Το σχέδιο του Υπερταμείου για την αξιοποίηση των ΔΕΚΟ
Του Νίκου Ρογκάκου
Με συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους που θα θέσει η Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) θα αξιολογούνται στο εξής οι διοικήσεις των ΔΕΚΟ.
Αυτό προκύπτει μεταξύ άλλων από το στρατηγικό σχέδιο που ανάρτησε στον ιστότοπό της η ΕΕΣΥΠ (http://www.hcap.gr/sites/default/files/HCAP/Strategic_Plan_gr.pdf).
Στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας υπάγονται σήμερα τρεις εταιρείες ως άμεσες θυγατρικές, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας («ΤΧΣ»), το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου («ΤΑΙΠΕΔ») και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου («ΕΤΑΔ»), καθώς και οι λεγόμενες «Λοιπές Θυγατρικές», που περιλαμβάνουν τις συμμετοχές του δημοσίου σε δημόσιες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ, ΟΑΣΑ (και οι θυγατρικές ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ), ΟΚΑΑ, ΚΑΘ, Ελληνικές Αλυκές, Διώρυγα Κορίνθου και ΔΕΘ/HELEXPO.
Επίσης, υπάγονται και οι εταιρείες ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και Folli Follie ΑΕ, στις οποίες η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας αποτελεί μέτοχο μειοψηφίας. Τέλος, το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών (ΟΑΚΑ) θα μεταβιβασθεί στην Εταιρεία εφόσον μετατραπεί σε κεφαλαιουχική εταιρεία.
Το Στρατηγικό Σχέδιο, το οποίο συντάχθηκε με βάση τις Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Υπουργού Οικονομικών ως Μοναδικού Μετόχου, περιλαμβάνει τη συνολική στρατηγική προσέγγιση με τους στόχους και τις προτεραιότητες για την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου που μεταφέρθηκαν στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.
Το Στρατηγικό Σχέδιο δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στις αρχές της ορθής Εταιρικής Διακυβέρνησης για τη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας και λογοδοσίας και παράλληλα προσδιορίζει το πλαίσιο αναφορών και τις διαδικασίες παρακολούθησης της απόδοσης των θυγατρικών και δημοσιοποίησης όλων των σχετικών πληροφοριών.
Το Στρατηγικό Σχέδιο θα αποτελέσει οδηγό για τη σύνταξη ή επικαιροποίηση των Επιχειρηματικών Σχεδίων των θυγατρικών της Εταιρείας, και ειδικά των δημοσίων επιχειρήσεων, με ευθύνη των διοικήσεών τους. Εξαιρούνται από την υποβολή επιχειρηματικών σχεδίων το ΤΧΣ, οι εταιρείες στις οποίες η ΕΕΣΥΠ αποτελεί μέτοχο μειοψηφίας, καθώς και το ΤΑΙΠΕΔ ως προς τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του.
Για την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ), η οποία έχει ενταχθεί στην ΕΕΣΥΠ ως άμεση θυγατρική, το Στρατηγικό Σχέδιο προβλέπει την καθιέρωση της ΕΤΑΔ ως του κύριου φορέα διαχείρισης των ακινήτων του Δημοσίου, την επιτάχυνση της πλήρους καταγραφής, ωρίμανσης και αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου και την αύξηση των εσόδων και της αποδοτικότητας της εταιρείας.
Σχετικά με το ΤΑΙΠΕΔ, στις προβλέψεις του Σχεδίου υπάρχουν μέτρα και στόχοι αναδιοργάνωσης για την καλύτερη διαχείριση του προγράμματος αξιοποίησης που υλοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς και πρωτοβουλίες για την επικαιροποίηση ή συμπλήρωση του εσωτερικού κανονισμού της εταιρείας με στόχο την διαφάνεια, την πρόληψη σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και την βέλτιστη συνεργασία με την δημόσια διοίκηση, όπου αυτό απαιτείται.
