Πλούσιο παρασκήνιο στην “μετωπική” ΗΠΑ – Τουρκίας για S-400 και ΝΑΤΟ
Σε ευθεία σύγκρουση βρίσκονται πλέον ΗΠΑ και Τουρκία, λόγω και της επιμονής του Ερντογάν στην προμήθεια των S-400. Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει κατ' επανάληψη ότι η αγορά των S-400 θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων ενώ αυτήν την εβδομάδα σταμάτησαν την παράδοση εξοπλισμού για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 στην Τουρκία.
Tο βράδυ της Τετάρτης, χρησιμοποιώντας εξαιρετικά «αυστηρή γλώσσα» ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, κάλεσε την Άγκυρα να επαναπροσδιορίσει τη στάση της, αναφορικά με την αγορά των S-400, από τη Ρωσία. «Η Τουρκία πρέπει να επιλέξει αν θα παραμείνει σύμμαχος στο ΝΑΤΟ ή θα διακινδυνεύσει την ασφάλεια αυτής της εταιρικής σχέσης με τις «παράτολμες αποφάσεις της», όπως είναι η αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400», προειδοποίησε ο Μάικ Πενς.
Στην ομιλία του με την ευκαιρία της 70ής επετείου από την ίδρυση «της πιο επιτυχημένης στρατιωτικής συμμαχίας στην ιστορία», όπως χαρακτήρισε το ΝΑΤΟ, ο Πενς, ενέτεινε τις πιέσεις προς την Άγκυρα να αποσυρθεί από τη συμφωνία αυτή με τη Μόσχα. Λίγο νωρίτερα, χωρίς να κατονομάσει την Τουρκία, υπενθύμισε ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν θα παραμείνει άπραγος την ώρα που οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ «αγοράζουν όπλα από τους αντιπάλους μας που απειλούν τη συνοχή της συμμαχίας μας».
Άμεση η απάντηση της Άγκυρας
Η Άγκυρα απάντησε άμεσα στον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ. Ο Αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι ανήρτησε μια δική του προειδοποίηση στο Twitter, γράφοντας «oι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να επιλέξουν. Θέλουν να παραμείνουν σύμμαχος της Τουρκίας ή θα διακινδυνεύσουν τη φιλία μας ενώνοντας τις δυνάμεις τους με τρομοκράτες για να υπονομεύσουν την άμυνα του συμμάχου τους στο ΝΑΤΟ εναντίον των εχθρών του;» έγραψε ο Οκτάι.
Κρίσιμη συνάντηση Πομπέο – Ταβούσογλου
Με μια λίστα που περιείχε το σύνολο των ακανθωδών θεμάτων που ταλανίζουν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις προσήλθε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στο τετ α τετ που είχε με τον Τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Στείτ Ντιπάρτμεντ το μεσημέρι της Τετάρτης.
Νωρίτερα σε δημόσια ομιλία του, ο κ. Τσαβούσογλου είχε υποστηρίξει ότι η αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 αποτελεί ένα τελικό γεγονός, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς να παίρνει την σκυτάλη στη συνέχεια της εκδήλωσης και να καλεί την Τουρκία να επιλέξει αν θέλει να διακινδυνεύσει την εταιρική της σχέση με το ΝΑΤΟ.
Η συνάντηση των δύο υπουργών πραγματοποιήθηκε μετά την ομιλία του κ. Τσαβούσογλου και σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ο Αμερικανός υπουργός έθεσε τα εξής θέματα:
- Αμερικανικές ανησυχίες σχετικά με την πιθανή απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία
- Αποφυγή μονομερών στρατιωτικών ενεργειών από την πλευρά της Τουρκίας στη Συρία
- Ταχεία επίλυση των υποθέσεων που αφορούν την άδικη κράτηση Αμερικανών πολιτών στην Τουρκία
- Πιθανές ευκαιρίες οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία?
Τσαβούσογλου: παραπλανητική η εικόνα που δίνει ο Πομπέο
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας κατηγόρησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι έδωσε παραπλανητική εικόνα για τη συζήτηση που είχαν οι επικεφαλής της διπλωματίας των δύο χωρών.
Το δελτίο Τύπου του αμερικανικού ΥΠΕΞ που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά τη συνάντηση που είχαν ο επικεφαλής του Μάικ Πομπέο με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου συμπεριλάμβανε «ζητήματα που δεν εθίγησαν» στη διάρκεια της συνομιλίας τους, τόνισε ο εκπρόσωπος της τουρκικής διπλωματίας Χαμί Αξόι σε ανακοίνωσή του.
Το δελτίο Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ «όχι μόνο δεν αντανακλά το περιεχόμενο της συνάντησης, αλλά επίσης εμπεριέχει ζητήματα που δεν εγέρθηκαν καν κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας συνάντησης», συνέχισε ο Αξόι, συμπεραίνοντας ότι το δελτίο Τύπου «προφανώς προετοιμάστηκε πριν από τη συνάντηση. «Η συμμαχία μας φυσικά απαιτεί τέτοιου είδους ανακοινώσεις να συντάσσονται με μεγαλύτερη προσοχή», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ σε αυτή την—εξαιρετικά ασυνήθιστη—ανακοίνωση.
