Μητσοτάκης: Αμφισβητούνται τα σύνορα της Ευρώπης όταν η Τουρκία παραβιάζει τα δικαιώματά μας
Την απόφαση της Τουρκίας για την επέκταση της άδειας εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων στην Κύπρο, καταδίκασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση στη Ροτόντα, στη Θεσσαλονίκη, για την απονομή του Βραβείου "Αυτοκράτειρα Θεοφανώ" στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η απόφαση αυτή συνιστά κατάφωρη παραβίαση των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Ελλάδα πρόκειται να στηρίξει όλες τις σχετικές προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας πως «τα σύνορα της Ευρώπης, το περίγραμμα όχι μόνο της ευρωπαϊκής κυριαρχίας αλλά και του ίδιου του αξιακού της φορτίου αμφισβητείται όταν μια τρίτη χώρα, η Τουρκία, παραβιάζει δικαιώματα δύο μελών της Ε.Ε., της Ελλάδας και της Κύπρου».
Η Τουρκία θέτει σε κίνδυνο μια ευαίσθητη ζώνη για την Ευρώπη και την παγκόσμια ασφάλεια
Τόνισε, μάλιστα, ότι η Τουρκία θέτει σε κίνδυνο και μία ευαίσθητη ζώνη όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για την παγκόσμια ασφάλεια και επισήμανε: «Η απάντηση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο θέμα αυτό υπήρξε σαφής και ομόθυμη: Τάχθηκε ρητά στο πλευρό της Αθήνας και της Λευκωσίας. Κάλεσε την Άγκυρα να εγκαταλείψει τις μονομερείς και επιθετικές ενέργειες, επιστρέφοντας στις συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες με βάση μόνο το Διεθνές Δίκαιο. Της επισήμανε ότι είναι η δική της συμπεριφορά που, τελικά, θα κρίνει το μέλλον των ευρω-τουρκικών σχέσεων. Και τέλος ζήτησε την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, πάντα υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών».
Η Ελλάδα σηκώνει δυσανάλογα βάρη στο μεταναστευτικό
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο μεταναστευτικό, λέγοντας πως η Ελλάδα σηκώνει τα βάρη του κατά τρόπο δυσανάλογο, υπερασπιζόμενη τα ανατολικά σύνορα της πατρίδας μας, τα οποία είναι και τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, σώζοντας συνεχώς χιλιάδες ζωές στο Αιγαίο, φιλοξενώντας χιλιάδες κατατρεγμένων ανθρώπων στις δομές της.
«Όμως η πίεση είναι τεράστια για τις δυνάμεις μιας και μόνο χώρας. Οι πρόσφυγες, πολλοί για να χωρέσουν στην έκτασή της», παρατήρησε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: «Η Ελλάδα μπορεί να απέδειξε ως τώρα τόσο την αποτρεπτική της δυνατότητα, όσο και την ανθρωπιστική της συμπεριφορά. Το πρόβλημα, ωστόσο, μεγεθύνεται. Και δυστυχώς γίνεται εκρηκτικό σε συνθήκες πανδημίας. Η πρόσφατη καταστροφή της Μόριας πιστοποίησε την ετοιμότητά της Πολιτείας να δημιουργήσει σε χρόνο-ρεκόρ μία εναλλακτική δομή. Σηματοδότησε όμως και τα όρια της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής».
Ειδικότερα για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είπε ότι πρέπει να αποτελεί σοβαρό σημείο εκκίνησης της αναθεώρησης της πολιτικής της, ώστε η Ευρώπη να αποκτήσει ενιαίο και σταθερό έλεγχο των συνόρων της, κοινούς και ευέλικτους κανόνες ασύλου, αλλά, κυρίως, ένα δίκαιο σύστημα επιμερισμού των προσφυγικών ροών.
Η αυτοκράτειρα Θεοφανώ
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην αυτοκράτειρα Θεοφανώ, το όνομα της οποίας φέρει το Βραβείο, που απονεμήθηκε για πρώτη φορά στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ERASMUS και είπε τα εξής:
Στα τέλη του 10ου αιώνα μια βυζαντινή πριγκίπισσα άφηνε την Κωνσταντινούπολη για τη Σαξονία.Ήταν η ανιψιά του αυτοκράτορα Τσιμισκή, Θεοφανώ, που θα παντρευόταν τον Όθωνα τον Β΄ για να καθίσει στο πλευρό του, στο θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αργότερα, μάλιστα, έμελλε να κρατήσει και μόνη της τα σκήπτρα μετά τον θάνατο του. Εκείνος ο γάμος έδωσε γερμανικά δικαιώματα στον τίτλο του αυτοκράτορα των Ρωμαίων, τον οποίο μέχρι τότε έφερε μόνον ο εστεμμένος της Βασιλεύουσας.
