Γιάννης Μαρκόπουλος: Ο πολιτικός κόσμος αποχαιρετά τον μεγάλο συνθέτη
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία σε ηλικία 84 ετών, ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος, βυθίζοντας στη θλίψη τον καλλιτεχνικό, αλλά και τον πολιτικό κόσμο.
Ο Γιάννης Μαρκόπουλος είχε διασωληνωθεί στη ΜΕΘ, έπειτα από επιπλοκές που παρουσιάστηκαν στη θεραπεία του καρκίνου που έπασχε τον τελευταίο χρόνο. Πριν από λίγες ημέρες,είχε υποβληθεί σε εγχείρηση, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του καρκίνου, αλλά δεδομένου ότι ο οργανισμός του ήταν ιδιαίτερα εξασθενημένος, παρουσιάστηκαν επιπλοκές.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αναφέρει σε ανάρτησή της: «Αποχαιρετώ με συγκίνηση έναν συνθέτη που αναζήτησε την έμπνευση στον πλούτο της μουσικής μας παράδοσης και μετουσίωσε το ήθος της σ’ ένα σύγχρονο, ενδιαφέρον, πολυδιάστατο, εντελώς προσωπικό ιδίωμα. Μελοποίησε μεγάλους Έλληνες ποιητές δίνοντας έμφαση στο πνευματικό περιεχόμενο των τραγουδιών του. Πρότεινε την «επιστροφή στις ρίζες» όχι ως στείρα αντιγραφή ρυθμών, μοτίβων και ηχοχρωμάτων, αλλά ως ζωντανό και γόνιμο διάλογο με το παρελθόν. Από το «Χρονικό» και την «Ιθαγένεια», άλμπουμ που κυκλοφόρησαν μεσούσης της δικτατορίας συνεγείροντας το δημοκρατικό αίσθημα με τα μηνύματά τους, ως τα συμφωνικά του έργα ή τις συνθέσεις του για τον κινηματογράφο και το θέατρο, ο Γιάννης Μαρκόπουλος υπηρέτησε την τέχνη του με ανεξάντλητη ζωτικότητα. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στη σύζυγο και συνεργάτιδά του Βασιλική Λαβίνα και στην κόρη τους Ελένη».
Ο πρωθυπουργός Ιωάννης Σαρμάς, αναφέρει σε ανακοίνωσή του: «Αποχαιρετούμε έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες της έντεχνης ελληνικής μουσικής, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, συνθέτη της μουσικής του ελληνισμού, αγαπημένο συνθέτη των Ελλήνων. Ανήγαγε παραδοσιακά μουσικά ακούσματα σε διεθνή μουσική γλώσσα, αφήνοντας έτσι μια παρακαταθήκη για την αιωνιότητα. Τα θερμά συλλυπητήρια της Κυβέρνησης στους οικείους του».
Μητσοτάκης: Πλήγμα για τον πολιτισμό μας η απώλεια του Γιάννη Μαρκόπουλου
«Τα λόγια δεν μπορούν παρά να είναι «παραπονεμένα» για την απώλεια του συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου» ανέφερε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης σε δήλωσή του. Πρόσθεσε επίσης ότι η απώλεια του είναι «ένα πλήγμα για τον πολιτισμό μας, που χάνει έναν πιστό υπηρέτη του, αλλά και για την κοινωνία μας και την αγαπημένη του Κρήτη, που χάνει μία ευγενική μορφή της.
«Επι δεκαετίες, ο Γιάννης Μαρκόπουλος συνόδευσε τη νεοελληνική ζωή με τις μελωδίες του. Μελοποιώντας αξεπέραστα ποιήματα. Συνθέτοντας πρωτοποριακά έργα για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Και ενώνοντας τους συμφωνικούς με τους παραδοσιακούς ήχους, σε ένα κίνημα που ο ίδιος όρισε ως «επιστροφή στις ρίζες για τον σχεδιασμό του μέλλοντος.
Τον αποχαιρετούμε με ευγνωμοσύνη για όσα μας πρόσφερε τόσο μέσα από τη μουσική διαδρομή του, όσο και με την αξιοπρεπή δημόσια παρουσία του».
