Ψηφιακό κράτος: ο απολογισμός για την έκδοση πιστοποιητικών και αιτήσεων

Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης συστάθηκε στις 8 Ιουλίου 2019. Πρωταρχικός στόχος του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη υπήρξε από την πρώτη στιγμή ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας. Ποιες αλλαγές έχουν γίνει όμως μέχρι σήμερα και ποιοι είναι οι βασικοί πυλώνες του υπουργικού έργου; Τι δείχνει ένας σύντομος απολογισμός των μέχρι σήμερα αποφάσεων - «σταθμών» στην διαδικασία μετατροπής σε ένα ψηφιακό κράτος.

1. gov.gr

Η ψηφιακή πύλη άρχισε να λειτουργεί από 21-03-2020 με 501 ήδη υπάρχουσες υπηρεσίες + υπεύθυνη δήλωση και εξουσιοδότηση. Κεντρική φιλοσοφία είναι ότι το κράτος είναι ένα και ως ένα πρέπει να λειτουργεί. Κάθε νέα υπηρεσία του Δημοσίου ψηφιοποιείται σύμφωνα με τα πρότυπα του gov.gr και εντάσσεται σε αυτό. Ποια είναι η σημερινή εικόνα:

• 5.200.000 επισκέψεις στο gov.gr
• 575 υπηρεσίες
• 772.653 έγγραφα που εκδόθηκαν ψηφιακά
• 199.541 εξουσιοδοτήσεις
• 463.245 υπεύθυνες δηλώσεις
• 57.672 πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης
• 16.373 πιστοποιητικά γέννησης
• 1.961 πιστοποιητικά ιθαγένειας
• 1.706 ληξιαρχικές πράξεις γέννησης
• 1.422 ληξιαρχικές πράξεις γάμου
• 198 ληξιαρχικές πράξεις συμφώνου συμβίωσης
• 455.444 εγγραφές στην άυλη συνταγογράφηση
• 2.044.092 άυλες συνταγές
• 30.535 προσωρινά διπλώματα οδήγησης
• 83.967 αιτήσεις εγγραφής στα νηπιαγωγεία
• 'Αλλες υπηρεσίες που παρέχονται ψηφιακά:
• απόδοση κλειδαρίθμου με ψηφιακό ραντεβού στην ΑΑΔΕ
• ψηφιακή έκδοση πιστοποιητικών δικαστηρίων
• ψηφιακή υποβολή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ

2. Απλουστεύσεις διαδικασιών

• Απλοποίηση διαδικασίας δήλωσης γέννησης: ενοποίηση όλων των επιμέρους διαδικασιών (εγγραφή σε δημοτολόγιο, ληξιαρχείο, ΕΦΚΑ, απόδοση ΑΜΚΑ, επίδομα γέννησης) σε μία διαδικασία εντός του μαιευτηρίου.
• Στόχευση στην απλούστευση των διαδικασιών που σχετίζονται με την δήλωση γεγονότων ζωής, ώστε να αποφεύγονται οι πολλαπλές ουρές.
• Εκτεταμένες διαλειτουργικότητες μεταξύ μητρώων και υπηρεσιών του Δημοσίου μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, ώστε να μειώνονται σημαντικά τα δικαιολογητικά που καλείται να προσκομίσει ο πολίτης.

3. Στρατηγικές ταυτοποίησης του πολίτη

• Καθιέρωση δεύτερου επιπέδου ταυτοποίησης του πολίτη αναφορικά με την έκδοση εξουσιοδοτήσεων και υπεύθυνων δηλώσεων στο gov.gr μέσω κωδικών web banking (από τους οποίους επιβεβαιώνεται η ορθότητα του δηλούμενου αριθμού κινητού τηλεφώνου).
• Επέκταση της δυνατότητας επιβεβαίωσης του αριθμού κινητού μέσω του Εθνικού Μητρώου Επικοινωνίας Πολιτών, με το οποίο η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης δύναται να επαληθεύει τους αριθμούς κινητών τηλεφώνων, εξασφαλίζοντας έτσι δεύτερο επίπεδο αυθεντικοποίησης στο gov.gr χωρίς την ανάγκη χρήσης κωδικών web banking (εκκρεμεί η διαδικασία ψήφισης).
• Ρυθμίσεις για τον Προσωπικό Αριθμό, την απομακρυσμένη ταυτοποίηση, τις ψηφιακές υπογραφές, τα ψηφιακά έγγραφα και τις ψηφιακές σφραγίδες στο σχέδιο νόμου «Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης» (εκκρεμεί η ανάρτηση του σχεδίου νόμου προς διαβούλευση και κατόπιν η διαδικασία ψήφισης).

