Έφυγε από την ζωή ο Αλέξανδρος Τομπάζης
Έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 85 ετών, έπειτα από σοβαρή, μακροχρόνια ασθένεια, ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Τομπάζης, το αρχιτεκτονικό γραφείο του οποίου επιλέχθηκε να συνεργαστεί με αυτό του Βρετανού Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ για την αναβάθμιση και την επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Γεννήθηκε στο Καράτσι (που τότε ανήκε στις Βρετανικές Ινδίες) στις 10 Απριλίου 1939. Σε ηλικία έξι ετών η οικογένεια του μετακόμισε στην Αγγλία και ένα χρόνο αργότερα, το 1947, εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Αποφοίτησε από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το 1962, όπου αρίστευσε και τιμήθηκε με το βραβείο Θωμαΐδιο και Χρυσοβέργειο. Την περίοδο 1963 – 1965 ήταν επιμελητής στον Τομέα Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων του ΕΜΠ.
Από το 1964 έως το 1966 εργάστηκε ως επιστημονικός βοηθός του Κωνσταντίνου Α. Δοξιάδη, όπου ασχολήθηκε με θεωρητικές μελέτες και έρευνα. Το 1963 ίδρυσε το Γραφείο Μελετών «Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη» και είχε αναλάβει αρχιτεκτονικά έργα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το ενδιαφέρον του για τη τεχνολογία και η πρώτη πετρελαϊκή κρίση τον έσπρωξε να ασχοληθεί με τη χρήση της ηλιακής ενέργειας αρχικά και άλλων εναλλακτικών πηγών ενέργειας αργότερα. Έτσι από τη δεκαετία του ’70 και μετά ασχολήθηκε κυρίως με την αρχιτεκτονική με έμφαση στον Βιοκλιματικό Σχεδιασμό και εφάρμοσε τις αρχές αυτού σε μεγάλη κλίμακα. Ο ίδιος θεωρούσε ότι για να σχεδιαστεί ένα κτήριο πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν τα κλιματικά χαρακτηριστικά του τόπου και να τα αξιοποιήσουμε με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Αρχιτεκτονικά έργα και κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε εκδόσεις εντός και εκτός Ελλάδος, σε αρχιτεκτονικά περιοδικά, τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο καθώς και σε πρακτικά συνεδρίων.
Είχε λάβει μέρος ως κριτής σε πολλούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, και σε επιτροπές ειδικών σε θέματα εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Υπήρξε επισκέπτης εξεταστής των σχολών αρχιτεκτονικής του Δουβλίνου και του Strathclyde στη Γλασκώβη. Είχε δώσει διαλέξεις σε περισσότερες από 24 χώρες.
Είχε τιμηθεί σε περισσότερους από 95 πανελλήνιους ή διαγωνισμούς με πρόσκληση και σε 15 διεθνείς διαγωνισμούς. Ήταν μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), του Συνδέσμου Ελληνικών Γραφείων Μελετών (ΣΑΔΑΣ), του Συνδέσμου Ελληνικών Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ), της International Solar Energy Society (ISES),της American Solar Energy Society (ASES), της Ελληνικής Εταιρίας Ηλιακής Ενέργειας (ΕΛΕΤΗΛΕΝ), αποτελεί Life Fellow της Passive and Low Energy Architecture (PLEA), είναι Honorary fellow του Αμερικανικού Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (AIA), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ) και της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρίας.
Ο Αλέξανδρος Τομπάζης, ο οποίος διακρίθηκε στην βιοκλιματική αρχιτεκτονική και αειφόρο σχεδιασμό κτηρίων, ήταν γόνος της παλιάς ναυτικής οικογένειας της Ύδρας. Ο γιος του, Νικόλαος Τομπάζης, ήταν ο αρχισχεδιαστής της ομάδας Φόρμουλα 1 της Φερράρι.
