“Κόφτη” στις δαπάνες για καύσιμα και θέρμανση βάζουν τα νοικοκυριά
Του Νίκου Ρογκάκου
Σημαντικό περιορισμό της ιδιωτικής κατανάλωσης δείχνουν τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών με τις εισπράξεις από τους ειδικούς φόρους για το πρώτο δίμηνο του 2018.
Σύμφωνα με αυτά τα έσοδα από τα καύσιμα και τα ενεργειακά προϊόντα ήταν χαμηλότερα κατά 58 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με τον στόχο του Μνημονίου. Γεγονός που ως ένα βαθμό κατοπτρίζει την δεινή οικονομική θέση στην οποία βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά.
Προκειμένου να τα βγάλουν πέρα και να ανταποκριθούν στις θηριώδεις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις περιορίζουν τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο για να κάνουν οικονομία στη βενζίνη αλλά και τις δαπάνες για θέρμανση.
Τα κρατικά έσοδα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα καύσιμα (που υπολογίζεται με βάση τον όγκο και όχι την τιμή των ποσοτήτων που πουλήθηκαν) δεν ξεπέρασαν τα 676 εκατ. ευρώ, ενώ στο υπουργείο Οικονομικών υπολόγιζαν σε εισπράξεις 734 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο διάστημα του 2017 οι εισπράξεις από τους ειδικούς φόρους είχαν διαμορφωθεί στα 725 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τις επιπτώσεις στο ΑΕΠ - η πρόβλεψη για το οποίο πρόσφατα αναθεωρήθηκε επί το χειρότερο στο 2,3% - στο υπουργείο Οικονομικών δεν ανησυχούν για τις μειωμένες εισπράξεις αφού την ίδια ώρα το πλεόνασμα του προϋπολογισμού το διάστημα Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2018 ξεπέρασε τον μνημονιακό στόχο φτάνοντας στα 2,75 δις ευρώ.
Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 8,3 δις ευρώ, αυξημένα κατά 675 εκατ. ευρώ, ενώ οι δαπάνες είναι μόνιμα υπερμειωμένες πια σε σχέση με την πρόβλεψη του Μνημονίου. Στο δίμηνο εξοικονομήθηκαν πόροι ή δεν εκταμιεύτηκαν (εάν το δει κανείς από την άλλη πλευρά) κονδύλια 310 εκατ. ευρώ.
Σημαντική ήταν η συμβολή των εσόδων από τις κατασχέσεις και τις ρυθμίσεις των οφειλών με τις εισπράξεις από αυτή την κατηγορία να φθάνουν το 1 δις ευρώ. Άλλα 2,656 δις ευρώ εισέρευσαν στα ταμεία από τον ΦΠΑ 100 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με περσινό δίμηνο λόγω της αύξησης που επήλθε από 1ης Ιανουαρίου του 2018 στους συντελεστές του φόρου σε νησιά του Αιγαίου που απώλεσαν το ευνοϊκό καθεστώς φορολόγησης.
Η πορεία του προϋπολογισμού και κυρίως το μέγεθος του πλεονάσματος έχει βαρύνουσα σημασία φέτος για την κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν τα στοιχεία που θα ανακοινώσει το Γενικό Λογιστήριο στις αρχές Ιουνίου, αφού τότε θα κριθεί η τύχη του αφορολόγητου ορίου.
Η μείωσή του από τα 8.636 ευρώ σήμερα στα 5.685 ευρώ για τον άγαμο έχει νομοθετηθεί για το 2020. Ανάλογα με την πορεία των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2018 και το 2019, θα αποφασιστεί αν η μείωση θα έρθει ένα χρόνο νωρίτερα, δηλαδή από το 2019 μαζί με την περικοπή των συντάξεων.
Το ΔΝΤ θα αποφασίσει για το αν το μέτρο θα ενεργοποιηθεί νωρίτερα. Για την ώρα τηρεί στάση αναμονής επιλέγοντας να μην ανοίγει σε επίσημο επίπεδο τα χαρτιά του αλλά μόνο παρασκηνιακά. Στις Βρυξέλλες έχουν γίνει αποδέκτες αυτών των μηνυμάτων, τα οποία ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επιχειρεί να διαψεύσει, ενώ πρόσφατα και ο ΟΟΣΑ σε έκθεσή του για την ανάπτυξη, στο κεφάλαιο για την Ελλάδα, έπαιρνε ως δεδομένη τη μείωση στο αφορολόγητο από το 2019.
Στο υπουργείο Οικονομικών άφησαν να περάσει στα «ψιλά» το θέμα χωρίς να κάνουν κανένα σχόλιο. Αν δεν πρόκειται για λάθος των συντακτών της έκθεσης (δεν μας έχουν συνηθίσει σε κάτι ανάλογο), μάλλον ο διεθνής οργανισμός -που χρόνια τώρα είθισται να βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας- εμφανίζεται να γνωρίζει κάτι παραπάνω.