Κρήτη: Το γερμανικό καταφύγιο στα έγκατα της γης που έγινε μουσείο (φωτό)
Βρίσκεται 8 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, έχει μήκος 200 μ. και 13 θαλάμους. Εκεί, στον Ανω Πλατανιά, ξυπνούν μνήμες από την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη.
Πρόκειται για ένα μοναδικό μουσείο ιστορικής μνήμης, που διαμορφώθηκε από εθελοντές και ιδιώτες- με τη βοήθεια της τοπικής ενορίας του Αγίου Δημητρίου και με δωρεές πολλών, μεταξύ των οποίων και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού- σε χώρο που αποτελούσε υπόγειο καταφύγιο των Γερμανών μετά την περίοδο της Μάχης της Κρήτης.
Στις υπόγειες στοές, που κατασκεύασαν Κρητικοί οι οποίοι εργάστηκαν σε καταναγκαστικά έργα, οι Γερμανοί κατακτητές φύλασσαν τα όπλα και τα πυρομαχικά τους. Από το 1942 έως και το 1945 μέσα από αυτές τις στοές έφταναν στα σημεία όπου υπήρχαν οι βάσεις τους για την αντιαεροπορική κάλυψη της περιοχής.
Μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής, το υπόγειο καταφύγιο χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη από τους κατοίκους του Πλατανιά. Το 2010 μια ομάδα εθελοντών με μπροστάρη τον Κυριάκο Λουρανδάκη κάτοικο του Πλατανιά με τη συμπαράσταση του ιερέα του Αγίου Δημητρίου δίπλα στον οποίο βρίσκεται η είσοδος των στοών, αποφάσισε να ιδρύσει το Πολεμικό Μουσείο του Πλατανιά. «Καταφέραμε και αναδείξαμε ένα θησαυρό. Μια ομάδα ανθρώπων, εθελοντών, βγάλαμε τα χώματα και τα μπάζα, το καθαρίσαμε», δηλώνει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο κ. Λουρανδάκης.
Οι 13 θάλαμοι του μουσείου- καταφυγίου έχουν διατηρηθεί στην αρχική μορφή τους. Οι επισκέπτες μπορούν να δουν μοναδικά εκθέματα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, δωρεές από το εξωτερικό, ιστορικές φωτογραφίες και αντικείμενα της εποχής της Μάχης της Κρήτης.
Στολές κράνη, οπλισμός, κρεβάτια, τραπέζια, δοχεία που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί για την αποθήκευση καυσίμων και πολλά ακόμα αντικείμενα εκτίθενται στο χώρο. Τα περισσότερα αντικείμενα προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές. Οι δωρητές είναι περίπου 210.
Σε κάποια σημεία υπάρχουν γραμμένα στους τείχους ονόματα Γερμανών στρατιωτικών που υπηρέτησαν στην περιοχή, γερμανικοί σταυροί και η σβάστικα, ενώ στον εξωτερικό χώρο υπάρχει και οπλισμός εκείνης της εποχής όπως βλήματα αντιεροπορικών, δύο νάρκες θαλάσσης, τορπιλοσωλήνες και άλλα.
