Ιστορική συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ ανακοίνωσαν επίσημα απόψε ότι η Τεχεράνη και η διεθνής κοινότητα κατέληξαν σε κοινά αποδεκτές λύσεις για τις βασικές παραμέτρους της μελλοντικής συνολικής συμφωνίας όσον αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στη Λωζάννη, η Μογκερίνι τόνισε ότι οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο Ιράν θα αρθούν εφόσον η Τεχεράνη τηρήσει τις δεσμεύσεις της.

 Αναφερόμενη σε λεπτομέρειες της συμφωνίας αυτής, η Μογκερίνι είπε ότι μια διεθνής κοινοπραξία θα βοηθήσει το Ιράν να ανασχεδιάσει και να κατασκευάσει έναν εκσυγχρονισμένο αντιδραστήρα βαρέος ύδατος στο Αράκ. Όσο για το πυρηνικό εργοστάσιο του Φορντό, κοντά στην πόλη Κομ, αυτό θα μετατραπεί σε τοποθεσία πυρηνικής φυσικής και δεν θα υπάρχει σχάσιμο υλικό στον χώρο αυτό.

Οι δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου που διαθέτει σήμερα το Ιράν θα περιοριστούν, συνέχισε η Μογκερίνι.

Την τελική συμφωνία, το κείμενο της οποίας θα πρέπει να έχει συνταχθεί μέχρι την 30ή Ιουνίου, θα πρέπει να εγκρίνει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τόνισε. 

Από την πλευρά του, ο Ιρανός υπουργός επισήμανε ότι με βάση τη μελλοντική τελική συμφωνία όλες οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί στο παρελθόν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, θα παύσουν να ισχύουν. Ο Ζαρίφ πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, θα αρθούν και οι κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χώρα του.

Ο υπουργός επιβεβαίωσε ότι το Ιράν θα σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο Φορντό, όμως θα συνεχίσει τη δραστηριότητα αυτή στις πυρηνικές εγκαταστάσεις που διαθέτει στο Νατάνζ. 

Ωστόσο ο Ζαρίφ εμφανίστηκε κάπως επιφυλακτικός όσον αφορά την προκαταρκτική συμφωνία, λέγοντας ότι "είμαστε ακόμη κάπως μακριά από το σημείο όπου θα θέλαμε να βρισκόμαστε". Ο Ιρανός υπουργός είπε επίσης ότι η επίτευξη αυτής της συμφωνίας δεν σημαίνει και την αυτόματη εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας του με τις ΗΠΑ. "Οι σχέσεις του Ιράν με τις ΗΠΑ δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που ήταν μια προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος των πυρηνικών (...). Έχουμε σοβαρές διαφορές με τις ΗΠΑ", τόνισε.

"Στο παρελθόν οικοδομήσαμε την αμοιβαία δυσπιστία. Έτσι, αυτό που ελπίζω είναι ότι μέσω της θαρραλέας εφαρμογής αυτής (της συμφωνίας) θα μπορούσε να αποκατασταθεί κάποια εμπιστοσύνη. Αλλά αυτό θα περιμένουμε όλοι να το δούμε", πρόσθεσε.

Τη συμφωνία χαιρέτισε, μέσω του Twitter, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, σημειώνοντας ότι η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) και το Ιράν διαθέτουν πλέον "τις παραμέτρους για να επιλύσουν τα κυριότερα προβλήματα" του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.

"Μεγάλη μέρα. Η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 και το Ιράν έχουν πλέον τις παραμέτρους για να λύσουν τα βασικά ζητήματα του πυρηνικού προγράμματος. Επιστρέφουμε σύντομα στη δουλειά για μια τελική συμφωνία" ανέφερε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ, τόνισε από την πλευρά του ότι αυτή η προκαταρκτική συμφωνία συνιστά μια "καλή βάση" για αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει μια "πολύ καλή συμφωνία". Η συνολική συμφωνία με το Ιράν εντός των συμπεφωνημένων παραμέτρων θα δώσει τις αναγκαίες εγγυήσεις ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι ειρηνικό, πρόσθεσε, ενώ ο Γερμανός ομόλογός του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ χαρακτήρισε το πλαίσιο της συμφωνίας "ένα μεγάλο, αποφασιστικό βήμα προς τα εμπρός".

Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς επισήμανε ότι "ακόμη υπάρχει δουλειά" που πρέπει να γίνει μέχρι τη σύνταξη του τελικού κειμένου.