Μαγνητική τομογραφία καρδιάς: η εξέταση στα παιδιά

Η Μαγνητική Τομογραφία Καρδιάς (cardiac MRI) προσφέρει απεικόνιση της καρδιακής ανατομίας και φυσιολογίας με πολύ υψηλή ευκρίνεια, καθώς και ακριβή εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας και της αιμοδυναμικής κατάστασης εκ γενετής καρδιοπαθειών και άλλων μυοκαρδιοπαθειών.

Εκ γενετής είναι οι λεγόμενες συγγενείς καρδιοπάθειες οι οποίες γίνονται αντιληπτές, είτε κατά την κύηση, είτε μετά τη γέννηση, σε νεογνική, βρεφική, παιδική, εφηβική ακόμα και ενήλικη ζωή. Οι πιο συχνές αφορούν σε ελλείμματα του μεσοκολπικού και μεσοκοιλιακού διαφράγματος, ανωμαλίες στην εκβολή των πνευμονικών φλεβών, στην κατασκευή του αορτικού τόξου, όπως στένωση ισθμού, ανωμαλίες των καρδιακών βαλβίδων, αλλά και πιο σύμπλοκες ανωμαλίες, όπως Τετραλογία Fallot, Μετάθεση μεγάλων αγγείων, Μονήρης Κοιλία κ.ά. Εκτός από τις συγγενείς καρδιοπάθειες όμως, συχνή παραπομπή για διενέργεια Μαγνητικής Τομογραφίας σε παιδιά και εφήβους είναι οι φλεγμονές του μυοκαρδίου και περικαρδίου (μυοπερικαρδίτιδα), καθώς και η διερεύνηση αρρυθμιών.

Η λήψη των εικόνων στη Μαγνητική Τομογραφία γίνεται χωρίς τη χρήση ακτίνων X και γενικότερα οποιασδήποτε ιονίζουσας ακτινοβολίας. Ως εκ τούτου, η εξέταση μπορεί να γίνει όσες φορές χρειάζεται κατά τη διάρκεια της ζωής,  αφού δεν υπάρχει καμία ακτινική επιβάρυνση του εξεταζόμενου. Οι εικόνες που παίρνουμε μας προσφέρουν πληροφορίες για την ανατομία της καρδιάς και των αγγείων του θώρακος, τις μεταξύ τους συνδέσεις, την λειτουργία των καρδιακών βαλβίδων σε περίπτωση στένωσης ή ανεπάρκειας, αλλά και την σύσταση του μυοκαρδίου σε περίπτωση φλεγμονής από ιογενείς ή άλλες λοιμώξεις. Τις περισσότερες φορές η εξέταση συμπληρώνεται με ενδοφλέβια χορήγηση μιας ουσίας που ονομάζεται σκιαγραφικό και έχει ως βάση του το γαδολίνιο, με σκοπό να πάρουμε, είτε τρισδιάστατες εικόνες χρήσιμες για την εκτίμηση  της ανατομίας, είτε εικόνες που θα μας βοηθήσουν να αξιολογήσουμε αν υπάρχουν εστίες φλεγμονής του μυοκαρδίου ή πιο χρόνιες αλλοιώσεις ίνωσης. Σε όλες τις εξετάσεις Μαγνητικής Τομογραφίας καρδιάς κάνουμε ποσοτικές μετρήσεις των παραμέτρων, που είναι απαραίτητες στον παιδοκαρδιολόγο και παιδοκαρδιοχειρουργό για την διαχείριση της κάθε παθολογίας.

Η ιδιαιτερότητα της Μαγνητικής Τομογραφίας καρδιάς σε παιδιά είναι ότι κάθε εξέταση είναι εξατομικευμένη, δηλαδή έχει στόχο να απαντήσει συγκεκριμένα κλινικά ερωτήματα που προκύπτουν από την κλινική εξέταση και τον απεικονιστικό έλεγχο που έχει προηγηθεί, συνηθέστερα το triplex καρδιάς. Ο στόχος μας είναι η εξέταση να είναι όσο πιο σύντομη γίνεται, με βάση την παθολογία κάθε παιδιού και τον βαθμό συνεργασίας του, χωρίς ωστόσο να υπολείπεται σε πληροφορία. Σε μικρά παιδιά και νεογνά που υποβάλλονται σε μαγνητική καρδιάς η εξέταση γίνεται υπό γενική αναισθησία, κάτι που εφαρμόζεται σε όλα τα ειδικά Παιδοκαρδιολογικά/ Παιδοκαρδιοχειρουργικά κέντρα διεθνώς. Αυτό είναι απαραίτητο διότι κατά τη διάρκεια λήψης των εικόνων, ο θώρακας του παιδιού πρέπει να είναι εντελώς ακίνητος, χωρίς καμία αναπνευστική κίνηση. Η διαδικασία είναι απόλυτα ελεγχόμενη και ασφαλής, όσο μια οποιαδήποτε γενική αναισθησία και εφαρμόζονται οι κανονισμοί ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται για μια οποιαδήποτε αναισθησία: συνεχής παρουσία αναισθησιολόγου στο χώρο, συνεχής παρακολούθηση ζωτικών λειτουργιών με ειδικά μόνιτορ, κατάλληλα για το περιβάλλον του μαγνήτη.

Η Μαγνητική Τομογραφία καρδιάς σε παιδιά είναι μια ολοκληρωμένη εξέταση, που όχι μόνο έχει περιορίσει σημαντικά τους διαγνωστικούς καθετηριασμούς στο αιμοδυναμικό εργαστήριο, αλλά προσφέρει πολλές επιπλέον πληροφορίες πέραν της ανατομίας.

*Άρθρο των Δρ Αφροδίτης Τζίφα, Παιδοκαρδιολόγου – Καρδιολόγου Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, Διευθύντριας Κλινικής Παιδοκαρδιολογίας και Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων ΜΗΤΕΡΑ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΥΓΕΙΑ και ΛΗΤΩ και 

Δήμητρας Λογγίτση, Ακτινολόγου, Αναπληρώτριας Διευθύντρια Απεικονιστικών Τμημάτων ΜΗΤΕΡΑ.