Τσίπρας: Σήμερα ξεριζώθηκε ένα κομμάτι από τις ρίζες μας
Σε ανάρτησή του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ , Αλέξης Τσίπρας ανέφερε: «Δεν ήταν μόνο ένας μεγάλος συνθέτης. Ήταν ένας άνθρωπος της μουσικής μπροστά από την εποχή του.
Όταν η ιδιοφυία του συνδύαζε τη συμφωνική ορχήστρα με τη λύρα, το σαντούρι και άλλα παραδοσιακά όργανα, αυτά ήταν πρωτόγνωρα, άγνωστα τοπία για τον κόσμο της διεθνούς μουσικής σκηνής.
Από το Χρονικό και την Ιθαγένεια μέχρι τη Θητεία και τους Ελεύθερους Πολιορκημένους. Από τη Λένγκω και τα Παραπονεμένα λόγια μέχρι τα Μαλαματένια λόγια και Τα λόγια και τα χρόνια. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος ήταν βαθιά ελληνικός και απέραντα παγκόσμιος.
Και ταυτόχρονα, μία προσωπικότητα διαχρονικά ταγμένη στη δημοκρατία και την πρόοδο. Σήμερα, ξεριζώθηκε ένα κομμάτι από τις Ρίζες μας.
Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στους δικούς του ανθρώπους».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, αναφέρει στην ανακοίνωσή του: «Αποχαιρετώ με μεγάλη θλίψη τον μεγάλο συνθέτη Γιάννη Μαρκοπουλο, που σφράγισε με τη μουσική του τη νεότερη ελληνική ιστορία. Οι ρίζες μας και οι αγώνες του λαού μας ήταν πηγή έμπνευσης του κορυφαίου δημιουργού. Ξεκίνησε από την Ιεράπετρα της Κρήτης όπου έκανε τα πρώτα του βήματα και κατέκτησε όλη την Ελλάδα και τον κόσμο, με τη συμφωνική μουσική του, αλλά και μελοποιώντας τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές. Η πίστη του στη Δημοκρατία και την Ελευθερία χαρακτήριζε το έργο του και τη δράση του. Οι Έλληνες τον αποχαιρετούν με ευγνωμοσύνη. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, σημειώνει στην ανακοίνωσή του: «Ο Γιάννης Μαρκόπουλος ήταν ένας άνθρωπος ευαίσθητος στα μηνύματα του καιρού μας, βαθύς γνώστης της λαϊκής μουσικής μας παράδοσης, αλλά και της ποίησης, της μοντέρνας και της παλιότερης, όπως η σολωμική. Όλα αυτά τα στοιχεία συμμάχησαν με το ταλέντο του για να μας δώσει αυτό το εντελώς ξεχωριστό έργο, που όταν το ακούς το αναγνωρίζεις αμέσως. Είχε μια μοναδική τέχνη να αναγεννά, να αναμορφώνει, να ανακατατάσσει τα γνώριμα ηχοχρώματα της μουσικής μας παράδοσης έτσι που να μιλούν για το σήμερα, αλλά και για το αύριο. Η τέχνη του είναι μια γέφυρα ανάμεσα στο χτες, το σήμερα και το μέλλον μιας δίκαιης και ελεύθερης ζωής. Μέσα απ’ αυτό το διαχρονικό έργο του θα συνεχίζει να ζει, να εμπνέει και να εκφράζει τις ανάγκες κάθε νέας γενιάς που θα έρχεται».
Κουμεντάκης: Ο Γιάννης Μαρκόπουλος υπήρξε ένας πλήρης δημιουργός, με ξεχωριστή ταυτότητα
Συλλυπητήρια για την απώλεια του σπουδαίου μουσικοσυνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο, εκφράζει με ανακοίνωσή του ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιώργος Κουμεντάκης.
