Ανοίγει ο δρόμος για τη δημιουργία νεφρών

Μια σπουδαία εξέλιξη στον τομέα των μεταμοσχεύσεων ανακοίνωσαν επιστήμονες από την Αυστραλία και την Ολλανδία. Σύμφωνα με σχετική δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, κατάφεραν να δημιουργήσουν από βλαστοκύτταρα, την βασική δομή ενός νεφρικού ιστού, την “πρώτη ύλη” δηλαδή για την δημιουργία ενός πλήρους και λειτουργικού νεφρού.

Ο ιστός που δημιούργησαν δεν είναι ακόμα ένα βιώσιμο όργανο, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμο για άλλους σκοπούς, όπως η αντικατάσταση των πειραματόζωων σε πειράματα τοξικότητας φαρμάκων.

Οι ερευνητές κατάφεραν να κάνουν πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα (iPS) κυττάρων να “αναπρογραμματιστούν” σε μια ουδέτερη κατάσταση από την οποία μπορούν να εξελιχθεί σε διάφορους τύπους νεφρικών κυττάρων.

Δεδομένης της κρίσιμης έλλειψης δωρητών οργάνων, η τελευταία εξέλιξη αποτελεί τεράστια ελπίδα για εκατομμύρια ασθενών σε όλων τον κόσμο. Βέβαια, η δημιουργία ενός τεχνητού, αλλά λειτουργικού νεφρού είναι ένα πολύπλοκο έργο, το οποίο απέχει πολλά χρόνια από την ολοκλήρωσή του. Η αρχή, όμως έγινε.

Οι επιστήμονες πρέπει να “προγραμματίσουν” βλαστικά κύτταρα να μετατραπούν σε κύτταρα νεφρού, ήπατος ή πνεύμονα, και στη συνέχεια αυτά τα κύτταρα να τοποθετηθούν σε ειδικές δομικές κατασκευές για να συγκροτήσουν την ανατομία ενός πραγματικού οργάνου, προκειμένου αυτό να αναπτυχθεί και να λειτουργήσει μέσα σε έναν ανθρώπινο λήπτη.

Το πρώτο μέρος αυτής της αλυσίδας έχει αποδειχθεί το πιο δύσκολο, ειδικά στα όργανα που αποτελούνται από ένα πλήθος διαφορετικών τύπων κυττάρων. Το νεφρό, για παράδειγμα, έχει πάνω από 20 τέτοια κύτταρα. Στη νέα μελέτη η ομάδα κατάφερε να μετατρέψει iPS κύτταρα σε δύο διαφορετικούς τύπους ανεπτυγμένων κυττάρων.

Στο βίντεο που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε τις δομές που υπάρχουν εντός ενός mini-νεφρού από την βάση του προς την κορυφή. Στο κάτω μέρος μπορείτε να δείτε τις διακλάδωσης αγωγών συλλογής που συνδέονται με τα σωληνάρια των νεφρών (κίτρινο και μετά κόκκινο) που με τη σειρά τους είναι συνδεδεμένα με την πράσινη σπειροειδή διάταξη στην κορυφή. Credit: Minoru Takasato.