Αρχιεπίσκοπος Κύπρου: η ενθρόνιση και τα αυτοκρατορικά προνόμια
Παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου και της υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας Ν. Κεραμέως, αλλά και Ιεραρχών από το σύνολο των ορθοδόξων εκκλησιών πλην της Ρωσίας, πρόκειται να πραγματοποιηθεί σήμερα η τελετή ενθρόνισης του νέου Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου Γεώργιου.
Η τελετή έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 16:00 το απόγευμα στον Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Βαρνάβα στη Λευκωσία, δίπλα από την Αρχιεπισκοπή Κύπρου.
Μετά την δοξολογία και την δέηση, ο Μακαριώτατος θα λάβει το αυτοκρατορικό σκήπτρο και θα ενδυθεί τον πορφυρούν μανδύα. Θα αναγνώσει στη συνέχεια τον ενθρονιστήριο του λόγο και θα ακολουθήσουν προσφωνήσεις από εκπροσώπους εκκλησιών.
Μεταξύ άλλων, στην τελετή θα παραστούν εκπρόσωποι από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Νικήτα, ενώ θα εκπροσωπηθούν επίσης ο Πάπας Φραγκίσκος και το Παγκοσμιο Συμβουλίο Εκκλησιών.
Στην τελετή, τέλος, θα παραστούν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Α. Δημητρίου και άλλοι εκπρόσωποι της κυπριακής πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας.
Τα αυτοκρατορικά προνόμια του Αρχιεπισκόπου Κύπρου
Πολλοί ίσως να αναρωτήθηκαν κατά καιρούς γιατί ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος, υπογράφει με κόκκινο μελάνι, φέρει κόκκινο μανδύα και κρατά αυτοκρατορικό σκήπτρο.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ζήνων, το 478, παραχώρησε στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου αυτά τα τρία αυτοκρατορικά προνόμια, τα οποία συνεχίζουν να τηρούνται μέχρι και σήμερα:
- να υπογράφει διά κινναβάρεως (με κόκκινο μελάνι)
- να φέρει πορφυρούν μανδύα κατά τις ακολουθίες
- να κρατεί Αυτοκρατορικό Σκήπτρο αντί της Ποιμαντορικής Ράβδου
Τα αυτοκρατορικά προνόμια της Εκκλησίας της Κύπρου
Ενώ όμως μαρτυρούνται όλα αυτά, καμιά βυζαντινή πηγή δεν αναφέρει τίποτε για τα αυτοκρατορικά προνόμια. Μόνο στο εγκώμιο του Αποστόλου Βαρνάβα βρίσκουμε την πληροφορία «τον δε επίσκοπον μεγάλως ο βασιλεύς τιμήσας, απέλυσεν αυτόν επί την Κύπρον μετά χρημάτων πολλών και κελεύσεως, εντειλάμενος αυτώ εγείραι ναόν τω αγίω αποστόλω Βαρνάβα εν τω τόπω ένθα ευρέθη το τίμιον λείψανον». Οι τιμές αφορούσαν μόνο χρήματα, ή μήπως εδώ γίνεται υπαινιγμός για τα αυτοκρατορικά προνόμια;
Ποια άλλα προνόμια έχει ο Αρχιεπίσκοπος
Ο Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου έχει την ευθύνη της πνευματικής καθοδήγησης και διοίκησης της Αρχιεπισκοπικής Περιφέρειας. Κατά τους Ιερούς Κανόνες, είναι ο Πρώτος της Εκκλησίας της Κύπρου και απολαμβάνει τα προνόμια που ανήκουν στον Πρώτο, σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες και την εκκλησιαστική παράδοση.
Τα δικαιώματα του Αρχιεπισκόπου:
- Συγκαλεί την Ιερά Σύνοδο και προεδρεύει αυτής και διατηρεί την ενότητα στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Κύπρου.
- Μνημονεύεται κατά τη Θεία Λειτουργία από τους Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Κύπρου και τους Επισκόπους, καθώς και κατά τις ιεροπραξίες στις Σταυροπηγιακές Μονές.
- Εκπροσωπεί την Εκκλησία της Κύπρου και αποτελεί το σύνδεσμο στις σχέσεις της με τις λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες, καλλιεργεί τις σχέσεις με τους Προκαθημένους των Ορθόδοξων Εκκλησιών και διατηρεί την εκκλησιαστική κοινωνία με αυτούς.
- Εκπροσωπεί την Εκκλησία της Κύπρου στις σχέσεις της με τις Ετερόδοξες Εκκλησίες και Ομολογίες και τα λοιπά θρησκεύματα.
- Εκπροσωπεί την Εκκλησία της Κύπρου στις σχέσεις της με την Πολιτεία.
- Αναλαμβάνει, ως Τοποτηρητής, την προσωρινή διοίκηση Μητροπολιτικών Θρόνων, που έχουν κενωθεί, την οποία μπορεί να αναθέσει σε Έξαρχό του.
- Απευθύνει, κατά τις Εορτές της Αναστάσεως και των Χριστουγέννων, εγκυκλίους σε όλη την Εκκλησία της Κύπρου, και έχει το δικαίωμα να δώσει εντολή για ανάγνωσή τους στους Ιερούς Ναούς της Εκκλησίας της Κύπρου.
- Προΐσταται των χειροτονιών των Αρχιερέων ή παρέχει εντολή για αυτό, σε άλλον Αρχιερέα.
- Ιερουργεί σε όλη την Κύπρο, με απλή ανακοίνωση στον οικείο Αρχιερέα.
