Η Γη ίσως είχε δακτύλιο, όπως ο Κρόνος!
Ο Κρόνος είναι διάσημος για το εκτεταμένο σύστημα δακτυλίων του και είναι ένας από τους τέσσερις πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος που διαθέτουν αυτό το χαρακτηριστικό. Τώρα, οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η Γη ίσως είχε το δικό της δαχτυλίδι πριν από περίπου 466 εκατομμύρια χρόνια.
Κατά την περίοδο του Ορδοβικίου, μια εποχή σημαντικών αλλαγών για τις μορφές ζωής της Γης, τις τεκτονικές πλάκες και το κλίμα, ο πλανήτης υπέστη μια αύξηση στις προσκρούσεις με μετεωρίτες. Σχεδόν δύο δωδεκάδες κρατήρες πρόσκρουσης που γνωρίζουμε ότι συνέβησαν εκείνη την περίοδο βρίσκονταν όλοι σε απόσταση 30 μοιρών από τον ισημερινό της Γης, κάτι που δείχνει ότι οι μετεωροειδείς μπορεί να κατέβηκαν από έναν βραχώδη δακτύλιο γύρω από τον πλανήτη, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Earth and Planetary Science Letters.
«Είναι στατιστικά ασυνήθιστο να έχεις 21 κρατήρες τόσο κοντά στον ισημερινό. Δεν θα έπρεπε να συμβαίνει. Θα έπρεπε να είναι τυχαία κατανεμημένοι», είπε ο επικεφαλής συγγραφέας Andrew Tomkins, γεωλόγος και καθηγητής Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Monash στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.
Η νέα υπόθεση όχι μόνο ρίχνει φως στις αιτίες της αύξησης των προσκρούσεων με μετεωρίτες, αλλά μπορεί επίσης να παρέχει μια εξήγηση για ένα προηγουμένως ανεξήγητο γεγονός: μια παγκόσμια ψύξη, μία από τις πιο κρύες κλιματικές περιόδους στην ιστορία της Γης, που ίσως να ήταν αποτέλεσμα της σκιάς του δακτυλίου.
Οι επιστήμονες ελπίζουν να μάθουν περισσότερα για τον πιθανό δακτύλιο. Αυτός θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξήγηση των μυστηρίων της ιστορίας της Γης, καθώς και να θέσει νέα ερωτήματα σχετικά με την επιρροή που μπορεί να είχε ένας αρχαίος δακτύλιος στην εξελικτική ανάπτυξη, σύμφωνα με τον Tomkins.
Ένας δακτύλιος σαν του Κρόνου στη Γη
Όταν ένα μικρότερο αντικείμενο πλησιάζει αρκετά κοντά σε έναν πλανήτη, φτάνει στο λεγόμενο όριο Roche, την απόσταση στην οποία το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη είναι αρκετά ισχυρό για να διαλύσει το προσεγγίζον σώμα. Τα θραύσματα που προκύπτουν από αυτή τη διαδικασία σχηματίζουν δακτυλίους γύρω από τον πλανήτη, όπως οι δακτύλιοι του Κρόνου, που ίσως δημιουργήθηκαν από θραύσματα παγωμένων φεγγαριών, σύμφωνα με τη NASA.
Οι επιστήμονες πίστευαν προηγουμένως ότι ένας μεγάλος αστεροειδής διαλύθηκε μέσα στο ηλιακό σύστημα, δημιουργώντας τους μετεωρίτες που χτύπησαν τη Γη κατά την περίοδο του Ορδοβικίου. Ωστόσο, μια τέτοια πρόσκρουση θα είχε πιθανώς προκαλέσει την τυχαία κατανομή των προσκρούσεων, όπως η τυχαία κατανομή των κρατήρων στη Σελήνη, είπε ο Tomkins.
Οι συγγραφείς της μελέτης υποθέτουν ότι ένας μεγάλος αστεροειδής, που εκτιμάται ότι είχε διάμετρο περίπου 12 χιλιομέτρων (7,5 μίλια), αντί να διαλυθεί στο ηλιακό σύστημα, έφτασε στο όριο Roche της Γης, το οποίο θα ήταν περίπου 15.800 χιλιόμετρα (9.800 μίλια) από τον πλανήτη, βάσει των μετρήσεων από παλαιότερους αστεροειδείς που αποτελούνται από θραύσματα. Ο αστεροειδής αυτός θα ήταν πιθανώς σε κακή κατάσταση λόγω άλλων συγκρούσεων, καθιστώντας τα θραύσματα του εύκολα διαχωρίσιμα από τις παλιρροιακές δυνάμεις της Γης, πρόσθεσε ο Tomkins.
