Πρώην σύμβουλος του Μπαρόζο καταγγέλλει την πολιτική λιτότητας

Στο απόγειο της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, με την οικονομία της Πορτογαλίας να βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την κυβέρνηση της Λισαβόνας να πετσοκόψει τους μισθούς προκειμένου να δώσει ώθηση στην ανταγωνιστικότητα και να ανακάμψει.

Ορισμένοι κλάδοι επαγγελματιών, όμως, όπως οι υποδηματοποιοί (που έχουν σημαντικό μερίδιο των εξαγωγών της χώρας) αγνόησαν τις συστάσεις και βρήκαν τον τρόπο να ανακάμψουν, αυξάνοντας παράλληλα τους μισθούς των υπαλλήλων τους.

Είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα, που ο Φίλιπ Λεγκρέν, πρώην σύμβουλος του Προέδρου της Κομισιόν, Μανουέλ Μπαρόζο, παραθέτει στο νέο βιβλίο του, το οποίο υποστηρίζει ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έκαναν «λάθος διάγνωση» για την κρίση και κατέληξαν σε «λάθος συνταγή» για την επίλυσή της.

Ο Λεγκρέν διατέλεσε σύμβουλος του Μπαρόζο από το 2011 μέχρι που παραιτήθηκε τον περασμένο Μάρτιο. Έτσι έζησε από κοντά τις πιο κρίσιμες καμπές στους χειρισμούς της κρίσης.

«Οι Πορτογάλοι έλεγαν διαρκώς “Δε θα το κάνουμε αυτό” και επέλεξαν ένα διαφορετικό δρόμο», λέει ο Λεγκρέν. «Σήμερα πουλάνε πιο ακριβά παπούτσια και οι εξαγωγές έχουν αυξηθεί, όπως και οι μισθοί και οι θέσεις απασχόλησης», προσθέτει.

Τα χειρότερα στην κρίση χρέους στην Ευρώπη έχουν περάσει μετά από 4 χρόνια αναταραχής. Ωστόσο, στο βιβλίο του ο Λεγκρέν ισχυρίζεται πως οι ηγέτες και οι αξιωματούχοι της ΕΕ ευθύνονται για την εκτόξευση της ανεργίας σε ύψη ρεκόρ και τη δραματική πτώση των ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αντί να αναγνωρίσουν ότι η κρίση προήλθε από σφάλματα του τραπεζικού τομέα, οι ηγέτες εστίασαν στα υπέρογκα χρέη της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, ουσιαστικά αντιμετωπίζοντας την κρίση ως δημοσιονομική αντί για χρηματοοικονομική.

Το γεγονός αυτό οδήγησε στην επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας, με περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων και μειώσεις μισθών, σε μία προσπάθεια να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και να καταστήσουν τις εξαγωγές πιο φθηνές.

«Μία κρίση που θα έπρεπε να λειτουργήσει ως δύναμη ενότητας, λειτούργησε τελικά διασπαστικά», αναφέρει ο Λεγκρέν. «Σε όλη την Ευρώπη, 15 εκατομμύρια άνθρωποι κάτω των 30 ετών είναι άνεργοι και ανεκπαίδευτοι. Μία “χαμένη γενιά” δημιουργείται», επισημαίνει.

Αν και ο Λεγκρέν αναγνωρίζει πως στην περίπτωση της Ελλάδας, η χώρα μας βρέθηκε αντιμέτωπη με μία κρίση χρέους παρά με μία τραπεζική, υποστηρίζει σθεναρά πως η λύση που επέλεξε η Ευρώπη ήταν λανθασμένη.

Αντί να επαναδιαπραγματευθεί ή να διαγράψει το μεγαλύτερο τμήμα του χρέους, η Κομισιόν, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επέβαλαν δύο σκληρά προγράμματα διάσωσης, συνολικού ύψους 200 δισ. ευρώ, που άφησαν την ελληνική οικονομία διαλυμένη και το ίδιο χρεωμένη.

«Θα έπρεπε να είχε γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους από τον Μάιο του 2010», τονίζει ο Λεγκρέν. «Αντί για αυτό επιλέχθηκε το μονοπάτι της λιτότητας, το οποίο υπονομεύει την ίδια τη δημοκρατία», σχολιάζει.

Από την πλευρά τους, βέβαια, οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες υποστηρίζουν ότι τα προγράμματα διάσωσης που εφαρμόστηκαν σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Κύπρο ήταν αυστηρά, αλλά πέτυχαν τη σταθεροποίηση της κρίσης και ότι οι 4 χώρες αρχίζουν πλέον να ανακάμπτουν.

Η Ιρλανδία βγήκε επιτυχώς από το μνημόνιο και ακολουθεί η Πορτογαλία. Η Κύπρος έχει επιτύχει τους στόχους της μέχρι στιγμής, ενώ η Ελλάδα παρουσιάζει πρωτογενές πλεόνασμα μεγαλύτερο του προσδοκώμενου.