Ένα μύθο θα σας πω για τις εκλογές και τον ανασχηματισμό...

Είναι μύθος, τελικά, το «δόγμα» ότι «οι εκλογές, ο ανασχηματισμός και η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος δεν προαναγγέλλονται».

Δυστυχώς ή ευτυχώς, στη χώρα αυτή όλα προαναγγέλλονται και ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον.

Όσον αφορά το πρώτο, τις εκλογές, η προαναγγελία εν είδει διαρροών, εικασιών και πιθανολογήσεων εξελίσσεται προτού καν συμπληρωθεί ένα εξάμηνο από την προηγούμενη αναμέτρηση και – ω του θαύματος!- επιβεβαιώνεται εντός διετίας, αν όχι νωρίτερα!!

Αν ληφθεί υπόψιν ότι από το 1974 έχουν γίνει 18 εκλογικές αναμετρήσεις, βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο μέσος όρος παραμονής μιας κυβέρνησης στην εξουσία είναι μόλις τα 2,5 χρόνια, αντί για τα τέσσερα που προβλέπει το Σύνταγμα.

Αν μένει κάτι «κρυφό», από την ακατάσχετη εκλογολογία, αυτό είναι η ακριβής ημερομηνία των εκλογών, που αποτελεί και τη μόνη λεπτομέρεια που συντηρεί το μύθο ότι οι «εκλογές δεν προαναγγέλλονται». Αλλά κι αυτό δεν είναι βέβαιο, καθώς οι μεταμεσονύχτιες τροπολογίες, τα ρουσφέτια, οι παροχές, οι διορισμοί και οι απανωτές εξαγγελίες «φωνάζουν» ότι ο κύβος ερρίφθη. Τ;i σημασία έχει αν οι εκλογές θα γίνουν την πρώτη ή τη δεύτερη Κυριακή του επόμενου μήνα; Σημασία έχει ότι θα γίνουν…

Το δεύτερο δημοφιλές ανάγνωσμα κάθε τετραετίας, ο ανασχηματισμός, επίσης προαναγγέλλεται με διαρροές, εικασίες και -για πρώτη φορά φέτος – με δήλωση του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη. 

Ήταν η απόλυτη διάψευση του στερεοτύπου των κυβερνητικών εκπροσώπων ότι «ο ανασχηματισμός δεν προαναγγέλλεται». Και πως να προαναγγελθεί, θα παρατηρούσε κάποιος, όταν ως αποκλειστικό προνόμιο του πρωθυπουργού, ζυμώνεται σε πολύ στενό κύκλο συνεργατών του, παραμένοντας ως την δημοσιοποίηση του αυστηρώς απόρρητος; Θεωρητικά τουλάχιστον. Γιατί επί της ουσίας, πολύ σπάνια, σχεδόν ποτέ, οι πρωθυπουργοί αιφνιδιάζουν με αλλαγές στην κυβέρνηση.

Συνήθως φαίνεται να προσαρμόζονται στο πολιτικό κλίμα που διαμορφώνουν οι γκάφες υπουργών, τα σκάνδαλα και η γενικότερη πορεία του κυβερνητικού έργου και υπό την πίεση του Τύπου, της αντιπολίτευσης και κομματικών στελεχών προχωρούν άλλοτε σε μεμονωμένες αλλαγές και άλλοτε σε ευρύ ανασχηματισμό.

Μια εποχή ο κλητήρας ενός υπουργείου μπορούσε να γνωρίζει περισσότερα από πολλούς άλλους για την ημέρα ανακοίνωσης των κυβερνητικών αλλαγών. Ήταν η εποχή που ο υπουργός που έφευγε από το πόστο του, ζητούσε από τον κλητήρα σπάγκο για να δέσει τα έγγραφα με τους φακέλους που θα έπαιρνε μαζί του.

Η διαδικασία αυτή ήταν ο αψευδής μάρτυς του επερχόμενου ανασχηματισμού. Παρόλα αυτά, όταν παραμονές ενός αιφνιδιαστικού ανασχηματισμού της δεκαετίας του 1990, ένας πολιτικός συντάκτης άκουσε από φίλο του κλητήρα ότι ο ανασχηματισμός είναι ζήτημα ωρών, απέφυγε να κάνει χρήση των συγκεκριμένων πληροφοριών, φοβούμενος τη γκάφα. «Τί θα έλεγα στον διευθυντή μου ό,τι την πληροφορία για τον ανασχηματισμό την έχω από έναν κλητήρα; Θα με πετούσε από το παράθυρο». Την επομένη, όταν ανακοινώθηκε ο ανασχηματισμός, χτυπούσε το κεφάλι του για την αποκλειστικότητα που είχε χάσει. Και όταν έσκασε το μυστικό στον διευθυντή του, παρά λίγο να βρεθεί στο κενό!!

Το τρίτο σκέλος του «δόγματος», η προαναγγελία υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, μικρή σημασία έχει πλέον, αφού με την είσοδο στο ευρώ, οι Έλληνες απαλλάχθηκαν από τα τερτίπια της δραχμής και τις υποτιμήσεις της. Το πρώτο μεγάλο σοκ, το υπέστησαν την 9η Απριλίου 1953, όταν ο Σπύρος Μαρκεζίνης, Υπουργός Συντονισμού στη κυβέρνηση Παπάγου, υποτίμησε την δραχμή, ανακοινώνοντας ξαφνικά ότι η προκαθορισμένη ως τότε ισοτιμία, 15 δραχμές / 1 δολάριο μετατρέπεται σε 30 δραχμές / 1 δολάριο. Μεταπολιτευτικά, συνετελέσθη η σταδιακή διολίσθηση της δραχμής, η οποία κορυφώθηκε τη δεκαετία του 1980, με απώλειες 70%!

Στην δεκαετία του 1980, είχαμε δύο υποτιμήσεις, από 15% η κάθε μια. Φυσικά χωρίς καμία προαναγγελία. Ακολούθησε μια ακόμη το 1998 κατά 12,6%. Έτσι φθάσαμε στο έτος 2000 που έγινε η μετατροπή της δραχμής σε ευρώ, με ισοτιμία 1:321.

Κατά το διάστημα των 46 ετών (1954-2000) που μεσολάβησαν από τον Μαρκεζίνη έως το ευρώ, οι δραχμές που χρειαζόμασταν για να αγοράσουμε ένα δολάριο (=ένα ευρώ) σχεδόν ενδεκαπλασιάστηκαν!