«Η μελέτη της παραδοσιακής μουσικής, οι έντονες επιρροές από αυτήν και η ανανεωτική της προσέγγιση, μαζί με τη μελοποίηση των μεγάλων Ελλήνων ποιητών, του Ελύτη, του Σεφέρη, του Σολωμού, του Κατσαρού, μεταξύ πολλών άλλων, υπήρξαν από τα κύρια χαρακτηριστικά της πολύπλευρης πορείας του Γιάννη Μαρκόπουλου, ενός από τους τελευταίους της γενιάς των σπουδαίων μεταπολεμικών Ελλήνων συνθετών. Με κλασικές σπουδές στη μουσική, ο Γιάννης Μαρκόπουλος άγγιξε στην παράδοση και μετέφερε μοτίβα της στα τραγούδια του, στο συμφωνικό του έργο και στις συνθέσεις του για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος υπήρξε ένας πλήρης δημιουργός, με ξεχωριστή ταυτότητα, ο οποίος αγάπησε και τίμησε την ελληνική μουσική. Το σημαντικό του έργο θα συνεχίσει να μας θυμίζει τη δημιουργική σχέση της έμπνευσης με τις ρίζες. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στη Βασιλική Λαβίνα και στην κόρη τους» επισημαίνει στην ανακοίνωσή του ο Γιώργος Κουμεντάκης.
Νίκος Ανδρουλάκης: Οι Έλληνες τον αποχαιρετούν με ευγνωμοσύνη
Με μεγάλη θλίψη αποχαιρετά τον μεγάλο συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο, που σφράγισε με τη μουσική του τη νεότερη ελληνική ιστορία, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης.
«Οι ρίζες μας και οι αγώνες του λαού μας ήταν πηγή έμπνευσης του κορυφαίου δημιουργού. Ξεκίνησε από την Ιεράπετρα της Κρήτης όπου έκανε τα πρώτα του βήματα και κατέκτησε όλη την Ελλάδα και τον κόσμο, με τη συμφωνική μουσική του, αλλά και μελοποιώντας τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές. Η πίστη του στη Δημοκρατία και την Ελευθερία χαρακτήριζε το έργο του και τη δράση του. Οι Έλληνες τον αποχαιρετούν με ευγνωμοσύνη. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια του» τονίζει σε δήλωσή του.
Σε ανακοίνωση του ΚΚΕ για τον θάνατο του μουσικοσυνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου, αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Με βαθιά συγκίνηση και σεβασμό αποχαιρετούμε τον Γιάννη Μαρκόπουλο, έναν από τους μεγαλύτερους μουσικοσυνθέτες μας, που το σπουδαίο και ξεχωριστό έργο του αποτέλεσε σταθμό στην πορεία του μουσικού μας πολιτισμού. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος δεν μιμήθηκε τη μουσική μας παράδοση, ούτε επέστρεψε σ’ αυτή με αναπόληση και νοσταλγία. Τη μετουσίωσε σε ζωντανή πραγματικότητα του καιρού μας. Σ’ αυτή τη γόνιμη αξιοποίηση των εξελίξιμων στοιχείων της παράδοσης βρίσκεται η πεμπτουσία της τέχνης του, το μυστικό της ιδιαιτερότητας και της πρωτοτυπίας της. Με το έργο του μας έδειξε τον τρόπο να ερμηνεύουμε δημιουργικά της κληρονομημένες πνευματικές και αγωνιστικές αξίες μας, την ανάγκη να τις απαλλάσσουμε από τα νεκρά τους στοιχεία, να τις ανακατατάσσουμε, να τις αναγεννάμε και να τις βάζουμε να μιλούν στο σήμερα και για το σήμερα.
Ο Γιάννης Μαρκόπουλος υπήρξε πάντα ευαίσθητος στα προστάγματα της εποχής, θερμαινόταν από τα ζωτικά ενδιαφέροντά της και είχε την ικανότητα να αγκαλιάζει το πνεύμα και τις ανάγκες των πλατειών λαϊκών στρωμάτων. Αυτά τα στοιχεία τον έκαναν να αγαπηθεί από το φοιτητικό κυρίως κοινό στα σκληρά χρόνια της δικτατορίας. Ένα κοινό που αγνοώντας τις απαγορεύσεις της χούντας δημιουργούσε το αδιαχώρητο στις μπουάτ όπου νέοι ερμηνευτές, ανάμεσά τους και ο Νίκος Ξυλούρης, παρουσίαζαν τα έργα του συνθέτη.
Δικαιολογημένα αμέσως μετά τη μεταπολίτευση κατάκτησε τις καρδιές του πλατιού λαϊκού κοινού, που τον αποθέωνε στις συναυλίες του, όπως στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ από το πρώτο κιόλας το 1976.
