Το διατροφικό προφίλ του Έλληνα: Υπερ-τροφές, άγχος και οικογενειακή παράδοση
Πρόσφατη μελέτη του ΙΕΛΚΑ βασισμένη σε δείγμα 2.000 ατόμων από όλη τη χώρα αναλύει τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων όπως διαμορφώνονται σήμερα, καταγράφοντας σημαντικά θέματα που σχετίζονται και με τις αγοραστικές/καταναλωτικές συνήθειες σε σχέση με την αγορά τροφίμων και ποτών. Στο πλαίσιο της μελέτης αναλύονται σε βάθος η συχνότητα κατανάλωσης τροφών εβδομαδιαίως, καθώς και οι συνήθειες-αντιλήψεις που σχετίζονται με τη διατροφή, διαμορφώνοντας το συνολικό προφίλ του Έλληνα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, η πλειοψηφία των καταναλωτών θεωρεί ότι τα τελευταία χρόνια τα σουπερμάρκετ έχουν επηρεάσει θετικά τις διατροφικές συνήθειες τους. Τα στοιχεία της έρευνας καταγράφουν σημαντικές αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες όπως διαμορφώνονται σήμερα, καθώς και συγκεκριμένες σημαντικές βασικές τάσεις. Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα της ανάλυσης οι κυρίαρχες τάσεις σήμερα είναι:
- Η επιλογή και αναζήτηση υπερ-τροφών
- Το άγχος και η επίδραση του στη διατροφή
- Η πρόσδεση στην οικογενειακή παράδοση
Σε σχέση με την αναζήτηση υπερ-τροφών, πρόκειται για μία νέα τάση που κερδίζει έδαφος διεθνώς και ήταν αναμενόμενο να κάνει την εμφάνιση και στην Ελλάδα, και παρά την οικονομική ύφεση καταγράφεται αρκετά σύντομα και έντονα στην παρούσα έρευνα. Ως υπερ-τρόφιμα χαρακτηρίζονται εκείνα που εμφανίζουν υψηλή διατροφική αξία λόγω μεγάλης συγκέντρωσης θρεπτικών συστατικών, και δε περιλαμβάνουν ουσίες, όπως τα αντιοξειδωτικά, τα φλαβονοειδή, οι πολυφαινόλες, που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων ασθενειών.
Μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, περίπου το 40%, δηλώνει ότι επιλέγει τροφές με συγκεκριμένες ιδιότητες όπως αντικαρκινικές, αντιοξειδωτικά, κατά της καρδιαγγειακής νόσου κ.α. Τα συγκεκριμένα άτομα δεν σημαίνει ότι πάσχουν από κάποια ασθένεια. Το αντίθετο μάλιστα προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για άτομα που γενικά ενδιαφέρονται για την υγεία και τη διατροφή τους.
Η δεύτερη τάση έχει να κάνει με το άγχος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το άγχος επηρεάζει τόσο το τι, αλλά και το πόσο τρώει κάποιος. Δεδομένης της ψυχολογικής πίεσης που ασκείται σήμερα στο ευρύ κοινό, λόγω της οικονομικής ύφεσης, είναι σαφές ότι η επίδραση της ψυχολογίας αποκτά μεγαλύτερη σημασία.
Συγκεκριμένα σχεδόν το 40% του κοινού δηλώνει ότι η ψυχολογία του επηρεάζει το τι θα φάει Το 28% τρώει λιγότερο από το συνηθισμένο όταν αγχώνεται και το 26% περισσότερο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το τι τρώνε όταν αγχώνονται, καθώς από τη στατιστική ανάλυση προκύπτει ανάμεσα σε άλλες συνήθειες π.χ. σύνδεση της αρνητικής ψυχολογίας με το «τσιμπολόγημα» ανάμεσα στα γεύματα και την αυξημένη κατανάλωση σνακ, τροφίμων με ζάχαρη και λίπη.
Η τρίτη τάση έχει να κάνει με τη σημασία της οικογένειας στη καθημερινότητα της διατροφής του Έλληνα καταναλωτή. Όπως φαίνεται από πολλά ευρήματα τόσο της παρούσας έρευνας, όσο και λοιπών ερευνών του ΙΕΛΚΑ η οικογένεια σχετίζεται με τις βασικότερες διατροφικές τάσεις. Όπως φαίνεται στο σχήμα 4, η συντριπτική πλειοψηφία των γευμάτων πραγματοποιείται στο σπίτι, παρουσία μελών της οικογένειας. Χαρακτηριστικό είναι ότι πάνω από το 80% των γευμάτων ετοιμάζεται σήμερα στο σπίτι από την οικογένεια, ενώ η τάση την τελευταία 5ετία είναι αυξητική.
Η επίδραση της οικογένειας στη διατροφή ξεκινάει ήδη από τις αγορές στο κατάστημα. Σύμφωνα με την έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ (σχήμα 5), για 2 στους 3 καταναλωτές οι αγορές στο Σουπερμάρκετ αποτελούν παραδοσιακά μία αγαπημένη οικογενειακή συνήθεια. Αξιοσημείωτο είναι ότι την 4ετία 2013-2016 τα ποσοστά είναι εξίσου υψηλά, δείχνοντας τη διαχρονικότητα της τάσης αυτής.