Αυτομάτως όμως εμβολίασε και τη Δύση με τον πολιτισμό και την κουλτούρα του Βυζαντίου, όπου κυριαρχούσε το ελληνικό στοιχείο. Θα μπορούσε, λοιπόν, να πει κανείς ότι ήταν η πρώιμη ένωση της ηπείρου μας.Περισσότερο από μια χιλιετία μετά η αυτοκράτειρα Θεοφανώ κάνει το αντίστροφο ταξίδι, ως ισχυρό σύμβολο, πλέον, σε μια από τις πιο ακμαίες πόλεις της ανατολικής Αυτοκρατορίας και δωρίζει το όνομα της σε ένα Βραβείο αφιερωμένο στον ιστορική σύνδεση των ευρωπαϊκών λαών αλλά κυρίως στο κοινό τους μέλλον.
Ευρωπαϊκό έπαθλο
«Η διάκριση "Αυτοκράτειρα Θεοφανώ" γεννήθηκε για να τιμά πρόσωπα θεσμούς και οργανισμούς που εμβαθύνουν την ευρωπαϊκή ιδέα. Όσους, δηλαδή, συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση των διαφορετικών αφετηριών της Ευρώπης, που όλες τους, όμως, εκβάλουν στην κοινή της κοίτη, στην ισότιμη ένωση των κρατών της», είπε χαρακτηριστικά.
Για το Βραβείο είπε ότι είναι ένα έπαθλο ευρωπαϊκό στην κυριολεξία, διότι η ιδέα του ανήκει στον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάϊ και η υλοποίηση της σε μια ομάδα από ανήσυχους ανθρώπους από τη Βόρεια Ελλάδα με πρωτεργάτη τον επιχειρηματία Σταύρο Ανδρεάδη.
Επιπλέον το Βραβείο αποτελεί μια γέφυρα που συνδέει ακόμα περισσότερο ειδικά τη Θεσσαλονίκη με την Ευρώπη, γιατί ενώ τις υποψηφιότητες τις εισηγείται η Συμβουλευτική Επιτροπή, η Διοικούσα Επιτροπή, που αποτελείται από προσωπικότητες της Μακεδονίας, κάνει την τελική επιλογή
Η ίδια η Θεσσαλονίκη, άλλωστε, υπήρξε πρόπλασμα της Ευρώπης ως περιοχή, αφού επί αιώνες διεκδικήθηκε από πολλούς κατακτητές, ωρίμασε ως σταυροδρόμι πολιτισμών και εστία διαφορετικών πληθυσμών.
Παγκόσμια διαμαρτυρία για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος
«Όπως και ο θαυμάσιος χώρος που μας φιλοξενεί» συνέχισε ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στο μνημείο της Ροτόντας όπου έγινε η τελετή απονομής την εκδήλωση, η οποία -όπως επισήμανε- «χτίστηκε, κατά πάσα πιθανότητα ως μαυσωλείο, έγινε μετά χριστιανική εκκλησία, έχοντας λειτουργήσει ενδιάμεσα ως τζαμί και αποτελεί σήμερα τοπόσημο μιας δυναμικής μητρόπολης που είναι υπερεθνικός βαλκανικός πόλος».
Στο σημείο αυτό παρατήρησε πως δυστυχώς δεν συμβαίνει το ίδιο με ένα άλλο κορυφαίο σύμβολο συνάντησης θρησκειών και πολιτισμών, την Αγία Σοφία, και σημείωσε:
«Είναι πολύ σημαντικό ότι μόλις χθες ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφιος πρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν, ένωσε τη φωνή του με το παγκόσμιο κίνημα διαμαρτυρίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος. Κάλεσε την Τουρκία με ρητό τρόπο να επαναφέρει τον χαρακτήρα της ως μνημείο ολόκληρης της ανθρωπότητας».
Δέκα εκατομμύρια νέοι έχουν ήδη ταυτιστεί με το Πρόγραμμα ERASMUS
«Δέκα αιώνες από εκείνο το πρώτο ταξίδι της βυζαντινής πριγκίπισσας η προσέγγιση των χωρών της Ευρώπης δεν θεμελιώνεται πια πάνω στους γάμους των μοναρχών τους», είπε ο κ. Μητσοτάκης και συνέχισε: «Οικοδομείται, αντίθετα, πάνω στην αλληλοεπίδραση των πολιτών της που είναι και η ουσία του δημοκρατικού τους κεκτημένου. Όχι απλά να συνδέονται τα κράτη αλλά να συμπλέουν οι κοινωνίες τους».
Εκθείασε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ERASMUS και υπογράμμισε: «Το πρώτο Βραβείο "Αυτοκράτειρα Θεοφανώ" ανήκει δικαιωματικά σε ένα θεσμό που για παραπάνω από τρεις δεκαετίες υπηρετεί την ώσμωση, την αλληλοκατανόηση των Ευρωπαίων, διαπλάθοντας τη νέα γενιά και δίνοντας αληθινή υπόσταση στην ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη. Με το πρόγραμμα ERASMUS έχουν ήδη ταυτιστεί σχεδόν δέκα εκατομμύρια νέες και νέοι, που ταξίδεψαν και σπούδασαν σε εκατοντάδες πόλεις της ηπείρου. Συνειδητοποίησαν ότι επιμέρους ιστορικές και τοπικές διαφοροποιήσεις αποτελούν μόνο ψηφίδες και όχι ρωγμές μια ευρύτερης γεωγραφικής και πολιτιστικής ενότητας».
