Η αυτοκτονία δεν είναι λύση …

Οκτώ το πρωί, αφήνω το παιδί στο σχολείο και κατευθύνομαι στην καφετέρια της γειτονιάς για να παραλάβω τον καθημερινό μου καφέ που θα με συντροφεύσει στον δρόμο προς την δουλειά. Στην γωνία του σπιτιού μου, κόσμος, συνωστισμός, περιπολικά.  Δεν ξέρω γιατί, ασυναίσθητα ανατριχιάζω. Σταματάω και ρωτάω τι συνέβη. Μια νεαρή μητέρα – γειτόνισσα που όμως δεν είχα γνωρίσει ποτέ - πήγε τα παιδιά στο σχολείο και επιστρέφοντας έπεσε στον ακάλυπτο χώρο της πολυκατοικίας. Ο σύζυγός άνεργος εδώ και δύο χρόνια, στεκόταν «κουφάρι» στην άκρη του δρόμου.

Όλο και πιο συχνά τώρα πια, ακούω για αυτοκτονίες, στην δουλειά, στη γειτονιά, στις παρέες. Καθημερινά, γινόμαστε θεατές μιας τραγικής επικαιρότητας που μας βομβαρδίζει με επαναλαμβανόμενα περιστατικά αυτοκτονιών.

Τρομάζω γιατί η αυτοκτονία δεν είναι μια τυχαία ή άνευ σημασίας πράξη. Αυτοκτονία είναι η ακραία επιλογή ενός ανθρώπου που αποφασίζει να πεθάνει προσπαθώντας να ξεφύγει από καταστάσεις που του προκαλούν αφόρητο πόνο.

Και ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια θύμωνα με αυτούς που το βάζουν στα πόδια, με την παραίτηση, με αυτούς που αρνούνται να αντιμετωπίσουν κατάματα τις δυσκολίες της ζωής, όποιες και αν είναι, μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι το ίδιο. Ούτε έχουν τα ίδια αποθέματα δύναμης.

Μέχρι πρότινος η Ελλάδα είχε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών παγκοσμίως. Και όμως, τα τελευταία χρόνια και κυρίως τους τελευταίους μήνες ο αριθμός των ανθρώπων που επιχειρούν να βάλουν τέλος στη ζωή τους έχει αυξηθεί δραματικά αντανακλώντας την ολοένα αυξανόμενη απελπισία που βιώνουν κάποιοι συμπολίτες μας.

Αυτοκτονία είναι η πράξη κατά την οποία ένα άτομο εσκεμμένα δίνει τέλος στην ζωή του. Αξίζει πράγματι να αναλογιστούμε την βαθιά απόγνωση που αισθάνεται ο άνθρωπος αυτός που αντικρίζει το θάνατο, έναν από τους μεγαλύτερους φόβους του ανθρώπου, σαν την πόρτα σωτηρίας του.

Σε μια βαθιά, ανεξέλεγκτη συναισθηματική φόρτιση, οι ορίζοντες φαίνονται να κλείνουν γύρω του ώστε τίποτε στο παρελθόν, το παρόν ή το μέλλον να φαίνεται πως έχει πια νόημα για αυτόν. Οι άνθρωποι του περιβάλλοντος βιώνονται ως απόμακροι και ανίκανοι να προσφέρουν οτιδήποτε, ενώ ο ίδιος αισθάνεται τις δικές του δυνάμεις να τον έχουν πια εγκαταλείψει.

Σε αυτό το θλιβερό σκηνικό το άτομο απομονώνεται όλο και περισσότερο, αφήνεται στον πόνο και στο θυμό του, παραιτείται από τη ζωή και αναζητά το θάνατο. Κατά πόσο όμως άραγε η αυτοκτονία μπορεί να είναι λύση ή και λύτρωση στον πόνο, στο θυμό, στην απόγνωση;

Η ζωή όσο άδικη, στενάχωρη, πικρή, αδιέξοδη κι αν βιώνεται κάποιες στιγμές, είναι και ευκαιρία... μια ευκαιρία για αλλαγή, μια ευκαιρία να βγει πάλι φως στο σκοτάδι.

 Έρευνες έχουν δείξει πως περίπου οχτώ από τα δέκα άτομα που αυτοκτονούν πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο κατά τη στιγμή του θανάτου τους με κύριο εκπρόσωπο την κατάθλιψη.

Πράγματι, οι ειδικοί διαπιστώνουν τον αντίκτυπο της οικονομικής ύφεσης στη ψυχική υγεία αφού παρατηρείται ισχυρή συσχέτιση μεταξύ οικονομικής ανέχειας και εμφάνισης καταθλιπτικής διαταραχής. Παράμετροι όπως το χαμηλό εισόδημα, η ανασφάλεια, η απελπισία, η κοινωνική μεταβολή, ο κοινωνικός αποκλεισμός ενισχύουν την συναισθηματική και ψυχική ευαλωτότητα των ανθρώπων που βρίσκονται αντιμέτωποι με μια ισχυρή οικονομική κρίση αλλά και με μια βαθιά εσωτερική κρίση εαυτού.

Οι άνθρωποι αυτοί που σκέφτονται να αφαιρέσουν από τον εαυτό τους το δικαίωμα στη ζωή, στην οικογένεια, στη δημιουργία, στην ευτυχία σκεπτόμενοι πως «η φυγή» είναι η μόνη λύση, έχουν βυθιστεί σε ένα σκοτάδι απελπισίας στο οποίο η συνομιλία τους με έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να ρίξει φως. Υπάρχουν δομές που προσφέρουν δωρεάν υποστήριξη και ψυχολογική στήριξη σε δήμους, σε μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αρκεί κάποιος να θελήσει να βγει από το αδιέξοδο.