Δυσανεξία στη λακτόζη: Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η δυσανεξι?α στη λακτο?ζη επηρεα?ζει ε?να πολύ υψηλο? ποσοστο? ενηλι?κων. Υπολογι?ζεται περι?που ο?τι το 65 % του πληθυσμου? ε?χει μειωμε?νη ικανο?τητα πε?ψης της λακτο?ζης μετα? τη βρεφικη? ηλικι?α.

«Δεν ει?ναι το ι?διο με την αλλεργι?α στο γα?λα, ει?ναι περισσο?τερο ενο?χληση και ο?χι μια υπερβολικη? αντι?δραση του ανοσοποιητικου? συστη?ματος. Αυτο? πρακτικα? σημαι?νει ο?τι πολλα? α?τομα με δυσανεξι?α στη λακτο?ζη μπορει? να καταναλω?νουν μικρε?ς ποσο?τητες απο? τα τρο?φιμα που περιε?χουν λακτο?ζη, χωρι?ς να ε?χουν κανε?να συ?μπτωμα», εξηγεί ο κ. Κάρολος Παπαλαζάρου Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Συνεργάτης του Metropolitan Hospital. Στη συνέχεια, ο κ. Παπαλαζάρου, απαντάει στις πιο συχνές ερωτήσεις σχετικά με τη δυσανεξία στη λακτόζη και προτείνει κάποιες διατροφικές αλλαγές που θα βοηθήσουν την καθημερινότητα των δυσανεκτικών.

Ποια συμπτώματα πρέπει να μας βάλουν σε σκέψεις;

Τα συμπτω?ματα δυσανεξι?ας στη λακτο?ζη εμφανι?ζονται συνη?θως σε 30 λεπτα? ή ε?ως και 2 ω?ρες μετα? την κατανα?λωση της τροφη?ς που την περιε?χει και αφορου?ν κυρι?ως το γαστρεντερικο? συ?στημα, ο?πως φου?σκωμα, αε?ρια, δια?ρροια, ναυτι?α, ενω? πιο σπα?νια εμφανι?ζονται και συμπτω?ματα ο?πως ημικρανι?α και ακμη?.

Σε ποιες τροφές συναντάμε τη λακτόζη;

Η λακτο?ζη ει?ναι ε?να σα?κχαρο που βρι?σκεται στο γα?λα και τα γαλακτοκομικα? προι?ο?ντα. Για να αφομοιωθει? σωστα? αυτο? το σα?κχαρο, το λεπτο? ε?ντερο πρε?πει να παρα?γει επαρκει?ς ποσο?τητες του ενζυ?μου που ονομα?ζεται λακτα?ση.

Σε τι οφει?λεται ο?μως η μειωμε?νη παραγωγη? λακτα?σης;

1. Γενετικο?/Οικογενειακο? Ιστορικο?

Η αδυναμι?α παραγωγη?ς λακτα?σης μπορει? μερικε?ς φορε?ς να ει?ναι συγγενη?ς (συνη?θως στις περιπτω?σεις που εμφανι?ζεται απο? την εφηβικη? ηλικι?α), ενω? παρα?λληλα υπάρχουν πληθυσμοι? που εμφανι?ζουν δυσανεξι?α στην λακτο?ζη συχνο?τερα απο? α?λλους.

2. Ηλικι?α

Καθω?ς μεγαλω?νουμε, η παραγωγη? λακτα?σης μειω?νεται, οδηγω?ντας σε δυσανεξι?α α?τομα που σε νεο?τερη ηλικι?α δεν ει?χαν εμφανη? σημα?δια δυσανεξι?ας στη λακτο?ζη.

3. Παθολογικε?ς καταστα?σεις

«Σε ορισμε?νες περιπτω?σεις, η δυσανεξι?α στη λακτο?ζη μπορει? επι?σης να προκυ?ψει απο? χειρουργικη? επε?μβαση, τραυματισμο?, ασθε?νεια, ακο?μη και απο? ορισμε?νες θεραπει?ες. Συχνε?ς παθη?σεις που μπορου?ν να συμβάλλουν στην εμφα?νιση της ει?ναι η γαστρεντερι?τιδα, η νο?σος του Crohn, η ελκω?δης κολι?τιδα, η κοιλιοκα?κη και η καντιτι?αση. Ακο?μη και περιπτω?σεις γρι?πης μπορει? να προκαλε?σουν δυσανεξι?α (ωστο?σο, συχνα? τα συμπτω?ματα εξασθενου?ν με την πα?ροδο του χρο?νου). Επιπλε?ον, η λη?ψη φαρμα?κων, συμπεριλαμβανομε?νων ορισμε?νων αντιβιοτικω?ν για παρατεταμε?νες χρονικε?ς περιο?δους, μπορει? να διαταρα?ξει την υγει?α του εντε?ρου και να συμβάλλει στη δυσανεξι?α στη λακτο?ζη», επισημαίνει ο ειδικός.

4. Στρες

Οι στρεσογο?νες καταστα?σεις ει?ναι κοινω?ς αποδεκτο? πως επηρεα?ζουν α?μεσα την υγει?α του γαστρεντερικου? συστη?ματος, προκαλω?ντας αρκετα? συμπτω?ματα, μεταξυ? αυτω?ν και τη μειωμε?νη παραγωγη? λακτα?σης

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η δια?γνωση της δυσανεξι?ας στη λακτο?ζη γι?νεται συνη?θως με τη λη?ψη ιστορικου?, την κλινικη? εικο?να, με τεστ υδρογο?νου αναπνοη?ς και με την αντι?δραση σε μια δοκιμαστικη? δι?αιτα περιορισμου? τροφι?μων που περιε?χουν λακτο?ζη.