4. Τηλεπικοινωνίες

• 112: Υλοποίηση της υπηρεσίας έγκαιρης ενημέρωσης των πολιτών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα (μέσα σε διάστημα μικρότερο των 6 μηνών), με παράλληλη παρέμβαση στους μεγάλους κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων ώστε να δρομολογηθεί η συμβατότητα των συσκευών. Η υπηρεσία χρησιμοποιήθηκε από την Πολιτική Προστασία κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων
• 13033: Η υπηρεσία SMS για τις κατ' εξαίρεση μετακινήσεις των πολιτών κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε σε διάστημα λίγων ωρών από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Κατά την διάρκεια ισχύος των περιοριστικών μέτρων περίπου 110 εκατομμύρια πολίτες έστειλαν μηνύματα.
• 5G: Προετοιμασία της διαδικασίας για τη δημοπράτηση των αδειών εντός του έτους και με βάση το χρονοδιάγραμμα που είχε ανακοινωθεί. Είμαστε ίσως η μόνη χώρα στην Ε.Ε. που δεν ζήτησε αναβολή λόγω της πανδημίας. Τα πρώτα εμπορικά δίκτυα 5G στην Ελλάδα αναμένονται στο πρώτο εξάμηνο του 2021.
• Ψηφιακό Μέρισμα ΙΙ: Ολοκλήρωση της κανονιστικής διαδικασίας για την απόδοση της ζώνης των 700 MHz στην κινητή τηλεφωνία - διαδικασία κρίσιμη για την ανάπτυξη των δικτύων 5G σε όλη τη χώρα.
• Αδειοδότηση κεραιοσυστημάτων: Επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης των υποδομών που είναι κρίσιμης σημασίας για τη λειτουργία των δικτύων κινητών επικοινωνιών.
• Superfast Broadband: Χρονική επέκταση για άλλα δύο χρόνια του προγράμματος επιδότησης για απόκτηση σύνδεσης στο διαδίκτυο με οπτική ίνα. Το πρόγραμμα είναι πλέον διαθέσιμο και στις επιχειρήσεις.
• Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο: Αναβάθμιση των συνδέσεων των σχολείων με υποδομές υψηλών ταχυτήτων χωρίς επιπλέον επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού (το έργο είναι σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί στους αμέσως προσεχείς μήνες).
• Ultra Fast Broadband: Προχωρά η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου μετά και το ισχυρό ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί από επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών, κατασκευών και ενέργειας για το μεγαλύτερο έργο ΣΔΙΤ στην Ελλάδα (προϋπολογισμού περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ), που προβλέπει την ανάπτυξη υποδομών οπτικών ινών για πάνω από 2,4 εκατομμύρια πολίτες και επιχειρήσεις. Για την υλοποίηση του έργου εγκρίθηκε από την Κομισιόν η χρηματοδότηση με 276,57 εκατομμύρια ευρώ.
• Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών: Συντονισμός της επεξεργασίας της κοινοτικής οδηγίας και σύνταξη νομοσχεδίου που βρίσκεται στη δημόσια διαβούλευση.
• Μέτρηση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας: Στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπεγράφη με πρωτοβουλία της ΓΓΤΤ του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας θέτει στη διάθεση των Δήμων Αλίμου, Αγίας Παρασκευής και Κατερίνης από μία κινητή μονάδα μέτρησης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, καλύπτοντας όλες τις δαπάνες συντήρησης και ασφάλισης.
• Zero rating: Διασφαλίστηκε η μηδενική χρέωση των συνδρομητών για την πρόσβαση στις υπηρεσίες τηλεκπαίδευσης από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, στη διάρκεια ισχύος των περιοριστικών μέτρων.

5. Ψηφιακές δεξιότητες

• Δημιουργία της Ψηφιακής Ακαδημίας Πολιτών μέσα στο gov.gr. Ποια είναι η σημερινή εικόνα:
• Περισσότερες από 160.000 επισκέψεις στο nationaldigitalacademy.gov.gr
• 214 μαθήματα για την βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων των πολιτών
• Περισσότερες από 1.800 ώρες δωρεάν εκπαίδευσης
• Εργαλείο αυτοαξιολόγησης ψηφιακών δεξιοτήτων
• Δημιουργία του howto.gov.gr, της επιμορφωτικής πύλης η οποία παρέχει οδηγίες χρήσης σε επιλεγμένες ψηφιακές υπηρεσίες του gov.gr
• Απλός σχεδιασμός των ψηφιακών υπηρεσιών μέσω του gov.gr 
• Μετεξέλιξη των ΚΕΠ σε μοναδικό σημείο επαφής του πολίτη με το Δημόσιο, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούνται μέσω αυτών όσοι πολίτες δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το gov.gr.

6. Δεδομένα

Με υπουργική Απόφαση ορίστηκαν οι επιχειρησιακές και τεχνικές λεπτομέρειες για την διάθεση ανοικτών δεδομένων από κρίσιμα μητρώα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, υλοποιώντας το πλαίσιο που έθεσε ο νόμος 4305/2014.

Συγκεκριμένα:

• Η ελεύθερη και ανοιχτή διάθεση των στοιχείων αυτών θα γίνεται πλέον με συγκροτημένο και τεχνικά άρτιο τρόπο και ασφαλώς με σεβασμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων
• Θα διατεθούν ανοιχτά δεδομένα από το μητρώο πολιτών, το φορολογικό και το ασφαλιστικό μητρώο, το μητρώο αδειών κυκλοφορίας αυτοκινήτων, το πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη»
• Θα ανοίξουν κυκλοφοριακά δεδομένα, δεδομένα οικονομικής δραστηριότητας, δεδομένα ακτοπλοϊκών, αεροπορικών και αστικών μετακινήσεων και θα είναι προσβάσιμα από τον κεντρικό κατάλογο δημόσιων δεδομένων, το data.gov.gr.

7. Κυβερνοασφάλεια

• Νόμος για την μεταφορά της έδρας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Πληροφοριών και Δικτύων ENISA στην Αθήνα.
• Οργάνωση και στελέχωση της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας.
• Έκδοση υπουργικής Απόφασης σχετικά με τη ρύθμιση ζητημάτων εφαρμογής της νομοθεσίας για τις κρίσιμες υποδομές και υπηρεσίες της χώρας όσον αφορά στην Κυβερνοασφάλεια.
• Οδηγίες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις για την ασφαλή και υπεύθυνη χρήση των δικτύων επικοινωνιών κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων.
• Οι επιθέσεις που εκδηλώθηκαν στις αρχές του 2020 με τη στόχευση κρατικών και κυβερνητικών sites αντιμετωπίστηκαν σε μόλις 1,5 ώρα.
• Υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ για συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε ζητήματα Κυβερνοασφάλειας.