Στο κατώφλι του 20ου αιώνα ΙΙ: συναυλία της ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής

Τα ατμοσφαιρικά «Νυχτερινά» του Κλωντ Ντεμπυσύ και το μεγαλόπνοο συμφωνικό ποίημα «Δον Κιχώτης» του Ρίχαρντ Στράους, είναι χαρακτηριστικές μουσικές δημιουργίες του τέλους του 19ου αιώνα, εποχής που η τέχνη, στο «κατώφλι» του 20ου αιώνα πράγματι, έψαχνε και άνοιγε νέους δρόμους έκφρασης. Και τα δύο έργα όπως και το, συνεπές με το πνεύμα των ημερών, «Χριστός Ανέστη» στις παραλλαγές που συνέλαβε ο σπουδαίος μουσουργός Πέτρος Πετρίδης, εντάσσονται στο πρόγραμμα της συναυλίας που θα δώσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, αμέσως μετά το Πάσχα, την Παρασκευή 6 Μαΐου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Η συναυλία πραγματοποιείται υπό τη μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή και με σολίστ τον 27χρονο ταλαντούχο Γερμανό τσελίστα Γκάμπριελ Σβάμπε-ο οποίος συμπράττει ξανά με την Κ.Ο.Α. ενάμιση χρόνο μετά την ερμηνεία του Κοντσέρτου του Σούμαν-καθώς και με τον Κορυφαίο βιολίστα της Ορχήστρας Πάρη Αναστασιάδη και με τη συμμετοχή της Χορωδίας της ΕΡΤ.   

Ιδιαίτερη σημασία έχει για την Κ.Ο.Α. το έργο του Πέτρου Πετρίδη Χορικό και παραλλαγές αρ.2 πάνω στο «Χριστός Ανέστη», καθώς συνδέεται και με την δική της ιστορία: Η πρώτη εκτέλεσή του δόθηκε τον Αύγουστο του 1945 με την Κ.Ο.Α. υπό τη μουσική διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη. Πολυσχιδής προσωπικότητα στο χώρο της μουσικής ο Πετρίδης εκτός από συνθέτης με πλούσιο έργο, υπήρξε διακεκριμένος μουσικοκριτικός σε ελληνικά και ξένα έντυπα και ενίοτε αρχιμουσικός. Ήταν επίσης τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών. Το Χορικό και παραλλαγές αρ.2 γράφτηκαν από τον Πετρίδη κατά την περίοδο 1941-1943, ταυτόχρονα με την Τέταρτη Συμφωνία του. Αμφότερα τα έργα είναι εμπνευσμένα από την εποποιία του ’40 και τα δύσκολα μετέπειτα χρόνια της Κατοχής.

Ο Ντεμπυσύ συνέθεσε το συμφωνικό τρίπτυχο που ονομάστηκε τελικώς «Νυχτερινά» μεταξύ των ετών 1897-1899, επηρεασμένος πιθανότατα από την ομώνυμη σειρά ατμοσφαιρικών πινάκων του διάσημου Αμερικανού ζωγράφου Τζέιμς Γουίστλερ. «Ο όρος “Νυχτερινά”», είχε διευκρινίσει ο Ντεμπυσύ, «έχει γενική και ιδίως διακοσμητική έννοια. Γι’ αυτό, δεν αναφέρεται στην τυπική δομή ενός Νυχτερινού αλλά στις διάφορες εντυπώσεις και τα παιχνιδίσματα του φωτός. Ολόκληρο το τρίπτυχο παρουσιάστηκε στο Παρίσι, τον Οκτώβριο του 1901, υπό τη μουσική διεύθυνση του Καμίγ Σεβιγιάρ.

Ως «φανταστικές παραλλαγές πάνω σε ένα θέμα ιπποτικού χαρακτήρα» είχε περιγράψει ο Ρίχαρντ Στράους το έκτο κατά σειρά συμφωνικό του ποίημα, «Δον Κιχώτης», το οποίο βέβαια εμπνεύστηκε από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Θερβάντες. Το συνέθεσε το 1897, ενώ εργαζόταν ως πρώτος αρχιμουσικός στην Όπερα του Μονάχου. Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε το Μάρτιο του 1898 στην Κολωνία, από την Ορχήστρα Gürzenich, υπό τη μουσική διεύθυνση του Φραντς Βύλνερ. Σκοπός του Στράους είναι η «σπουδή» πάνω στους κεντρικούς ήρωες του αριστουργήματος του Θερβάντες: Το Δον Κιχώτη (που εκπροσωπείται κυρίως από το σόλο βιολοντσέλο), τον ακόλουθό του, τον αφελή Σάντσο Πάντσα( που εκπροσωπείται από τη σόλο βιόλα με τη συνδρομή του μπάσου κλαρινέτου και της τούμπας) και την αγαπημένη του ονειροπόλου ιππότη Δουλτσινέα (σόλο όμποε).

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

Παρασκευή 6 Μαΐου, 20.30 - Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης)

ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ (1892–1977)

Χορικό και παραλλαγές αρ.2 πάνω στο «Χριστός Ανέστη» για ορχήστρα εγχόρδων

ΚΛΩΝΤ ΝΤΕΜΠΥΣΥ (1862–1918)

Νυχτερινά: 1.Nuages (Σύννεφα), 2.Fêtes (Γιορτές), 3.Sirènes (Σειρήνες)

ΡΙΧΑΡΝΤ ΣΤΡΑΟΥΣ (1864–1949)

«Δον Κιχώτης», φανταστικές παραλλαγές για μεγάλη ορχήστρα πάνω σε ένα θέμα ιπποτικού χαρακτήρα, έργο 35

Εισαγωγή – Θέμα με παραλλαγές – Φινάλε

Σολίστ: Γκάμπριελ Σβάμπε, βιολοντσέλο - Πάρις Αναστασιάδης, βιόλα

Συμμετέχει η Χορωδία της ΕΡΤ (Διδασκαλία-διεύθυνση: Βαλέρι Ορέσκιν)

Μουσική διεύθυνση: Στέφανος Τσιαλής

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Τίτο Γουβέλη για τους κατόχους εισιτηρίων.