Υπάρχει θεραπεία στη δυσανεξία στη λακτόζη;

Επι? του παρο?ντος, δεν υπα?ρχει μο?νιμη θεραπει?α για τη δυσανεξι?α στη λακτο?ζη, επειδη? καμι?α θεραπει?α δεν μπορει? να αυξη?σει την ποσο?τητα λακτα?σης που παρα?γει το λεπτο? ε?ντερο. Ωστο?σο, με την κατα?λληλη διατροφικη? παρε?μβαση, τα συμπτω?ματα που προκαλου?νται μπορου?ν να μειωθου?ν και σε αρκετε?ς περιπτω?σεις ακο?μη και να εξαλειφθου?ν.

Πρέπει να αλλαχθούν οι διατροφικές συνήθειες των πασχόντων;

Η διατροφική παρέμβαση αφορά τον περιορισμο? η? τον αποκλεισμο? (ανα?λογα με την περι?πτωση) του γα?λακτος και των γαλακτοκομικω?ν προι?ο?ντων (τυρι?, κρε?μες τυριου?, γιαου?ρτι κλπ), καθω?ς και συσκευασμε?νων, κονσερβοποιημε?νων και κατεψυγμε?νων τροφι?μων που περιε?χουν:

• Γα?λα
• Λακτο?ζη
• Ορο? γα?λακτος 
• Τυρο?πηγμα 
• Υποπροι?ο?ντα γα?λακτος 
• Σκο?νη γα?λακτος

«Σε η?πιες περιπτω?σεις δυσανεξι?ας, τα γαλακτοκομικα? που ε?χουν υποστει? ζυ?μωση βελτιω?νουν την πεπτικο?τητα της λακτο?ζης, των λιπω?ν και των πρωτει?νω?ν στα γαλακτοκομικα?, αλλα? επι?σης συμβα?λλουν και στην υγιη? πε?ψη α?λλων τροφι?μων.

Το βιολογικο? κεφίρ ει?ναι η τε?λεια λυ?ση, καθω?ς ει?ναι πλου?σιο σε απαραι?τητα αμινοξε?α, βιταμι?νες, με?ταλλα, ο?πως μαγνη?σιο, θειαμι?νη, Β12, φυλλικο? οξυ? και το μυστικο? δομικο? των οστω?ν, τη βιταμι?νη Κ, η οποι?α βοηθα? σημαντικα? στο μεταβολισμο? του ασβεστι?ου.

2. Δοκιμα?στε κατσικι?σιο γα?λα

Για πολλου?ς ανθρω?πους, το κατσικι?σιο γα?λα μπορει? να ει?ναι πιο ευ?κολο για το πεπτικο? συ?στημα απο? το αγελαδινο?. Αυτο? συμβαι?νει γιατι? περιε?χει λιγο?τερη λακτο?ζη και απορροφα?ται πιο ευ?κολα απο? τον οργανισμο?, χωρι?ς να στερει?ται τι?ποτα συγκριτικα? με το αγελαδινο? γα?λα, καθω?ς ει?ναι πλου?σιο σε φω?σφορο, ασβε?στιο, κα?λιο, βιοτι?νη και παντοθενικο? οξυ?.

3. Λα?βετε πεπτικα? ε?νζυμα που περιε?χουν λακτα?ση

Η λακτα?ση ει?ναι το ε?νζυμο που λει?πει απο? την πεπτικη? οδο? για α?τομα που πα?σχουν απο? δυσανεξι?α στη λακτο?ζη. Γι΄αυτό, το συμπλη?ρωμα πεπτικω?ν ενζυ?μων μπορει? να βοηθη?σει στη δια?σπαση λιπω?ν, υδατανθρα?κων και πρωτει?νω?ν, βοηθω?ντας στην αποτελεσματικη? λειτουργι?α του πεπτικου? συστη?ματος.

4. Συμπλη?ρωμα με Προβιοτικα?

Οι ζωντανε?ς η? ενεργε?ς καλλιε?ργειες στο γιαου?ρτι, το κεφι?ρ, τα ζυμωμε?να λαχανικα? (τουρσια?) και τα συμπληρω?ματα, συμβα?λλουν στη διατη?ρηση ενο?ς υγιου?ς πεπτικου? συστη?ματος. Η αυ?ξηση των υγιω?ν βακτηρι?ων στο ε?ντερο? σας μπορει? να βοηθη?σει στην το?νωση της μεγαλυ?τερης παραγωγη?ς λακτα?σης η? τουλα?χιστον στην πε?ψη.

5. Προσθε?στε τροφε?ς πλου?σιες σε βιταμι?νη Κ

Πολλοι? α?νθρωποι που ε?χουν δυσανεξι?α στη λακτο?ζη, ε?χουν επι?σης ε?λλειψη βιταμι?νης Κ, επομε?νως ει?ναι σημαντικο? να βεβαιωθει?τε ο?τι λαμβα?νετε αρκετη? ποσο?τητα στην καθημερινη? διατροφη? σας. Τροφε?ς πλου?σιες σε βιταμι?νη Κ που μπορει?τε να προσθε?σετε στη διατροφη? σας, ει?ναι τα πρα?σινα φυλλω?δη λαχανικα?, κρεμμυ?δια, λαχανα?κια Βρυξελλω?ν, λα?χανο, μπρο?κολο, αγγου?ρια αλλα? και το κεφι?ρ», καταλήγει ο κ. Παπαλαζάρου.