Μανιφέστο για τη “δεύτερη κβαντική επανάσταση” στην Ευρώπη

Περισσότεροι από 400 ερευνητές από όλη την Ευρώπη -και Έλληνες- συνυπογράφουν το «Κβαντικό Μανιφέστο», ένα κείμενο-ορόσημο με το οποίο καλούν την Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει τις κάθε είδους κβαντικές τεχνολογίες και να υιοθετήσει τη λεγόμενη «δεύτερη κβαντική επανάσταση».

Οι επιστήμονες και μηχανικοί επιθυμούν να γίνει η Ευρώπη παγκόσμιος ηγέτης στο κβαντικό πεδίο και ζητούν να χρηματοδοτηθούν οι σχετικές έρευνες μέσω ενός προγράμματος-ομπρέλα, ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, αντίστοιχου με αυτά που η ΕΕ έχει ήδη ανακοινώσει για την έρευνα πάνω στον εγκέφαλο και στο γραφένιο.

Οι ερευνητές καλούν μεμονωμένους επιστήμονες, ερευνητικά κέντρα και εταιρείες να συνυπογράψουν το μανιφέστο τους, προτού το υποβάλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το παρουσιάσουν επίσημα στα μέσα Μαΐου στη συνδιάσκεψη «Κβαντική Ευρώπη» στο Άμστερνταμ.

Είχε προηγηθεί έκκληση του Γερμανού Επιτρόπου της ΕΕ για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία Γκίντερ Έτινγκερ, ο οποίος είχε ζητήσει να υπάρξει μια ενιαία ευρωπαϊκή στρατηγική για τις κβαντικές τεχνολογίες. Το μανιφέστο ζητά να ξεκινήσει έως το 2018 ένα φιλόδοξο δεκαετές πρόγραμμα στήριξης των κβαντικών ερευνών, τεχνολογιών και καινοτομιών.

Το μανιφέστο αναφέρει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια «δεύτερη κβαντική επανάσταση», η οποία θα μεταμορφώσει την επιστήμη, την οικονομία και την κοινωνία. Παρόλα αυτά, προς το παρόν, όπως αναφέρει, λείπει μια συνεκτική μεγάλης κλίμακας ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, με συνέπεια η Ευρώπη να κινδυνεύει να χάσει έδαφος σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Ασία στο πεδίο αυτό.

Οι νόμοι της κβαντομηχανικής, που ανακαλύφθηκαν στην Ευρώπη από διάσημους φυσικούς (Μπορ, Πλανκ, Χάϊζενμπεργκ, Σρέντιγκερ, Ντιράκ, Ντε Μπρολί κ.α.), διέπουν τη Φυσική και «κυβερνούν» τη Φύση σε μικροσκοπική (ατομική) κλίμακα. Η πρώτη κβαντική επανάσταση στον 20ό αιώνα οδήγησε σε καινοτομίες-κλειδιά όπως το τρανζίστορ των υπολογιστών, το λέιζερ και το GPS. Το δεύτερο «κύμα» κβαντικών τεχνολογιών θα φέρει το κβαντικό διαδίκτυο, τους κβαντικούς υπολογιστές, τις κβαντικές επικοινωνίες, τους κβαντικούς αισθητήρες, τους κβαντικούς προσομοιωτές, τα κβαντικά ρολόγια κ.α.

Το μανιφέστο επισημαίνει ότι η Ευρώπη έχει μακρά κβαντική παράδοση και είναι μέχρι σήμερα στην πρωτοπορία των κβαντικών εξελίξεων. Όμως τονίζει την ανάγκη, προκειμένου η ΕΕ η ΕΕ να μην μείνει πίσω, να δημιουργηθεί πανευρωπαϊκά -μέσω του νέου προγράμματος-ομπρέλα- ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη αυτών των τεχνολογιών, με τη συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, πανεπιστημίων και εταιρειών (μεγάλων και μικρών). Επίσης, με την κατάλληλη εκπαίδευση, να αναδειχθεί μια νέα γενιά «επαγγελματιών κβαντικών τεχνολογιών».

Κοινός στόχος είναι η στήριξη της βασικής και της εφαρμοσμένης κβαντικής έρευνας και η ανάπτυξη νέων καινοτομικών προϊόντων και υπηρεσιών για την αγορά, πράγμα που θα οδηγήσει και στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.

Από ελληνικής πλευράς (Ελλάδα και διασπορά), το μανιφέστο έχουν ήδη υπογράψει οι Ηρακλής Αβραμόπουλος (καθηγητής ΕΜΠ-Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Η/Υ), Γιώργος Τσιρώνης (καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης-Τμήμα Φυσικής), Γιώργος Καβουλάκης (καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης-Τμήμα Μηχανολογίας), Δημήτρης Αγγελάκης (επίκουρος καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης-Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Η/Υ), Μιχάλης Σκοτεινιώτης (μεταδιδακτορικός ερευνητής-Αυτόνομο Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης) και Νίκος Προυκάκης (καθηγητής Πανεπιστημίου Νιούκαστλ Βρετανίας).