Στο “μικροσκόπιο” της ΑΑΔΕ το “ξέπλυμα” χρήματος μέσω αγοράς ακινήτων

Του Νίκου Ρογκάκου

Θορυβημένες είναι οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ από τα στοιχεία τραπεζών, μεσιτικών γραφείων και συμβολαιογράφων, που δείχνουν ότι ένα ολοένα αυξανόμενο ποσοστό αγοραπωλησιών ακινήτων, γίνεται με “ζεστό” χρήμα, γεγονός που ενισχύει τις πιθανότητες “ξεπλύματος” χρήματος.  

Όπως αναφέρει σε σχετικό της δελτίο η Εθνική Τράπεζα, η ελληνική αγορά ακινήτων εισέρχεται στον δεύτερο χρόνο ανάκαμψης, με την ετήσια αύξηση των τιμών των κατοικιών να επιταχύνεται στο 4% το α΄ τρίμηνο του 2019 από 1,6% στο σύνολο του 2018.

Βασικές παράμετροι της αύξησης της ζήτησης κατοικιών είναι:

1. οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις,
2. οι αγορές από αλλοδαπούς και
3. η επανεμφάνιση της εγχώριας ζήτησης από κατοίκους με δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης των επενδύσεών τους στην αγορά ακινήτων.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό το τελευταίο; Ότι κάποιοι αγοράζουν ακίνητα χωρίς τραπεζικό δάνειο, αλλά με μετρητά.

Τον καιρό της κρίσης, όταν η Ελλάδα φλέρταρε με το Grexit, περίπου 40 δισ. ευρώ αποσύρθηκαν από το τραπεζικό σύστημα. Άλλα έφυγαν στο εξωτερικό κι άλλα κρύφτηκαν κάτω από τα στρώματα. Αυτήν τη στιγμή υπολογίζεται ότι περίπου 15 δισ. ευρώ εξακολουθούν να κινούνται κάπου στην “γκρίζα” ζώνη, χωρίς να μπορεί κανείς να επιβεβαιώσει το “πόθεν”.

Με αυτά τα δεδομένα, η αύξηση των συναλλαγών τοις μετρητοίς δεν μπορεί παρά να κινητοποιεί τις ελεγκτικές υπηρεσίες, ειδικά από τη στιγμή που πληθαίνουν περιπτώσεις, στις οποίες επιβεβαιώθηκαν πλασματικές αξίες συναλλαγών, ειδικά όπου οι εμπορικές τιμές υπερβαίνουν τις αντικειμενικές. Πληροφορίες που φτάνουν, μάλιστα, στα χέρια ελεγκτών αναφέρουν ότι σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, οι κατασκευαστές απαιτούν από τους πελάτες να καταβάλουν μέρος του τιμήματος με μετρητά, έτσι ώστε οι συναλλαγές να γίνονται… κάτω από το τραπέζι.

Πέρα από τους ελέγχους, η ΑΑΔΕ θα βάλει ασφαλιστικές δικλείδες σε τέτοιου είδους συναλλαγές, “ηλεκτρονικοποιώντας” όλη τη διαδικασία των μεταβιβάσεων ακινήτων, βάζοντας στο… παιχνίδι τους συμβολαιογράφους και μάλιστα με την απειλή κυρώσεων. Σε τι συνίσταται η ευθύνη των συμβολαιογράφων;

• Για ενημέρωση της Φορολογικής Αρχής σχετικά με τη σύνταξη του συμβολαίου
• Για την αποστολή του συμβολαίου και των δικαιολογητικών εντός 15 εργασίμων ημερών από τη σύνταξη αυτού.
• Για την υποβολή της δήλωσης Ε9 (μεταβολή περιουσιακής κατάστασης) των συμβαλλομένων, εφόσον έχουν εξουσιοδοτηθεί από αυτούς (εντός του 2020)

Η έναρξη ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων υπολογίζεται στο δ΄ τρίμηνο του 2019. Στο πρώτο στάδιο, θα είναι δυνατή η υποβολή απλών δηλώσεων για περιοχές εντός αντικειμενικού συστήματος (όχι διανομές, ανταλλαγές). Ενδεικτικά:

• Αγοραπωλησία ακινήτου
• Πλειστηριασμός
• Μεταβίβαση ακινήτου κατά τη λύση εταιρείας στα μέλη της

Η πιλοτική εφαρμογή θα γίνει σε ορισμένες ΔΟΥ με μεγάλο όγκο δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, ενώ μέχρι το τέλος του 2019 το σύστημα θα καλύψει όλες τις εφορίες.