Φίλιπ Λέιν στον ΑΝΤ1: Αβεβαιότητα στις αγορές λόγω ουκρανικής κρίσης
Για για την ενεργειακή κρίση και πόσο αυτή θα επηρεάσει τις τιμές στην Ελλάδα και την Ευρώπη μίλησε ο Επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν, αποκλειστικά στον ΑΝΤ1 και τον Νίκο Ρογκάκο.
Ο Φίλιπ Λέιν υποστηρίζει ότι η κρίση στην Ουκρανία και την ενέργεια εντείνει την αβεβαιότητα στις επενδύσεις και ανησυχεί τον κόσμο που μειώνει την κατανάλωση.
Ο κορυφαίος οικονομολόγος υποστηρίζει ότι πίσω από τον πληθωρισμό κρύβεται η ενεργειακή κρίση, αλλά προβλέπει σταδιακή αποκλιμάκωση.
Ο Φιλίπ Λέιν αναφερμένος στην Ελλάδα τονίζει μεταξύ άλλων ότι η ενεργειακή κρίση στην χώρα μας θα είναι περιορισμένη σε σχέση με άλλες χώρες.
Ο επικεφαλής Οικονομολόγος της ΕΚΤ μίλησε για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις στην Ρωσία, την αβεβαιότητα των αγορών λόγω της ενεργειακής κρίσης και για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών.
Συνάντηση Μητσοτάκη - Λέιν
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχτηκε το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου τον Philip Lane, επικεφαλής οικονομολόγο και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στην εξέλιξη των τιμών και την πορεία του πληθωρισμού στην ευρωζώνη, αλλά και οι συνέπειες για την ευρύτερη ευρωπαϊκή οικονομία.
Συζητήθηκε επίσης η απόφαση της ΕΚΤ να συνεχίσει, με ευελιξία εάν το κρίνει χρήσιμο, τις επανεπενδύσεις σε ελληνικά ομόλογα τουλάχιστον έως το τέλος του 2024.
Στη συνάντηση έλαβε επίσης μέρος, από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, ο Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης.
Όλη η συνέντευξη του Φίλπ Λέιν στον ΑΝΤ1 και στον Νίκο Ρογκάκο
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που δημιουργεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία για την οικονομία του ευρώ; Πώς μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Φυσικά ο πόλεμος είναι μία τρομερή τραγωδία. Είναι εμπόδιο για τις σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας. Φυσικά έχουν ήδη υπάρξει αρκετές απαντήσεις όσον αφορά τον πόλεμο και τις κυρώσεις προκειμένου να βοηθήσουμε τους εκατομμύρια πρόσφυγες. Συμβαίνουν πολλά, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Υπάρχουν ήδη τρεις ανησυχίες αναφορικά με την οικονομία. Πρώτον, αναγνωρίζουμε ήδη ότι η ενέργεια είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Η τιμή του πετρελαίου, η τιμή του φυσικού αερίου και η διαθεσιμότητα προμήθειας. Αυτό είναι μία μεγάλη ανησυχία. Ένα δεύτερο ζήτημα είναι το εμπόριο. Παραδοσιακά η Ευρωπαϊκή Ένωση εξάγει αρκετά αγαθά στην Ρωσία καθώς επίσης η Ρωσία είναι σημαντική και για τον τουρισμό, σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης. Το τρίτο στοιχείο είναι η αβεβαιότητα και αυτό νομίζω είναι το ζήτημα στο οποίο εστιάζουμε. Έχουμε δει διαφορετικές ενδείξεις που αφορούν συνδυαστικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των καταναλωτών. Φυσικά σε μία κατάσταση πολέμου, οι άνθρωποι είναι αγχωμένοι, δεν γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον επομένως όταν κυριαρχεί η αβεβαιότητα, ο κόσμος είναι πιο επιφυλακτικός στο να ξοδέψει, να καταναλώσει, να επενδύσει. Αυτό είναι κάτι το οποίο παρατηρούμε πολύ προσεχτικά. Φυσικά, θυμηθείτε παρακαλώ πως φέτος, πέραν από τον πόλεμο, είναι η χρονιά του ανοίγματος της Ευρωπαϊκής οικονομίας μετά από την περίοδο της πανδημίας. Επομένως, ο πόλεμος αποτελεί ένα μείζων οικονομικό ζήτημα, ωστόσο το άνοιγμα της οικονομίας μας δίνει ένα μομέντουμ. Φέτος για παράδειγμα, περιμένουμε η τουριστική περίοδος να είναι καλύτερη από πέρυσι.