Ο δακτύλιος θα είχε σχηματιστεί γύρω από τον ισημερινό της Γης λόγω της ισημερινής διόγκωσης του πλανήτη, παρόμοια με το πώς οι δακτύλιοι του Κρόνου, του Δία, του Ουρανού και του Ποσειδώνα σχηματίζονται γύρω από τους ισημερινούς άξονες αυτών των πλανητών, πρόσθεσε.
Περίπου 200 προσκρούσεις από την ιστορία της Γης είναι γνωστές, είπε ο Tomkins. Μελετώντας την κίνηση των ηπειρωτικών μαζών της Γης με το πέρασμα του χρόνου, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι 21 γνωστοί κρατήρες που χρονολογούνται στην περίοδο του Ορδοβικίου βρίσκονταν κοντά στον ισημερινό. Επιπλέον, μόνο το 30% της επιφάνειας της Γης που είναι κατάλληλη για την αποθήκευση κρατήρων βρίσκεται κοντά στον ισημερινό. Εάν οι προσκρούσεις ήταν τυχαίες και όχι αποτέλεσμα ενός δακτυλίου, οι περισσότεροι από τους κρατήρες θα έπρεπε να είχαν σχηματιστεί μακριά από τον ισημερινό, πρόσθεσε.
Οι συγγραφείς επίσης αναφέρουν μια μελέτη του Φεβρουαρίου 2022 που ανέλυσε τους κρατήρες πρόσκρουσης στη Γη, στη Σελήνη και στον Άρη, και βρήκε ενδείξεις για την αύξηση των προσκρούσεων του Ορδοβικίου μόνο στη Γη, κάτι που προσθέτει περαιτέρω στοιχεία που ευθυγραμμίζονται με τη θεωρία του δακτυλίου.
«Η εργασία παρουσιάζει μια ευχάριστη ιδέα που συνδέει μερικά μυστήρια», είπε ο αστροφυσικός Vincent Eke, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Υπολογιστικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Durham στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
Η ανάλυση της έρευνας βρήκε αρκετές καταθέσεις από την ίδια περίοδο με τους κρατήρες πρόσκρουσης, που περιείχαν υψηλά επίπεδα L-κονδρίτη, ενός κοινόχρηστου μετεωρίτη υλικού, το οποίο παρουσίαζε σημάδια μικρότερης έκθεσης σε διαστημική ακτινοβολία από τους μετεωρίτες που βρίσκονται σήμερα. Η εύρεση αυτή υποδεικνύει ότι ένας μεγάλος αστεροειδής, που πιθανώς απομακρύνθηκε μέσα στο όριο Roche της Γης, διαλύθηκε κοντά στον πλανήτη, έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.
Πολύ λίγα εκατομμύρια χρόνια μετά την περίοδο της αύξησης των προσκρούσεων με μετεωρίτες, περίπου 445 εκατομμύρια χρόνια πριν, υπήρξε μια δραματική πτώση στις παγκόσμιες θερμοκρασίες της Γης, γνωστή ως η Εποχή του Hirnantian.
«Τα επακόλουθα θραύσματα από ένα τέτοιο γεγονός (έναν πιθανό δακτύλιο) θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτές τις τρεις παρατηρήσεις», είπε ο Eke σε ένα email, αναφερόμενος στους κρατήρες πρόσκρουσης, τα θραύσματα μετεωριτών και τη γενική κλιματική αλλαγή.
Οι συγγραφείς της μελέτης ερευνούν ποιοι βαθμοί σκιάς θα ήταν απαραίτητοι για να προκαλέσουν μια βαθιά παγκόσμια ψύξη, μια εύρεση που με τη σειρά της θα μπορούσε να βοηθήσει στην εκτίμηση της αδιαφάνειας του δακτυλίου, είπε ο Tomkins. Παρόμοια, η Γη μπορεί να είχε ψυχθεί από σύννεφα σκόνης από τις προσκρούσεις μετεωριτών, πρόσθεσε.
Ο Tomkins ελπίζει ότι η μελλοντική έρευνα θα καθορίσει πόσο καιρό υπήρχε ο δακτύλιος και θα ρίξει φως στο πώς μπορεί να είχε επηρεάσει τις εξελικτικές αλλαγές που αντιμετώπισε η Γη, πιθανώς λόγω δύσκολων κλιματικών συνθηκών. «Η κατανόηση των αιτίων των κλιματικών αλλαγών της Γης μπορεί να μας βοηθήσει να σκεφτούμε και την εξέλιξη της ζωής», πρόσθεσε.
