Τι προκαλεί την έλξη ωαρίων και σπερματοζωαρίων;

Το θαύμα της ζωής λαμβάνει χώρα όταν ένα σπερματοζωάριο γονιμοποιεί ένα ωάριο. Πώς όμως αναγνωρίζει το ένα το άλλο, προκειμένου να αναμειχθούν; Αυτό αποτελούσε μέχρι σήμερα το μυστήριο.

Ερευνητές ανακοίνωσαν την Τετάρτη πως εντόπισαν μία πρωτεΐνη στα ωάρια, η οποία αντιδρά με μία άλλη πρωτεΐνη που έχουν τα σπερματοζωάρια, και «ευθύνεται» για την «έλξη» μεταξύ τους.

Η πρωτεΐνη αυτή ονομάστηκε Juno, από το όνομα της Ρωμαϊκής θεάς (αντίστοιχης με την Ήρα στην ελληνική μυθολογία) της γονιμότητας και του γάμου. Η αντίστοιχη πρωτεΐνη στα σπερματοζωάρια έχει ονομαστεί Izumo, από ένα ιερό για γαμήλιες τελετές στην Ιαπωνία.

Η κατανόηση από τους επιστήμονες του ρόλου των δύο πρωτεϊνών θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων γονιμότητας και τη δημιουργία νέων αντισυλλληπτικών.

«Εντοπίζοντας τη διαδραστικότητα μεταξύ της Juno και της Izumo, γνωρίζουμε πλέον την ταυτότητα των πρωτεϊνών που βρίσκονται στα σπερματοζωάρια του άνδρα και στο ωάριο της γυναίκας, τα οποία πρέπει να αντιδράσουν τη στιγμή της σύλληψης», δήλωσε ο Γκάβιν Ράιτ, ένας εκ των ερευνητών που έκαναν τη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature.

Οι ερευνητές εστιάζουν τώρα σε γυναίκες με προβλήματα γονιμότητας για να διαπιστώσουν αν η έλλειψη –ενδεχομένως- της πρωτεΐνης Juno ευθύνεται για αυτό.

«Είναι αξιοσημείωτο πως περίπου το 20% των προβλημάτων γονιμότητας προέρχονται από ανεξήγητα αίτια», λέει η Ενρίκα Μπιάνκι, προσθέτοντας «Αναρωτιόμαστε τώρα κατά πόσο η Juno εμπλέκεται σε αυτές τις περιπτώσεις».

Ιάπωνες ερευνητές είχαν εντοπίσει την πρωτεΐνη Izumo στα σπερματοζωάρια από το 2005, αλλά η αντίστοιχη πρωτεΐνη στα ωάρια δεν είχε εντοπιστεί μέχρι σήμερα.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Sanger στη Βρετανία κατάφεραν να ρίξουν φως στο μυστήριο και εντόπισαν τη Juno μετά από πολύμηνες έρευνες. Στη συνέχεια έκαναν το εξής πείραμα σε ποντίκια: Αφαίρεσαν από θηλυκά ποντίκια την πρωτεΐνη Juno και διαπίστωσαν πως τα ωάρια τους δεν γονιμοποιούνταν.

Κάτι ανάλογο είχαν κάνει και οι Ιάπωνες συνάδελφοι τους, μερικά χρόνια νωρίτερα, και είχαν διαπιστώσει ότι τα αρσενικά ποντίκια που δεν είχαν την πρωτεΐνη Izumo στα σπερματοζωάρια τους δεν μπορούσαν να γονιμοποιήσουν.