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι εισερχόμενες μετρήσεις για τον πληθωρισμό στην ζώνη του ευρώ είναι πολύ υψηλές και ο πόλεμος επιδεινώνει την κατάσταση. Πότε πιστεύετε ότι ο πληθωρισμός μπορεί να κορυφωθεί; Πόσο σύντομα θα πρέπει να περιμένουμε ότι θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται; Τι μπορεί να κάνει η ΕΚΤ για αυτό – υπενθυμίζω στους θεατές μας ότι η ΕΚΤ αντιμετώπισε πολύ αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όπως αναφέραμε, πίσω από τον πληθωρισμό βρίσκεται το ενεργειακό ‘’σοκ’’. Αυτό το ενεργειακό ‘’σοκ’’ είναι φυσικά πολύ μεγάλο για την Ευρώπη. Οι τιμές στην ενέργεια είναι στο 45%, δηλαδή σχεδόν το μισό υψηλότερο απ’ ότι ήταν πέρυσι. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για τις επιχειρήσεις, για τα νοικοκυριά, για τις κυβερνήσεις. Δεδομένης της αύξησης 45% στο κόστος της ενέργειας, ο πληθωρισμός αυτή την στιγμή είναι υψηλότερος απ’ ότι θα θέλαμε. Πιστεύουμε, όπως και πριν από λίγους μήνες, ότι στα μέσα της χρονιάς θα δούμε την κορύφωση αυτής της αύξησης. Πιστεύω όμως ότι αυτό θα εξαρτηθεί και από τον πόλεμο. Το πιθανότερο, δεδομένου και το ενεργειακού ‘’σοκ’’, οι τιμές θα χρειαστούν μείωση από τις υψηλά επίπεδα που βρίσκονται τώρα, προκειμένου να αρχίσουν να μειώνονται σταδιακά. Το μομέντουμ όμως θα μειωθεί. Το μομέντουμ του πληθωρισμού θα μειωθεί επομένως πιστεύουμε πως στο δεύτερο μισό του χρόνου, ο ρυθμός του πληθωρισμού θα μειωθεί και πιστεύουμε πως θα είναι αρκετά χαμηλότερους του χρόνου και έναν χρόνο μετά. Η κατάσταση μπορεί να μοιάζει δραματική αλλά εντοπίζουμε στοιχεία τα οποία δείχνουν μελλοντική μείωση και θα οδηγήσουν σε αρνητικό μομέντουμ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σας ευχαριστώ για αυτές τις εξηγήσεις. Και θα βλέπατε κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού για την ζώνη του ευρώ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Επιτρέψτε μου να δώσω έμφαση, αυτό που βλέπουμε τώρα στις αγορές είναι το ενεργειακό ‘’σοκ’’. Οι μεταβαλλόμενες τιμές που προκύπτουν από αυτό το ενεργειακό ‘’σοκ’’ μειώνει το εισόδημα στην οικονομία. Επομένως αυτή είναι μία λογική ερώτηση που πρέπει να τεθεί. Παρακαλώ όμως πρέπει να θυμηθούμε πως η Ευρωπαϊκή οικονομία έχει το μομέντουμ χάρη στο άνοιγμα της μετά την περίοδο της πανδημίας. Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες έχουμε ήδη ‘’επενδύσεις νέας γενιάς’’. Εάν εξετάσουμε αυτά τα ενδεχόμενα θα δούμε ότι υπάρχει μία επιβράδυνση στην οικονομία αλλά η οικονομία συνεχίζει να αυξάνεται για φέτος. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πιστεύουμε, σε αντίθεση με το 1970, πως αυτοί θα είναι μερικοί μήνες υψηλού πληθωρισμού. Δεν θα είναι μία 10ετία υψηλού πληθωρισμού. Επιπλέον πιστεύουμε πως ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί αργότερα, κατά την διάρκεια, της χρονιάς. Παρακαλώ θυμηθείτε πως αυτός ο πληθωρισμός έρχεται από εξωτερικούς παράγοντες και όχι από την Ευρωπαϊκή οικονομία και για αυτό πιστεύουμε πως έχει (ο πληθωρισμός) αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Θα υποστηρίζατε ότι χρειαζόμαστε ακόμη μια πράσινη μετάβαση δεδομένων των υψηλών τιμών της ενέργειας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Νομίζω αυτό σήμερα είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ. Το ξέρουμε πως η εξάρτηση που έχει η Ευρώπη από την Ρωσία είναι επειδή δεν κάναμε την μετάβαση. Έχουμε ακόμη αρκετά ενεργειακά αποθέματα σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ξέρουμε λοιπόν πως αυτή η μετάβαση δεν μπορεί