Είπε, μάλιστα, πως δεν είναι τυχαίο που πολλοί από αυτούς πρωταγωνιστούν σήμερα στην πολιτική, επιστημονική και καλλιτεχνική ζωή των ευρωπαϊκών χωρών και παρατήρησε: «Δεν είναι τυχαίο ότι ο καλός μου φίλος πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ βρίσκει πάντοτε την ευκαιρία να μιλήσει θερμά για το δικό του εξάμηνο στο ERASMUS στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και για την πολύ όμορφη ζωή που πέρασε στην πόλη».
Όπως τόνισε, με το πρώτο Βραβείο στο συγκεκριμένο πρόγραμμα η Διοικούσα Επιτροπή τιμά τον πυρήνα των ευρωπαϊκών αξιών της αλληλοκατανόησης, της συναδέλφωσης των πολιτών που οδηγεί και σε συνεργασία των χωρών. Τιμά όμως ταυτόχρονα την οικουμενική και πνευματική ακτινοβολία της Ευρώπης.
Γιορτή της Ευρώπη και των αξιών της
Για την τελετή απονομής του Βραβείου είπε ότι «σήμερα έχουμε τη γιορτή της Ευρώπης και των αξιών της» και πρόσθεσε: «Είναι χαρά μου που το Βραβείο θα το παραλάβει η ίδια πρόεδρος της Κομισιόν, έστω και διαδικτυακά. Είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να μεταφέρει στις Βρυξέλλες την τιμή που αποδίδει η Θεσσαλονίκη στην ίδια και το μέλλον της κοινής μας πατρίδας. Είναι ένα Βραβείο που φέρει το όνομα μιας ισχυρής γυναίκας του 10ου αιώνα στα χέρια μιας δυναμικής και ηγετικής φυσιογνωμίας του 21ου αιώνα».
Εσωτερικοί κραδασμοί στην ΕΕ
Σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση παρατήρησε πως προκαλούνται εσωτερικοί κραδασμοί, καθώς «κάποιες άστοχες επιλογές εντείνουν τις εσωτερικές ανισότητες, άλλοι δισταγμοί τραυματίζουν την εθνική αυτοπεποίθηση και ορισμένες αδράνειες αποθρασύνουν αυτόκλητους τρίτους που σπεύδουν να δράσουν αυθαίρετα σε περιοχές όπου η Ευρώπη έχει στρατηγικά συμφέροντα».
«Είναι προκλήσεις τις οποίες πρέπει να δούμε κατάματα και να αντιμετωπίσουμε, γιατί με τη σειρά τους οι κοινωνίες της κοινής μας πατρίδας ανησυχούν, κλονίζεται η συνοχή τους και η εμπιστοσύνη τους στο κοινό όραμα, ενώ ο ανορθολογισμός, ο λαϊκισμός, η μισαλλοδοξία βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν», επισήμανε ο κ. Μητσοτάκης και συνέχισε: «Με την πανδημία του κορονοϊού να μαίνεται και την οικονομική κρίση να απειλεί την εργασία και τον πλούτο, οι δυσκολίες αυτές μεγεθύνονται και είναι φυσικό τα βλέμματα των λαών να στρέφονται προς τις κυβερνήσεις τους, τις εθνικές, αλλά και την υπερεθνική την ευρωπαϊκή. Μεγεθύνονται συνεπώς και οι δικές μας ευθύνες Γιατί η Ευρώπη προχωρεί όταν ακούει τα αιτήματα των λαών της και οι λαοί ευημερούν όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση απαντά στις προσδοκίες τους. Είμαστε εδώ, λοιπόν, για να διατρανώσουμε ότι ερχόμαστε από μακριά και πηγαίνουμε μακριά».
Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι η ΕΕ έκανε το τελευταία διάστημα ένα πολύ σοβαρό βήμα με την απόφαση της να χρηματοδοτείται και να χρηματοδοτεί ως υπερεθνική οντότητα η ίδια και ζήτησε η απόφαση αυτή να γίνει η αφετηρία μιας νέας πορείας.
Τον πρωθυπουργό προσφώνησε ο επιστημονικός σύμβουλος του ιδρύματος "Αυτόκράτειρα Θεοφανώ", καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Καιρίδης.
Ο κ. Μητσοτάκης έφτασε στο μνημείο της Ροτόντας μαζί με τη σύζυγο του Μαρέβα Γκραμπόφσκι- Μητσοτάκη.
Το Βραβείο εκ μέρους της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρέλαβε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς.
Η τελετή που τελούσε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου έγινε με τη συμμετοχή περιορισμένου ακροατηρίου 50 ατόμων, λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας του κορονοϊού και παρέστησαν ο υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Θεόδωρος Καράογλου, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.