Αρχιτεκτονικό έργο
Ασχολήθηκε με διαφόρων ειδών έργα όπως κατοικίες, κτήρια γραφείων, κτήρια εκπαίδευσης, νοσοκομεία, τόπους λατρείας κ.ά. ορισμένα από αυτά είναι:
- Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης
- Συγκρότημα κατοικιών ΔΙΦΡΟΣ, Χαλάνδρι – Αθήνα
- Συγκρότημα κατοικιών ΔΡΥΑΔΕΣ, Κηφισιά – Αθήνα
- Ηλιακό Χωριό, Πεύκη-Λυκόβρυση – Αθήνα
- Ναός της Αγίας Τριάδας, Fatima – Πορτογαλία
- Κτήριο γραφείων κεντρικών υπηρεσιών και νομισματικό Μουσείο για την Τράπεζα της Ελλάδος, οδός Αμερικής, Αθήνα
- Μποδοσάκειο δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, Κάντζα Αττικής
- Παιδιατρικό κέντρο Αθηνών (μετέπειτα Ιατρικό Κέντρο Αθηνών), Μαρούσι – Αθήνα
- Βιοκλιματικό κτήριο Τμήματος Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών
Συλλυπητήριο μήνυμα της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη
"Πληροφορούμενη την απώλεια του Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Αποχαιρετούμε τον Αλέξανδρο Ν. Τομπάζη με μεγάλη θλίψη, αλλά και με μεγάλη ευγνωμοσύνη για το βαθύ αποτύπωμά του στην αρχιτεκτονική, στις πόλεις μας, στον δημόσιο χώρο. Ο Αλέξανδρος Ν. Τομπάζης, με γονιμότατη πορεία έξι δεκαετιών, δίκαια κατατάσσεται στους μεγαλύτερους μεταπολεμικούς αρχιτέκτονες. Ήδη από τα πρώτα χρόνια της δραστηριότητάς του, είχε αποφασιστική συμβολή στην ανανέωση της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής και τη μετάβασή της από τον μοντερνισμό στον μεταμοντερνισμό. Εισάγοντας ουσιαστικά, με το διορατικό του πνεύμα, τον βιοκλιματικό σχεδιασμό στη χώρα μας, ένα κεφάλαιο ήδη εδραιωμένο, αλλά με τεράστια κρισιμότητα και δυναμική για το μέλλον των πόλεών μας.
Ο Αλέξανδρος Ν. Τομπάζης υπήρξε ένας διεθνώς διακεκριμένος και αναγνωρισμένος αρχιτέκτονας. Η κληρονομιά του μένει ζωντανή στα δεκάδες έργα του, από το πρωτοποριακό συγκρότημα κατοικιών «Δίφρος» έως το κτήριο της Φαρμακευτικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών και, ασφαλώς, τον Ναό της Αγίας Τριάδας στη Φάτιμα της Πορτογαλίας. Τελευταίο δείγμα της δουλειάς του η συνεργασία του γραφείου του με τον David Chipperfield στην πρόταση για το Νέο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, η οποία προκρίθηκε και παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης.
Ο Αλέξανδρος Ν. Τομπάζης ήταν, όμως, και ένας μοναδικός δάσκαλος, στη θεωρία, με τα πολυάριθμα γραπτά του, αλλά και στην πράξη. Δίπλα του μαθήτευσαν, πριν ανοίξουν τα δικά τους φτερά, ορισμένοι από τους μεγαλύτερους Έλληνες αρχιτέκτονες του τελευταίου μισού αιώνα. Σε όλους συμπαραστεκόταν πάντοτε με αφειδώλευτη κατανόηση και αρωγή, και αυτό αποτελεί απαράγραπτη παρακαταθήκη και επιρροή του.
Στα παιδιά του, τη Δέσποινα, που συνεχίζει το έργο του στο γραφείο του, και τον Νικόλα, που εδώ και δεκαετίες διαγράφει τη δική του ξεχωριστή σταδιοδρομία, στα εγγόνια του, στους αμέτρητους συνεργάτες και φίλους του, απευθύνω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια" αναφέρεται στην ανακοίνωση
Μπελέρης: Πότε αναμένεται η απόφαση από το Δικαστήριο Τιράνων (βίντεο)
Γεραπετρίτης: Ανεπίτρεπτη η επιλεκτική εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου
Κοζάνη: Κατέβηκε να πάρει τσιγάρα και την πλάκωσε το αυτοκίνητο της