Η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας επεξεργάσθηκε το συγκεκριμένο Στρατηγικό Σχέδιο στη βάση σύγχρονων πρακτικών διοίκησης, ώστε με τη συνεργασία, στοχοθέτηση και προσπάθεια των διοικήσεων και εργαζομένων των επιχειρήσεων, οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου της να προσφέρουν στο μέλλον ωφέλειες με τρόπο ουσιώδη και αποτελεσματικό, και ειδικότερα:
Για το ελληνικό δημόσιο
-βελτιώνοντας τις οικονομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων,
-αυξάνοντας την απόδοση μερισμάτων και λοιπών άμεσων και έμμεσων εσόδων,
-μειώνοντας τα ελλείμματα, όπου υπάρχουν,
-ενεργοποιώντας αδρανή επί σειρά ετών περιουσιακά στοιχεία.
Για την ελληνική οικονομία
-μέσω βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και ανταγωνιστικότητάς των άμεσων και λοιπών θυγατρικών της,
-μέσω εκσυγχρονισμού και επέκτασης των δικτύων και υποδομών και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και καινοτόμων συστημάτων,
-μέσω αξιοποίησης συνεργειών μεταξύ διαφόρων κλάδων της οικονομίας,
-μέσω επενδύσεων της ΕΣΣΥΠ και των εταιρειών του χαρτοφυλακίου της.
Για τους πολίτες
-με την παροχή βελτιωμένων και σύγχρονων υπηρεσιών και αγαθών με ανταγωνιστικό κόστος, και με γνώμονα την κοινωνική και εδαφική συνοχή της χώρας, παρέχοντας υπηρεσίες σε όλη την επικράτεια,
-μέσω της διαφάνειας και της κοινωνικής λογοδοσίας στη διαχείρισή τους.
Για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους
-με βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας,
-με βελτιστοποίηση της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης και πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης,
-με τη διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας και την ενίσχυση της εργασιακής ασφάλειας,
-με επενδύσεις σε εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, που είναι τεράστιας σημασίας για τη μελλοντική πορεία των επιχειρήσεων.
Αναφορικά με την κατάθεση του Στρατηγικού Σχεδίου, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, κα Ράνια Αικατερινάρη δήλωσε:
«Η χώρα μας καλείται να δημιουργήσει ένα σύγχρονο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης και εταιρικής διακυβέρνησης για την αξιοποίηση του εθνικού της πλούτου και των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Το Στρατηγικό Σχέδιο υπηρετεί αυτόν το στόχο και συμβάλει στην προσπάθεια να κάνει η Ελλάδα το άλμα προς τα εμπρός. Γνωρίζουμε πολύ καλά τις δυνατότητες της χώρας μας. Έχουμε διαγνώσει επίσης τα δυνατά σημεία κάθε επιχείρησης, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τις αδυναμίες που έχουν συσσωρευτεί επί σειρά ετών αλλά και τις ευκαιρίες που μπορούν να εκμεταλλευτούν προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και της οικονομίας. Για τους λόγους αυτούς, το Στρατηγικό Σχέδιο αποτελεί το πρώτο σημαντικό ορόσημο και μια σταθερή βάση για την οργανωμένη και με ρεαλιστικό τρόπο λειτουργία των Δημόσιων Επιχειρήσεων. Πιστεύουμε στους στόχους μας και ξέρουμε ότι πρέπει να εργαστούμε σκληρά και μεθοδικά για να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση της αλλαγής. Στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας έχει ολοκληρώσει σημαντικό έργο. Στους μήνες που έρχονται, με τη συνεργασία των διοικήσεων των θυγατρικών μας και έχοντας βάλει τα θεμέλια μέσω του Στρατηγικού Σχεδίου, πιστεύουμε ότι θα επιτύχουμε χειροπιαστά και μετρήσιμα οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο, την εθνική οικονομία, τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τον Έλληνα πολίτη».
Με αφορμή την δημοσίευση του Στρατηγικού Σχεδίου, το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε την εξής ανακοίνωση:
Δημοσιεύτηκε σήμερα το Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ Α.Ε. για την περίοδο 2018-2022. Το Σχέδιο αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της υλοποίησης του βασικού στόχου που έθεσε το ελληνικό δημόσιο με την ίδρυση Εταιρείας: Να συγκεντρωθούν κάτω από μία ενιαία στέγη, να αποτυπωθούν με πληρότητα και διαφάνεια, και να αξιοποιηθούν με συντονισμένο τρόπο τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία που περιλήφθηκαν στο χαρτοφυλάκιο της Εταιρείας.
