Κορονοϊός και μετάδοση από το νερό

Ο Καθηγητής του Τμήματος Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκος Θωμαϊδης, σε συνεργασία με τους Ιωάννη Ντάναση, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανη ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τις πρόσφατες οδηγίες του CDC και του EPA των ΗΠΑ σχετικά με το πόσιμο νερό, τους υδάτινους χώρους αναψυχής και τα υδάτινα λύματα την περίοδο της πανδημίας του SARS-CoV-2.

-Μπορεί ο ιός COVID-19 να μεταδοθεί μέσω του πόσιμου νερού;

Ο ιός δεν έχει ανιχνευθεί στο πόσιμο νερό. Οι κλασικές μέθοδοι φιλτραρίσματος και απολύμανσης των υδάτων που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στα συστήματα ύδρευσης είναι επαρκή για να απομακρύνουν ή να απενεργοποιήσουν τον ιό.

-Μπορεί ο ιός να ανιχνευθεί στα κόπρανα;

Ο ιός COVID-19 έχει ανιχνευθεί στα κόπρανα ασθενών που έχουν νοσήσει, αλλά ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο αν μπορεί να μεταδοθεί μέσω αυτής της οδού. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένο περιστατικό που να μολύνθηκε με αυτό τον τρόπο μετάδοσης, και ο ακριβής κίνδυνος μετάδοσης από ένα μολυσμένο ασθενή σε ένα υγιή δεν έχει καθοριστεί. Με βάση δεδομένα απο προηγούμενες επιδημίες από κοροναιούς, όπως ο SARS και ο MERS, ο κίνδυνος αυτός θεωρείται εξαιρετικά χαμηλός.

-Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί από πισίνες, spa, jacuzzi και χώρους υδάτινης διασκέδασης;

Δεν υπάρχουν δεδομένα πως ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω των ανωτέρω χώρων. Τα μέτρα λειτουργίας και συντήρησης αυτών των χώρων (με χλωρίωση, βρωμίωση, υπεροξείδιο του υδρογόνου) φαίνεται πως απενεργοποιούν τον ιό. Επειδή ο ιός διασπείρεται ακόμη στην κοινότητα είναι πολύ σημαντικό για τους ιδιοκτήτες και τους επισκέπτες αυτών των χώρων να ακολουθούν τα ακόλουθα μέτρα ασφάλειας:

Οι οδηγίες των τοπικών και κρατικών φορέων σχετικά με το χρόνο και τρόπο επαναλειτουργίας αυτών των χώρων πρέπει να τηρούνται αυστηρά.

• Τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης (απόσταση 1,5 μέτρο) και καλής υγιεινής  ων χεριών πρέπει να τηρούνται από επισκέπτες και εργαζόμενους.
• Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφαλής χρήση των χώρων οι ιδιοκτήτες οφείλουν να  εφαρμόζουν όλα τα μέτρα που  προβλέπονται σχετικά με τη  συντήρηση, τον καθαρισμό και  την απολύμανση τους.

-Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί μέσω των δικτύων αποχέτευσης;

Ο ιός έχει ανευρεθεί σε μη επεξεργασμένα απόβλητα. Οι ερευνητές δε γνωρίζουν εάν ο ιός που ανευρίσκεται στα απόβλητα μπορεί να προκαλέσει νόσο εάν κάποιος εκτεθεί σε αυτόν. Προς το παρόν δεν έχει καταγραφεί μετάδοση του ιού με αυτό τον τρόπο. Αυτή τη στιγμή θεωρείται πως ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού είναι εξαιρετικά χαμηλός για συστήματα αποχέτευσης που συντηρούνται με την ορθή και προβλεπόμενη πρακτική.

-Πρέπει οι εργαζόμενοι στο δίκτυο αποχέτευσης που διαχειρίζονται ρυπαρά λύματα να λαμβάνουν ειδικά μέτρα προστασίας έναντι του ιού;

Έως σήμερα δεν υπάρχουν δεδομένα πως ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από μολυσματικά απόβλητα. Τα μέτρα προστασίας που ήδη ελάμβαναν οι εργαζόμενοι κρίνονται επαρκή για την προστασία τους. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν περιοδικούς ελέγχους της ορθής λειτουργίας των εγκαταστάσεων, μέτρα υγιεινής και κατάλληλα μέτρα ατομικής προστασίας. Δεν προτείνονται περαιτέρω μέτρα για τους συγκεκριμένους εργαζόμενους για την προφύλαξη τους από τον ιό SARS-CoV-2.

-Σε περίπτωση που το νερό της βρύσης έχει χαρακτηριστεί ως μη πόσιμο πόσο ασφαλές είναι να πλένουμε τα χέρια μας με αυτό;

Στις περισσότερες περιπτώσεις το πλύσιμο των χεριών με αυτό το νερό και σαπούνι κρίνεται ασφαλές. Επικοινωνήστε με τις τοπικές υγειονομικές αρχές για περισσότερες πληροφορίες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμο νερό και σαπούνι χρησιμοποιείστε αντισηπτικό διάλυμα με περιεκτικότητα αιθανόλης τουλάχιστον 60%.

-Είναι το πόσιμο νερό βρύσης ασφαλές;

Η EPA συνιστά στους Αμερικανούς να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν και να πίνουν νερό της βρύσης ως συνήθως. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει δηλώσει ότι, «η παρουσία του ιού COVID-19 δεν έχει ανιχνευθεί στην παροχή πόσιμου νερού και με βάση τα τρέχοντα στοιχεία ο κίνδυνος παροχής νερού είναι χαμηλός.» Επιπλέον, σύμφωνα με το CDC η νόσος COVID-19 θεωρείται κυρίως ότι εξαπλώνεται μεταξύ ατόμων που βρίσκονται σε στενή επαφή μεταξύ τους.

• Πρέπει να βράσω  το πόσιμο νερό μου;
• Το βραστό νερό δεν απαιτείται ως προφύλαξη έναντι του COVID-19.
• Χρειάζεται να αγοράσω  εμφιαλωμένο νερό ή να αποθηκεύσω  πόσιμο νερό;

Η EPA συνιστά στους πολίτες να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν και να πίνουν νερό της βρύσης ως συνήθως. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός SARS-CoV-2 βρίσκεται στην παροχή πόσιμου νερού ή θα επηρεάσει την αξιόπιστη παροχή νερού.