Το ανεπανάληπτο «Χρονικό» των παθών, των αγώνων και των ιδανικών του βασανισμένου λαού μας στην πρόσφατη ιστορία του, έκφραζε τους καινούριους πόθους του, έσπρωχνε «με του δασκάλου τη φωνή το χέρι του εργάτη» να γράψει καινούρια τραγούδια για τη λευτεριά. Οι κύκλοι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Μετανάστες, Ιθαγένεια, Θητεία, Θεσσαλικός Κύκλος και μια σειρά νέα τότε τραγούδια του συνθέτη γύριζαν σε κάθε στόμα, μα πάνω απ’ όλα το «εμείς είμαστε οι εργάτες», στο οποίο η ταξική συνείδηση της εργατικής τάξης βρήκε μια ασύγκριτη μέσα στην απλότητα και τη λαϊκότητά της μουσική έκφραση. Με τη νέα μουσική ματιά του τραγούδια όπως το «Πότε θα κάνει ξαστεριά» ή το «Αγρίμια κι αγριμάκια μου» μετατράπηκαν σε λαϊκούς ύμνους ενάντια στην κοινωνική καταπίεση κάθε είδους και μορφής, όχι μόνο στα χρόνια της δικτατορίας, αλλά ως τις μέρες μας. Μεγάλοι λαϊκοί τραγουδιστές όπως οι αξέχαστοι Νίκος Ξυλούρης και Μαρία Δημητριάδη, αλλά και ο Λάκης Χαλκιάς κι ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης, σημάδεψαν με τις ερμηνείες τους αυτές τις ξεχωριστές στιγμές.
Στίχος και μουσική στο έργο του Γιάννη Μαρκόπουλου βρίσκονται σε μια ολοκληρωμένη αρμονία, σε ένα τέλειο συνταίριασμα που συνδέει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μιας δίκαιης και ευτυχισμένης ζωής. Είναι πραγματικά ευτύχημα που η ελεύθερη σκέψη, ο βαθύς ποιητικός στοχασμός, η ολοζώντανη γλώσσα και ο πλαστικός, μουσικός στίχος του Σολωμού συναντήθηκαν με την πλούσια καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία του Γιάννη Μαρκόπουλου, τη βαθιά γνώση του στο περιεχόμενο του σολωμικού έργου και την εντρύφησή του στη λαϊκή μουσική μας παράδοση στο ιδιαίτερα απαιτητικό έργο του «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι».
Η τέχνη του ενώνει τα καταπιεσμένα κοινωνικά στρώματα ενάντια στους καταπιεστές τους και γι’ αυτό είναι τέχνη πολιτική: Ένα προσκύνημα στη χάρη του λαού, μια υπόκλιση στα βάσανά του και ένας απέραντος θαυμασμός στα έργα του: τα μικρά, μες στην καθημερινή βιοπάλη του, αλλά και μεγάλα στους κρίσιμους ταξικούς αγώνες του, όπως το εκφράζει στο τραγούδι του «Προσκυνώ τη χάρη σου λαέ μου» που ο συνθέτης αφιέρωσε στην Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας το 1980 στο 6ο της Φεστιβάλ.
Το έργο του Μαρκόπουλου - μακριά πάντα από τις σειρήνες της ευκολίας και τους πειθαναγκασμούς της εμπορευματοποίησης - δεν αποτελεί απλά παθητικό δέκτη των μηνυμάτων του καιρού. Είναι ένας ενεργητικός πομπός που μεταβάλλεται σε κοινωνική πράξη, που επενεργεί στη ζωή με τα ιδανικά που εκφράζει και εξυπηρετεί τα αιτήματα μιας φωτεινότερης κι ομορφότερης ζωής για τους όπου γης αδικημένους. Και γι’ αυτό είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει με αμείωτη τη δύναμή του διαχρονικά να ζεσταίνει τις ανθρώπινες καρδιές. Κάθε νέα γενιά που θα έρχεται θα το ξανα-ανακαλύπτει, γιατί θα εκφράζει και τους δικούς της πόθους, ανάγκες και οράματα. Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του».
Ξάνθη: Εντοπίστηκε σπάνια αράχνη - πασχαλίτσα (εικόνες)