να συμβεί μέσα σε μία νύχτα, ωστόσο θα πρέπει να αυξήσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως για παράδειγμα ηλιακή, αιολική ενέργεια κτλ. Αυτή είναι η μόνη απάντηση Φυσικά το σχέδιο θα πρέπει να είναι αξιόπιστο και να χρηματοδοτηθεί. Επομένως είναι μία μεγάλη πρόκληση για αυτή την δεκαετία, η μετάβαση δεν μπορεί να συμβεί σε ένα βράδυ όμως πιστεύω πως η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Θα πρέπει να επιταχύνουμε αυτή την μετάβαση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς βλέπετε ότι ο πόλεμος θα επηρεάσει την ελληνική οικονομία; Πώς θα περιγράφατε τη γενικότερη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θεωρώ πως ο πόλεμος θα επηρεάσει ολόκληρη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Θεωρώ λοιπόν πως οικογένειες και νοικοκυριά θα πρέπει να συμβιβαστούν με τις υψηλές τιμές στην ενέργεια. Η κυβέρνηση μπορεί να φροντίσει να ανταποκριθεί στην προστασία των ευάλωτων. Ουσιαστικά αυτή η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη αλλά και παροδική. Η οικονομία θα πρέπει να προσαρμοστεί στις υψηλές τιμές, Είναι σωστό να παρέχουμε στοχευμένη βοήθεια, ωστόσο υπάρχει ένα όριο σε αυτό. Επομένως, το ενεργειακό ‘’σοκ’’, όσον αφορά το εμπόριο και την Ελλάδα, είναι πιο περιορισμένο συγκριτικά με άλλες Ευρωπαϊκές οικονομίες. Για την αβεβαιότητα, υπάρχει άμεση και έμμεση επήρεια. Εάν οι επενδυτές σε άλλα μέρη της Ευρώπης ακυρώσουν κάποια από τα σχέδια τους, τότε ίσως να μειωθούν οι εισαγωγές από την Ελλάδα. Επομένως πιστεύω πως η Ελλάδα βρίσκεται στην ίδια μοίρα με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες καθώς υπάρχει ένας γενικότερος προβληματισμός, όχι μόνο στην Ελλάδα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γνωρίζω ότι αυτή η ερώτηση πρέπει να απευθύνεται στους συναδέλφους σας στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ, αλλά επειδή σας έχουμε εδώ, θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα περισσότερα για τις προοπτικές των Ελληνικών τραπεζών, κύριε Lane;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αναγνωρίζουμε ότι έχει γίνει πρόοδος. Για παράδειγμα, υπάρχει πρόοδος στην μείωση της ζήτησης μη εκτελεστικών δανείων αλλά μετά από μία μεγάλη κρίση θα πρέπει να υπάρχει αρκετή επιμονή ώστε να διασφαλιστεί πως αν και σε αρκετές περιπτώσεις έχουν επιλυθεί (τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια) και δεν είναι πλέον μέρος του τραπεζικού συστήματος, ωστόσο πρέπει με κάποιο τρόπο να επιλυθούν. Επομένως όλες οι υποθήκες θα πρέπει να αναδιαρθρωθούν όσο το δυνατόν συντομότερα και να βρεθεί μία οριστική λύση. Αυτό θα επιτρέψει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα να εστιάσει σε να εστιάσει σε νέα τοπία, να στηρίξει την ελληνική οικονομία. Επομένως θα έλεγα πως το να αντιμετωπίσουμε αυτή την “κληρονομιά” παραμένει ένα ζήτημα. Από αυτά που βλέπουμε μέχρι στιγμής, οι εταιρίες που αντιμετωπίζουν ζητήματα με την παροχή ενέργειας θα πρέπει να ‘’τροφοδοτηθούν’’ από τις τράπεζες. Πιστεύω λοιπόν πως όπως πάντα, εάν το τραπεζικό σύστημα θέλει να παρέχει την απαραίτητη στήριξη στην οικονομία, θα πρέπει να εστιάσει σε σωστές διαδικασίες, σωστή χρηματοδότηση καθώς αυτό είναι και το πιο σημαντικό.-
Παρακολουθήστε το βίντεο με όλη την συνέντευξη που παραχώρησε ο Φίλιπ Λέιν στον Νίκο Ρογκάκο και στον ΑΝΤ1 (σημείωση: η συνέντευξη είναι στα αγγλικά, δεν υπάρχουν διαθέσιμοι υπότιλοι):
Δήμητρα Πισπιρίγκου στον ΑΝΤ1: Είμαι 1000% σίγουρη για την αθωότητα της Ρούλας
Πόλεμος στην Ουκρανία: Το βίντεο - σοκ που έδειξε ο Ζελένσκι στον ΟΗΕ (σκληρές εικόνες)