Είναι δύσκολο να πούμε πώς θα έμοιαζε ένας τέτοιος δακτύλιος χωρίς να γνωρίζουμε τη πυκνότητα του υλικού, αλλά ο Tomkins εκτιμά ότι ακόμη και ένας αμυδρός δακτύλιος θα ήταν ορατός από τη Γη.
«Αν ήσουν στη νυχτερινή πλευρά της Γης κοιτάζοντας ψηλά, και το φως του ήλιου έπεφτε πάνω στους δακτύλιους, αλλά όχι πάνω σου, αυτό θα το έκανε μάλλον αρκετά ενδιαφέρον να το δεις — θα ήταν μάλλον εντυπωσιακό», είπε.
Η πιθανότητα μελλοντικών δακτυλίων
Με βάση τη διάρκεια της παγκόσμιας ψύξης και τη χρονολόγηση των κρατήρων και του μετεωρίτη υλικού, ο πιθανός δακτύλιος της Γης θα μπορούσε να είχε διαρκέσει από 20 έως 40 εκατομμύρια χρόνια, είπε ο Tomkins. Οι συγκρούσεις με άλλα σωματίδια θα είχαν προκαλέσει το εκτοξευόμενο διαστημικό βράχο από τον δακτύλιο.
Προηγούμενη έρευνα έδειξε ότι ο αρχαίος Άρης ίσως να είχε επίσης δακτύλιο ή δακτυλίους, και οι επιστήμονες προβλέπουν ότι ο πλανήτης αυτός ίσως να αποκτήσει περισσότερους στο μέλλον.
«Ενώ οι δακτύλιοι συνδέονται με τους εξωτερικούς, γιγάντιους πλανήτες του ηλιακού συστήματος αυτή τη στιγμή, στο επόμενο 100 εκατομμύρια χρόνια περίπου, ο Άρης θα πρέπει να αποκτήσει ένα σύστημα δακτυλίων όταν το εσωτερικό του φεγγάρι, ο Φόβος, θα σπείρει και θα καταστραφεί», είπε ο Eke σε email. «Ευτυχώς, για την ανάπτυξη της ζωής στη Γη, τέτοιου είδους (γεγονότα) είναι σπάνια αυτή τη στιγμή!»
Από το τέλος του Σεπτεμβρίου, ένας αστεροειδής ονόματι 2024 PT5 ταξιδεύει κοντά στη Γη. Ο διαστημικός βράχος αναφέρεται συχνά ως «μικρός φεγγαράκι» λόγω του ότι έρχεται σε απόσταση 4,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη. Ωστόσο, ακόμα και κατά την πιο κοντινή του διέλευση στις 8 Αυγούστου, στα περίπου 567.000 χιλιόμετρα, δεν πλησίασε το όριο Roche της Γης, δήλωσε ο Carlos de la Fuente Marcos, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, ο οποίος έχει μελετήσει το μικρό φεγγαράκι.
Breaking: Earth will have a temporary mini-moon for two months.
— Massimo (@Rainmaker1973) September 18, 2024
A small asteroid, designated '2024 PT5,' will be captured by Earth's gravity later this month. This brief but fascinating phenomenon will begin on September 29 and last until November 25. During that period, this… pic.twitter.com/Kv0KUCgebC
Επιπλέον, ο προτεινόμενος δακτύλιος της Γης «θα έπρεπε να είναι αποτέλεσμα της διάσπασης ενός πολύ μεγαλύτερου σώματος όπως δείχνουν οι συγγραφείς στην εργασία τους», πρόσθεσε σε ένα email, επομένως ο αστεροειδής, πιθανώς περίπου 11 μέτρα σε διάμετρο, δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει νέο δακτύλιο για τη Γη.
«Θα χρειαζόταν να συλλάβουμε έναν μεγάλο και να τον βάλουμε σε ακριβώς τη σωστή τροχιά για να διαλυθεί… (Αυτό το μικρό φεγγαράκι) είναι απλώς ένα παράδειγμα των διαδικασιών που συμβαίνουν στον κοντινό μας διάστημα που μπορεί να οδηγήσουν σε κάτι τέτοιο», είπε ο Tomkins. Ωστόσο, «η δημιουργία αυτού του δακτυλίου θεωρούμε ότι ίσως συνέβη μόνο μία φορά τα τελευταία 500 εκατομμύρια χρόνια.»
Πηγή: CNN
Τα “Bibi Files” στη φόρα – τι προσπάθησε να “θάψει” ο Νετανιάχου
Ο Έλον Μασκ “ψηφίζει”... Φειδία Παναγιώτου για πρόεδρο της ΕΕ
