Εκκολπώματα Εντέρου: Τι είναι, πώς αντιμετωπίζονται
Τα εκκολπώματα εντέρου / εκκολπωματίτιδα είναι σχηματισμοί σαν “σακουλάκια” που κρέμονται στο εξωτερικό του εντέρου αλλά επικοινωνούν με τον αυλό του γι΄ αυτό και στην κολονοσκόπηση αναγνωρίζονται από τις τρύπες που δημιουργούν στο εσωτερικό του εντέρου.
«Η ύπαρξη εκκολπωμάτων είναι πολύ συχνή στο γενικό πληθυσμό ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών ζούνε χωρίς συμπτώματα ίσως και για όλη τους τη ζωή», επισημαίνει η κα Ελένη Καραφωκά – Μαύρου Χειρουργός, Διευθύντρια Β' Κλινικής Ρομποτικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας Metropolitan General.
Τι είναι η εκκολπωματίτιδα;
Λόγω του σχήματος και της θέσης τους, τα εκκολπώματα κατακρατούν κοπρανώδες υλικό, γεγονός που δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για “υπερανάπτυξη” μικροβίων. Εκκολπωματίτιδα είναι το αποτέλεσμα της φλεγμονής ενός εκκολπώματος. Στις τυπικές περιπτώσεις ξεκινάει με ήπιο πόνο που εντοπίζεται στο αριστερό κάτω μέρος της κοιλιάς, ο οποίος με την εξέλιξη της φλεγμονής δυναμώνει. Στη συνέχεια προστίθενται στα συμπτώματα ο πυρετός και η ναυτία, ενώ σταματάει η αποβολή αερίων και κοπράνων.
Ποιες είναι οι επιπλοκές των εκκολπωμάτων;
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μία κρίση οξείας εκκολπωματίτιδας μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά και να υποχωρήσει, χωρίς καμία επιπλέον επίπτωση για τον ασθενή. Σε ένα μικρό ποσοστό ωστόσο, στην πορεία μπορεί να εμφανιστούν άμεσες ή απώτερες επιπτώσεις – επιπλοκές.
«Σε περίπτωση που μία οξεία εκκολπωματίτιδα δεν έχει αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με τη συντηρητική αγωγή, ή δεν έχει αντιμετωπισθεί καθόλου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα διάτρησης του εκκολπώματος που φλεγμαίνει, με αποτέλεσμα τη δημιουργία τοπικού αποστήματος ή την εξέλιξη σε βαριά περιτονίτιδα με πολύ σοβαρές συνέπειες.
Ακόμα όμως και αν αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η οξεία φάση, πάντα υπάρχει η πιθανότητα σε δεύτερο χρόνο να εμφανιστεί στένωση στο σιγμοειδές που οδηγεί σε έντονη δυσκοιλιότητα, ή ακόμα χειρότερα να δημιουργηθεί συρίγγιο (επικοινωνία) με κοντινό όργανο, συχνότερα με την ουροδόχο κύστη. Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής παρατηρεί μπουρμπουλήθρες με αέρα στα ούρα (πνευματουρία) ενώ ταλαιπωρείται από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις από κολοβακτηρίδιο», τονίζει η ειδικός.
Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για τη διάγνωση της εκκολπωματίτιδας;
Η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση των εκκολπωμάτων είναι η κολονοσκόπηση. Η εξέταση αυτή δεν πρέπει να γίνεται στην οξεία φάση της φλεγμονής για να αποφευχθεί ο κίνδυνος της ιατρογενούς διάτρησης του εντέρου. Σε αυτή τη φάση η εξέταση εκλογής είναι η αξονική τομογραφία. Εάν η εξέταση γίνει στο νοσοκομείο ενόσω ο ασθενής νοσηλεύεται, μπορεί και πρέπει να δοθεί και γαστρογραφίνη από το στόμα, προκειμένου να αναγνωριστεί πιθανή ελεύθερη διάτρηση εκκολπώματος και διαφυγή σκιαγραφικού υλικού στην κοιλιά.
Πώς αντιμετωπίζεται η εκκολπωματίτιδα;
Στα πρώτα στάδια ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο και ξεκινάει ενδοφλέβια θεραπεία με δύο ή τρία αντιβιοτικά φάρμακα. Συνήθως τα συμπτώματα ηρεμούν και η φλεγμονή αναχαιτίζεται μετά από 4-5 δόσεις φαρμάκου. Σε περίπτωση που η φλεγμονή εξελίσσεται και καταλήγει σε διάτρηση με περιτονίτιδα, ο ασθενής οδηγείται επειγόντως στο χειρουργείο. Η επέμβαση που γίνεται σε όλες τις περιπτώσεις ονομάζεται Σιγμοειδεκτομή, δηλαδή αφαίρεση του Σιγμοειδούς.
Το 25% όσων νοσηλεύονται χρειάζονται χειρουργείο στην πρώτη τους νοσηλεία.
Το 1/3 των ασθενών που αντιμετωπίζονται με φάρμακα υποτροπιάζουν στα επόμενα πέντε χρόνια.
Πότε χειρουργείται ένας ασθενής;
Εάν ένας ασθενής στο ιστορικό του αναφέρει πάνω από δύο σοβαρές κρίσεις εκκολπωματίτιδας για τις οποίες χρειάστηκε να νοσηλευτεί, συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση του σιγμοειδούς για να αποφευχθούν τα χειρότερα και να θεραπευθεί ο ασθενής δια βίου. Το χειρουργείο αυτό έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις ειδικά εάν έχουν προηγηθεί φλεγμονές.
Η σύγχρονη γραμμή στις περισσότερες εξειδικευμένες κλινικές που ασχολούνται με τις παθήσεις του παχέος εντέρου και του ορθού, είναι η ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση όλων των καλοήθων παθήσεων του εντέρου, όπως της εκκολπωματίτιδας.
«Η πλέον σύγχρονη μέθοδος αντιμετώπισης της νόσου με την Ρομποτική Χειρουργική DaVinci διευκολύνει το χειρουργείο και επιτυγχάνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η τρισδιάστατη όραση και τα αρθρωτά εργαλεία προσδίδουν στο ρομποτικό χειρουργό τεχνικό πλεονέκτημα.
Σε χειρουργεία όπως αυτό, στο οποίο απαιτούνται λεπτοί και ατραυματικοί χειρισμοί, αλλά και ασφαλής αναγνώριση των ανατομικών στοιχείων για την αποφυγή τραυματισμών, το χειρουργικό ρομπότ βρίσκει την τέλεια εφαρμογή του και σε έμπειρα χέρια μπορεί και κάνει τη διαφορά», εξηγεί η κ. Ελένη Καραφωκά – Μαύρου. «Σε πιο εύκολες περιπτώσεις το χειρουργείο μπορεί να γίνει και λαπαροσκοπικά με εξαιρετικά αποτελέσματα», καταλήγει.
