Κήλες κοιλιακού τοιχώματος: Σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισής τους

Κήλη ονομάζεται η πρόπτωση ή αλλιώς προβολή ενδοκοιλιακού σπλάχνου, συνήθως του λεπτού εντέρου, δια μέσου ενός κοιλιακού χάσματος. Πρόκειται για  ένα άνοιγμα μέσα από το οποίο κάποιο σπλάχνο βγαίνει προς τα έξω,  κάτι που εμείς αντιλαμβανόμαστε ως εξόγκωμα.

Εμφανίζεται συνήθως στα πιο ευαίσθητα και εξασθενημένα σημεία του κοιλιακού τοιχώματος και παίρνει την ονομασία της περιοχής όπου εμφανίζεται, όπως: βουβωνικός πόρος (βουβωνοκήλη), ομφαλός (ομφαλοκήλη), μηριαίος δακτύλιος (μηροκήλη), μέση γραμμή (επιγαστρική κήλη) και εγχειρητικές τομές (μετεγχειρητική κήλη).

«Οι επεμβάσεις αποκατάστασης κηλών είναι από τις πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται παγκοσμίως. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν πως τα περιστατικά κήλης αυξάνονται κατά 3% κάθε χρόνο στον δυτικό και αναπτυσσόμενο κόσμο, το οποίο πιθανόν να οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην αύξηση της παχυσαρκίας και της χρόνιας δυσκοιλιότητας», τονίζει ο κ. Διαμαντής Θωμάς Διευθυντής Γενικός Χειρουργός στο Metropolitan Hospital.

Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση κηλών;

Υπάρχουν παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση των κηλών, όπως η έντονη άσκηση, η βαριά, χειρωνακτική εργασία που συνοδεύεται από ανύψωση βάρους, η υπερτροφία του προστάτη, η άρση βαρών, ο χρόνιος ή έντονος βήχας, η δυσκοιλιότητα, η εγκυμοσύνη και η παχυσαρκία, καθώς επιδρούν συμπληρωματικά στην αύξηση της πίεσης που δέχονται τα κοιλιακά τοιχώματα εκ των έσω.

«Ως νόσος, εμφανίζεται τόσο σε γυναίκες όσο και άντρες και δεν βελτιώνεται με το χρόνο, ούτε υπάρχει πιθανότητα κάποια στιγμή να εξαφανιστεί. Αντίθετα, μια παραμελημένη κήλη μπορεί μέχρι και να στοιχίσει τη ζωή στον ασθενή γι’ αυτό και είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίζεται πολύ γρήγορα. Αν παραμεληθεί, μπορεί να οδηγήσει στην περίσφιξη και το «στραγγαλισμό» του εντέρου που αν και μερικές φορές ανατάσσεται εύκολα από τον ίδιο τον ασθενή, σε κάποιες περιπτώσεις όπου δεν ανατάσσεται, απαιτείται άμεση χειρουργική επέμβαση», επισημαίνει ο ειδικός.