Ο ρόλος και η ευκαιρία της Ελλάδας
Τη γεωπολιτική σημασία και το στρατηγικό όραμα της Ελλάδας για την ευρύτερη περιοχή ανέλυσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, στην εκδήλωσης που οργανώθηκε στο πλαίσιο της συνόδου των υπουργών εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον. Μιλώντας από κοινού με τον Νίκολα Ντιμιτρόφ σε μια ανοιχτή συζήτηση που διοργάνωσαν οι επιφανείς δεξαμενές σκέψης Atlantic Council, German Marshall Fund και Munich Security Conference, ο κ. Κατρούγκαλος σημείωσε ότι η Ελλάδα συνεχίζει να υποστηρίζει την Ευρωατλαντική ολοκλήρωση των Βαλκανίων, καθώς θέλει όχι μόνο να ενισχύσει τη πολιτική σταθερότητα αλλά και να ενώσει την περιοχή σε έναν ενιαίο οικονομικό χώρο που θα επιτρέψει στις χώρες των Βαλκανίων να συγκλίνουν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι η Ελλάδα είναι το παλαιότερο μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Βαλκάνια και προωθεί όχι μόνο την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή, αλλά και την οικονομική της ανάπτυξη, καθώς και την ευρωπαϊκή της προοπτική. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, η Ελλάδα δεν επιθυμεί να είναι απλώς μια σταθερή χώρα, αλλά επιδιώκει να λειτουργεί ως πυλώνας που εξάγει σταθερότητα σε περιφερειακό επίπεδο. Αναφορικά με τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας μας, ο ΥΠΕΞ υπενθύμισε ότι η Ελλάδα είναι γεωγραφικά μια γέφυρα μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής και λόγω της ιστορίας της, καθώς δεν έχει υπάρξει ποτέ αποικιοκρατική δύναμη, καθίσταται ένας φυσικός και αξιόπιστος διαμεσολαβητής. «Θέλουμε και είμαστε έτοιμοι να παίξουμε αυτόν τον ρόλο», τόνισε χαρακτηριστικά. Αναφορικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Κατρούγκαλος είπε ότι στέλνει το μήνυμα ότι τα μακροχρόνια προβλήματα μπορούν αν επιλυθούν ειρηνικά μέσω του διαλόγου και ότι μπορεί να λειτουργήσει σαν ένας οδικός χάρτης για την επίλυση διαφορών στα Βαλκάνια. Πρόσθεσε δε ότι η συμφωνία διασφαλίζει τα ζωτικά συμφέροντα και των δύο πλευρών και διανοίγει στέρεες προοπτικές για τη συνεργασία και την εδραίωση της φιλίας μεταξύ της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας. Μιλώντας για τη προσφυγική/μεταναστευτική κρίση, τόνισε ότι η Ελλάδα άνοιξε τις πόρτες σε όσους βρίσκονταν σε ανάγκη, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η πρόκληση αντιμετώπισης της κρίσης αφορά όλα τα κράτη της ΕΕ συνολικά και ότι συνεπώς η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη παραμένει απαραίτητη και πρέπει να επιδειχθεί στην πράξη.
Το γεωπολιτικό στοίχημα της επόμενης ημέρας για την ελληνική εξωτερική πολιτική είναι αν μπορούμε να αξιοποιήσουμε για τις δικές μας προτεραιότητες εντός της Συμμαχίας μια πιθανή εκδίωξη της Τουρκίας απ/το ΝΑΤΟ, υπογραμμίζει ο επικεφαλής του τομέα Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας Γ. Κουμουτσάκος με δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και αναφέρεται στις δηλώσεις του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Μάικ Πένς, ακόμα και για πιθανή εκδίωξη της Τουρκίας απ/το ΝΑΤΟ εάν εμμείνει στην εγκατάσταση των ρωσικών S 400.
«Καιρό τώρα μιλώ για σταθερή και δύσκολα αναστρέψιμη τάση απο-δυτικοποίησης της Τουρκίας. Οι δηλώσεις του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Μαικ Πένς, ακόμα και για πιθανή εκδίωξη της Τουρκίας απ/το ΝΑΤΟ εάν εμμείνει στην εγκατάσταση των ρωσικών S 400, σηματοδοτούν το πέρασμα σε μια άλλη εποχή. Και το μεγάλο ερώτημα είναι: Ως Ελλάδα είμαστε προετοιμασμένοι γι /αυτήν; Για να την αξιοποιήσουμε για τις δικές μας προτεραιότητες εντός της Συμμαχίας; Αυτό είναι το γεωπολιτικό στοίχημα της επόμενης ημέρας για την ελληνική εξωτερική πολιτική. Πιστεύω ότι μπορούμε να το κερδίσουμε. Χρειάζεται όμως, επειγόντως αλλαγή σελίδας στη διακυβέρνηση της χώρας», αναφέρει ο κ. Κουμουτσάκος στη δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