Σε συνέχεια αυτού του γενικού στόχου, και κατά τις προβλέψεις του ιδρυτικού της νόμου, το ελληνικό δημόσιο παρέδωσε τον Σεπτέμβριο του 2017 στην ΕΕΣΥΠ, τις στρατηγικές κατευθύνσεις πάνω στις οποίες κλήθηκε να κάνει τον στρατηγικό της σχεδιασμό. Στο κείμενο αυτό αναφέρονται οι αξίες και το όραμα του Μοναδικού Μετόχου της Εταιρείας που αφορούν τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, την αξιοκρατία, την αποτελεσματικότητα, την καινοτομία, τη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, την κοινωνική λογοδοσία. Αναφέρονται όμως και συγκεκριμένες επιδιώξεις που αφορούν τις άμεσες θυγατρικές της Εταιρείας, καθώς και τις Δημόσιες Επιχειρήσεις που εντάχθηκαν σε αυτή.
Όσον αφορά στις Δημόσιες Επιχειρήσεις, η ΕΕΣΥΠ καλείται να διαδραματίσει ένα διττό ρόλο, αφενός να αποτελέσει θεματοφύλακα της ορθής διακυβέρνησής τους, κατοχυρώνοντας σύγχρονες και διαφανείς διαδικασίες για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας και της κοινωνικής τους λογοδοσίας, αφετέρου να σχεδιάσει, σε συνεργασία με τις διοικήσεις τους, τον βέλτιστο τρόπο εκπλήρωσης του ειδικού σκοπού της καθεμίας, να βρει συνέργειες μεταξύ τους και να παράξει αξία μέσα από αυτές, καθώς και να διασφαλίσει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Όσον αφορά στη δημόσια ακίνητη περιουσία, στόχος είναι να αποτυπωθεί με ακρίβεια, λαμβάνοντας υπόψη την παράλληλη προσπάθεια καταγραφής της από άλλους φορείς, όπως το Κτηματολόγιο, να αξιοποιηθεί με οργανωμένο τρόπο σεβόμενο το περιβάλλον και τις ανάγκες της κοινωνίας, και να ενταχθεί στον ευρύτερο αναπτυξιακό σχεδιασμό.
Όσον αφορά στο ΤΑΙΠΕΔ, πέρα από την προσπάθεια ενίσχυσης των διαδικασιών διαφάνειας και λογοδοσίας, στόχος είναι να ενταχθεί η εφαρμογή του Επιχειρησιακού του Σχεδίου σε μια ευρύτερη λογική συνολικής αξιοποίησης ευκαιριών και δυνατοτήτων που προκύπτουν από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό της ΕΕΣΥΠ.
Τέλος, σημαντική το επόμενο διάστημα θα είναι η συμβολή του ΤΧΣ στην ενίσχυση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος με στόχο την αποκατάσταση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας.
Πάνω στους παραπάνω άξονες συντάχθηκε το Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ επιδιώκοντας:
1. Έσοδα/επαύξηση οικονομικής αξίας: Παραγωγή εσόδων για αποπληρωμή μέρους του χρέους και πραγματοποίηση επενδύσεων, διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, καλύτερη διαχείριση πόρων και επιδοτήσεων όπου απαιτείται κ.α.
2. Επαύξηση της δημόσιας αξίας: Η εισαγωγή της έννοιας της δημόσιας αξίας στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ είναι πολύ σημαντική καθώς μέσω αυτής επιδιώκεται η διασφάλιση της κοινωνικής ανταποδοτικότητας, η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η βελτιστοποίηση διαδικασιών και διαχείρισης πόρων και εντέλει η προώθηση επενδύσεων βιώσιμης ανάπτυξης.
3. Βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών και εξωστρέφειας: Καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών και ανταγωνιστικότητα, στρατηγικές συμμαχίες και συνέργειες, καινοτομία και εξωστρέφεια.
4. Θεσμικό πλαίσιο/διακυβέρνηση: Θεσμικό πλαίσιο που στηρίζεται στη χρήση βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης, διαφάνεια, πληροφόρηση και λογοδοσία και πλαίσιο αναφορών, αξιοκρατία και υπεύθυνη διοίκηση, προώθηση διαφορετικότητας σε θέσεις ευθύνης, κ.α.
Το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με την ΕΕΣΥΠ για την καλύτερη δυνατή εκπλήρωση των παραπάνω στόχων με αποκλειστικό μέλημα τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