Κατηγορίες των κηλών

• Συγγενείς κήλες: Εμφανίζονται σε βρεφική ή παιδική ηλικία και οφείλονται σε ατελή σύγκλιση φυσιολογικής οπής (τρύπας) του παιδικού κοιλιακού τοιχώματος. Συνήθως, θεραπεύονται από μόνες τους με ανάπτυξη συνδετικού ιστού και την επούλωση του σημείου προβολής.
• Επίκτητες κήλες: Είναι οι συνηθέστερες κήλες του ανθρώπινου σώματος. Είναι κήλες που εμφανίζονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, ως αποτέλεσμα εξασθένησης του κοιλιακού τοιχώματος ή/και αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης. Δεν θεραπεύονται ποτέ από μόνες τους και η αντιμετώπιση τους είναι πάντα χειρουργική.
• Ανατασσόμενες κήλες: Μπορούν να επανέλθουν στη φυσιολογική τους θέση μέσα στην κοιλιά με ήπιους χειρισμούς από τον ασθενή ή τον γιατρό του.
• Μη ανατασσόμενες κήλες: Δεν επανέρχονται στη φυσιολογική τους θέση μέσα στην κοιλιά με τους συνήθεις χειρισμούς και με την πάροδο του χρόνου δημιουργούν συμφύσεις με το κοιλιακό τοίχωμα, γι’ αυτό και χρήζουν ιατρικής αντιμετώπισης.
• Περισφιγμένες κήλες: Εμφανίζεται, όταν σε μη ανατασσόμενη κήλη υπάρξει περίσφιξη και διαταραχή της αιμάτωσης του οργάνου που προβάλλει. Χρειάζεται άμεση χειρουργική αντιμετώπιση για να αποφύγουμε τη νέκρωση του οργάνου.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Αρχικά, η κήλη εμφανίζεται σαν μία μαλακή, ανώδυνη διόγκωση του δέρματος, η οποία με κατάλληλους χειρισμούς επανέρχεται στην όρθια θέση και συνοδεύεται από ήπιες ενοχλήσεις, όπως αίσθημα βάρους ή αμβλύ πόνο στο σημείο της κήλης, ιδίως μετά από παρατεταμένη ορθοστασία ή σωματική δραστηριότητα.

«Καθώς όμως η κήλη μεγαλώνει και το δέρμα προβάλλει περισσότερο, ο πόνος γίνεται εντονότερος, οξύς και εμφανίζεται συχνότερα. Ο ασθενής γνωρίζοντας ότι θα πονέσει αποφεύγει κάθε σωματική δραστηριότητα που αυξάνει την πίεση της κοιλιάς του και πολύ συχνά κρατάει με το χέρι του το σημείο της κήλης για να μειώσει τον επικείμενο πόνο.

Όσο περισσότερο προχωράει, τόσο δυσκολότερο είναι να αναταχθεί και μπορεί να εμφανίσει φλεγμονή που εκδηλώνεται με έντονο πόνο και ερυθρότητα του δέρματος ή περίσφιξη της κήλης που εμποδίζει την επαρκή αιμάτωση του προπίπτοντος οργάνου, καταλήγοντας σε ισχαιμία. Στην περίπτωση αυτή, ο πόνος είναι οξύς και το σημείο της κήλης γίνεται σκληρό και ιδιαίτερα επώδυνο» εξηγεί ο χειρουργός.

Πώς αντιμετωπίζεται η κήλη;

«Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης και θεραπείας της κήλης είναι ο χειρουργικός», δηλώνει και συνεχίζει: «Όπως προαναφέραμε, κάποιες περιπτώσεις κήλης αντιμετωπίζονται με την παραδοσιακή «ανοικτή» μέθοδο για το κλείσιμο του χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος από το οποίο προβάλλει η κήλη, με διάφορες τεχνικές συρραφής. Ωστόσο, ως μέθοδος, έχει ποσοστό υποτροπών της τάξεως περίπου 6% και μπορεί να επιτρέπει στις κήλες να ξαναδημιουργηθούν.

Με την εξέλιξη της βιοϊατρικής τεχνολογίας, τα τελευταία χρόνια, έχουν αναπτυχθεί νέες μέθοδοι οι οποίες είναι λιγότερο επεμβατικές και χρησιμοποιούν υλικά που είναι απολύτως αποδεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως η λαπαροσκόπηση και η ρομποτική μέθοδος που κερδίζει συνεχώς έδαφος.

Στη λαπαροσκόπηση, το ποσοστό υποτροπής είναι μικρότερο του 1% και προσφέρει όλα τα πλεονεκτήματα της ατραυματικής ενδοσκοπικής χειρουργικής, με σχεδόν μηδαμινά ποσοστά επιπλοκών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η κήλη αποκαθίσταται από την πίσω πλευρά του κοιλιακού τοιχώματος, με την προσθήκη ενός μεγάλου χειρουργικού πλέγματος, το οποίο εφαρμόζεται πάνω στο χάσμα και σταθεροποιείται με χειρουργικά ράμματα ή απορροφήσιμα clips ή χειρουργική κόλλα», αναφέρει ο κ. Διαμαντής Θωμάς.

