ΗΠΑ: αρχίζουν ξανά οι εκτελέσεις θανατοποινιτών σε ομοσπονδιακό επίπεδο

Οι εκτελέσεις θανατοποινιτών από τις ομοσπονδιακές αρχές θα ξαναρχίσουν τη 13η Ιουλίου στις ΗΠΑ, έπειτα από 17 χρόνια διακοπής τους, ανακοίνωσε χθες Δευτέρα ο υπουργός Δικαιοσύνης.

Ο Μπιλ Μπαρ είχε αναγγείλει πριν από σχεδόν έναν χρόνο την πρόθεσή του να ξαναρχίσουν οι εκτελέσεις κρατουμένων που έχουν καταδικαστεί στην εσχάτη των ποινών από ομοσπονδιακά δικαστήρια. Πέντε εκτελέσεις με θανατηφόρες ενέσεις είχε προγραμματιστεί να γίνουν στη φυλακή Τέρε Χόουτ, στην Ιντιάνα. Την τελευταία στιγμή η δικαιοσύνη αποφάσισε να τις αναβάλει, καθώς οι συνήγοροι των θανατοποινιτών αμφισβήτησαν τη νομιμότητα του πρωτοκόλλου που προβλεπόταν για τη θανάτωσή τους.

Όμως εφετείο εντέλει ενέκρινε τη χρήση πεντοβαρβιτάλης και ο Ρεπουμπλικάνος υπουργός έδωσε εντολή να οριστούν νέες ημερομηνίες για τέσσερις καταδικασθέντες. «Το οφείλουμε στα θύματα των φρικτών εγκλημάτων τους», είχε δικαιολογήσει σε δελτίο Τύπου που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες του. Η υπηρεσία φυλακών όρισε ότι οι εκτελέσεις τους θα γίνουν μεταξύ της 13ης Ιουλίου και της 28ης Αυγούστου. Ο πρώτος θανατοποινίτης που θα εκτελεστεί θα είναι ο Ντάνιελ Λούις Λι, οπαδός της θεωρίας περί ανωτερότητας της λευκής φυλής, που είχε καταδικαστεί το 1999 στην εσχάτη των ποινών για τις δολοφονίες ενός ζευγαριού κι ενός κοριτσιού οκτώ ετών.

Η μητέρα ενός από τα θύματα, η Ερλίν Πίτερσον, είχε ζητήσει από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να δείξει «επιείκεια» στην υπόθεση. «Δεν βλέπω με ποιο τρόπο το να εκτελεστεί ο Ντάνιελ Λι θα τιμούσε την κόρη μου, αντιθέτως θα κηλιδώσει το όνομά της διότι δεν θα το ήθελε αυτό», είχε εξηγήσει η γυναίκα, η οποία εναντιώνεται στη θανατική ποινή εξαιτίας των θρησκευτικών της πεποιθήσεων. Ο Τραμπ δεν έδωσε καμία συνέχεια σε αυτή την έκκληση. Ο ένοικος του Λευκού Οίκου, ο οποίος θα διεκδικήσει την επανεκλογή του τον Νοέμβριο, τάσσεται συχνά υπέρ της επέκτασης της επιβολής και της εφαρμογής της θανατικής ποινής, ειδικά για τους δολοφόνους αστυνομικών και τους διακινητές ναρκωτικών.

Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η υποστήριξη των Αμερικανών στη θανατική ποινή έχει μειωθεί: πλέον το 54% τάσσεται υπέρ της επιβολής και της εφαρμογής της σε περιπτώσεις δολοφόνων, ενώ το ποσοστό αυτό ανερχόταν στο 80% στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ελάχιστες πολιτείες, κυρίως στον συντηρητικό νότο, καταφεύγουν ακόμη σε αυτή. 22 θανατοποινίτες εκτελέστηκαν το 2019. Στην πλειονότητά τους, οι ποινικές υποθέσεις εκδικάζονται σε δικαστήρια πολιτειακού επιπέδου, όμως τα ομοσπονδιακά δικαστήρια αναλαμβάνουν να δικάσουν τις πιο σοβαρές από αυτές (επιθέσεις, ρατσιστικά εγκλήματα...) και εγκλήματα που διαπράττονται σε στρατιωτικές βάσεις ή σε προστατευόμενες περιοχές των αμερινδιάνων.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 45 ετών, μόλις τρεις άνθρωποι έχουν εκτελεστεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του Τιμ Μακβέι, που καταδικάστηκε για την επίθεση στην Οκλαχόμα Σίτι (168 νεκροί το 1995) το 2001. Η πιο πρόσφατη εκτέλεση θανατοποινίτη από τις ομοσπονδιακές αρχές είχε γίνει το 2003.