίς άλλα πρόσθετα κριτήρια εκτός από τη «συμμετοχή» του ΚΑΔ τους στη λίστα των πληττόμενων ΚΑΔ.
Κριτήρια επιλεξιμότητας
Διευκρινίσεις σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας των επιχειρήσεων για το μέτρο των αναστολών συμβάσεων Μαρτίου έδωσαν χθες τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας. Όπως αναφέρεται, όσες επιχειρήσεις είναι πληττόμενες, βάσει της λίστας ΚΑΔ μπορούν να θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους για τον Μάρτιο. Ειδικά για τις επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018 και ήταν υποκείμενες σε ΦΠΑ καθ’ όλη την περίοδο από την 1η Απριλίου 2019 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 και επιπλέον δεν άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Απριλίου 2019 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 για να είναι επιλέξιμες και να μπορούν να θέτουν σε αναστολή συμβάσεις των εργαζομένων τους, πρέπει:
1. Να έχουν υποβάλει όλες τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ καθ’ όλη την περίοδο από την 1η Απριλίου 2019 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 και
2. Να μην παρουσιάζουν αύξηση του κύκλου εργασιών τους την περίοδο από 1 Απριλίου 2020 έως 31 Δεκεμβρίου 2020 σε σχέση με την περίοδο από 1 Απριλίου 2019 έως 31 Δεκεμβρίου 2019, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ που τηρεί η ΑΑΔΕ.
Με άλλα λόγια, ο νέος κόφτης αφορά μόνο παλαιές επιχειρήσεις που, ενώ δεν έχουν ανοίξει υποκατάστημα μετά τον Απρίλιο του 2019, παρουσιάζουν αύξηση τζίρου το 2020 συγκριτικά με το 2019. Αντίθετα, επιχειρήσεις που έχουν ανοίξει υποκατάστημα μετά τον Απρίλη του 2019, ακόμη κι αν είχαν αύξηση τζίρου το 2020 συγκριτικά με το 2019, δεν κόβονται, αλλά μπορούν να δηλώσουν αναστολές, καθώς η αύξηση τζίρου δικαιολογείται από το νέο υποκατάστημα.
Φυσικά, για τις επιχειρήσεις που είναι κλειστές με κρατική εντολή, ανεξαρτήτως αν έχουν επιτρεπόμενες ή μη δραστηριότητες, δεν ισχύει κανένα πρόσθετο κριτήριο επιλεξιμότητας και υποχρεούνται να θέσουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους, εκτός από αυτούς που απασχολούνται σε επιτρεπόμενες δραστηριότητες.
Νέες προθεσμίες δήλωσης στην «Εργάνη»
Νέες προθεσμίες ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Εργασίας για την προαναγγελία των αναστολών συμβάσεων Μαρτίου. Η προαναγγελία στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» που επρόκειτο να ξεκινήσει χθες, θα ξεκινήσει τελικά σήμερα, Πέμπτη 4 Μαρτίου, και θα ολοκληρωθεί όχι την ερχόμενη Κυριακή, αλλά την ερχόμενη Δευτέρα 8 Μαρτίου το απόγευμα και ώρα 16:00. Όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας, «εντός του ανωτέρω χρονικού διαστήματος, υποβάλλονται δηλώσεις αναστολής συμβάσεων εργασίας που αφορούν όλο τον μήνα Μάρτιο ή μέρος αυτού. Στο ίδιο χρονικό διάστημα δηλώνονται νομίμως και οι αναστολές συμβάσεων εργασίας εργαζομένων που αφορούν τις 1/3, 2/3, 3/3 και 4/3/2021». Αντίθετα, από 8/3/2021 και ώρα 16:01 και μετά, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να προαναγγέλλουν μόνο νέες αναστολές συμβάσεων εργασίας, μη έχοντας τη δυνατότητα μεταβολής των δηλώσεων για το διάστημα από 1/3 έως και 8/3/2021 και ώρα 16:00.
Υπενθυμίζεται ότι λόγω του προαναγγελτικού συστήματος δεν επιτρέπονται οι ορθές επαναλήψεις δηλώσεων αναστολής για προγενέστερα χρονικά διαστήματα. Στις περιπτώσεις, μάλιστα, που πρέπει να υπηρετηθούν επείγουσες μελλοντικές ανάγκες των επιχειρήσεων, επιτρέπονται προαναγγελτικά οι ανακλήσεις αναστολών συμβάσεων εργασίας με χρήση ορθής επανάληψης ή προσωρινής ανάκλησης δήλωσης αναστολής.