Πλεονεκτήματα της λαπαρoσκοπικής μεθόδου

Η τεχνική αυτή επιτρέπει στον ασθενή να αναρρώσει πιο γρήγορα και να έχει μικρότερη μετεγχειρητική ταλαιπωρία. Είναι μια παντελώς αναίμακτη μέθοδος, ενώ η μικρή τομή των μόλις 5 χιλιοστών, που πραγματοποιείται προκειμένου να εισέλθουν τα λαπαροσκοπικά εργαλεία, πραγματοποιείται μόνο στο δέρμα και όχι στους μυς, όπως απαιτείται στην κλασσική ανοιχτή επέμβαση.

Μάλιστα, ο ασθενής, μία με δύο μέρες ύστερα από την επέμβαση, αισθάνεται και είναι απολύτως υγιής και επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ με την πάροδο των εβδομάδων, όλα τα σημάδια της επέμβασης εξαφανίζονται εντελώς.

Η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος κερδίζει όλο και περισσότερο την προτίμηση χειρουργών και ασθενών λόγω της έλλειψης του μετεγχειρητικού πόνου από την αποφυγή της χειρουργικής τομής και γιατί προσφέρει γρηγορότερη κινητοποίηση του ασθενούς και ελάττωση του κινδύνου λοιμώξεων.

Η ρομποτική αποκατάσταση των κηλών

Το ρομπότ είναι ένα εργαλείο που έχει έρθει για να βοηθήσει τους χειρουργούς να κάνουν δύσκολα και εξειδικευμένα χειρουργεία. «Είναι σαν να βρισκόμαστε μέσα στην κοιλιά του ασθενούς, να έχουμε τα χέρια μας εσωτερικά και με την τρισδιάστατη όραση να βλέπουμε τα πάντα μπροστά μας. Έχει δεκαπέντε φορές μεγέθυνση, υπάρχει φίλτρο για τον τρόμο του χεριού του χειρουργού, και τα αισθητικά αποτελέσματα είναι άριστα», συμπληρώνει.

Τι είναι η Λαπαροσκοπική και ΡομποτικήΤεχνική e-T.E.P;

Η τεχνική e-T.E.P είναι η έξω-περιτοναϊκή αποκατάσταση των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος. «Αποτελεί την πλέον εξελιγμένη και τη νεότερη Ενδοσκοπική (ελάχιστα επεμβατική) τεχνική αποκατάστασης των βουβωνοκηλών, μέσω της οποίας φτάνουμε σε ένα σημείο όπου με μικρές κινήσεις αποκολλάμε τη θήκη του ορθοκοιλιακού τοιχώματος από την κήλη, ανατάσσουμε το περιεχόμενο, συρράπτουμε το χάσμα και τοποθετούμε το πλέγμα σε ένα σημείο που δεν έρχεται σε επαφή με τα σπλάχνα», προσθέτει.

Ως επέμβαση γίνεται χωρίς μεγάλες και επώδυνες τομές, με μόνο 3 μικρές τρύπες των 0,7 εκατοστών, γεγονός που επιτρέπει την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο μόλις 3 ώρες μετά την επέμβαση.

Ποια είναι τα οφέλη της ρομποτικής μεθόδου για τον ασθενή;

«Τα οφέλη από τη συγκεκριμένη τεχνική είναι ότι το πλέγμα, όπως είπαμε προηγουμένως, τοποθετείται σε ένα σημείο που δεν έρχεται σε επαφή με τα σπλάχνα. Αυτό σημαίνει ότι δεν δημιουργούνται συμφύσεις, και δεν μπορούμε να τα τραυματίσουμε.

Επιπλέον, ο ασθενής δεν χρειάζεται παυσίπονα και μπορεί να φύγει άμεσα από το νοσοκομείο και να επανέλθει στην καθημερινότητά του πολύ σύντομα, καθώς επιτρέπει στο χειρουργό να έχει άριστη ευκρίνεια της περιοχής που χειρουργεί καθώς και εξαιρετική ακρίβεια των κινήσεων του», καταλήγει ο κ. Θωμάς.