Κλιματικός Νόμος: Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες για ΑΠΕ και κλιματική αλλαγή

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, παρουσίασε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ενεργειακή μετάβαση, την κλιματική αλλαγή και την κυκλική οικονομία. Πρόκειται για τον νέο Εθνικό Κλιματικό Νόμο και το σχέδιο νόμου που αφορά στον εκσυγχρονισμό της αδειοδοτικής διαδικασίας για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το πλαίσιο αδειοδότησης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών σταθμών. Ο κ. Σκρέκας παρουσίασε επίσης το Εθνικό Σχέδιο Δράσης Κυκλικής Οικονομίας 2021 – 2025.

Εθνικός Κλιματικός Νόμος

Ο Κλιματικός Νόμος ορίζει το θεσμικό πλαίσιο για τη σταδιακή μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με σκοπό την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050, καθώς και για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, εθνικούς ποσοτικούς στόχους και επιμερισμό τους στους 7 κυριότερους παραγωγικούς τομείς που έχουν το υψηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με γενικές κατευθύνσεις αλλά και συγκεκριμένα μέτρα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας.

Ορίζονται εθνικοί ποσοτικοί στόχοι για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030 σε σχέση με το 1990, κατά 80% στο 2040, με απώτερο στόχο την κλιματική ουδετερότητα το 2050.

Η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς γίνεται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για:

• Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.
• Μεταφορές.
• Βιομηχανία.
• Κτίρια.
• Γεωργία και κτηνοτροφία.
• Απόβλητα.
• Χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για κάθε έναν από τους παραπάνω τομείς, όπως επίσης και οικονομικά κίνητρα για επενδύσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες με συνεισφέρουν έμπρακτα στον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Ενεργειακό νομοσχέδιο για ΑΠΕ, σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας και υπεράκτια αιολικά

Ο κ. Σκρέκας παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο και το νομοσχέδιο για την περαιτέρω απλοποίηση της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, το πλαίσιο για την αδειοδότηση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Απλοποίηση αδειοδότησης ΑΠΕ

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο αποσκοπεί στην επιτάχυνση της αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ, τα οποία θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ σε ποσοστό 70% στην τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2030.

Οι βασικοί στόχοι συνοψίζονται ως εξής:

• Μείωση της διάρκειας αδειοδότησης νέων έργων σε λιγότερα από δύο έτη.
• Επιτάχυνση του ρυθμού υλοποίησης νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ εκτιμώμενου ύψους 10 δισ. ευρώ και συνολικής ισχύος 12 GW.

Για την επίτευξη των στόχων, το σχέδιο νόμου προβλέπει την αναμόρφωση της διαδικασίας για την αδειοδότηση νέων έργων. Ο χρόνος υλοποίησής της μειώνονται δραστικά, από τα περίπου 5 χρόνια που είναι τώρα σε 14 μήνες, δεδομένου ότι τα στάδια περιορίζονται από 7 σε 5. Με την ψήφιση του νόμου, το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών για την απόκτηση άδειας θα διενεργείται ψηφιακά, ενώ τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι επενδυτές μειώνονται από 91 σε μόλις 54.

Πλαίσιο αδειοδότησης σταθμών αποθήκευσης ενέργειας

Σκοπός είναι η ορθολογική οργάνωση της αδειοδοτικής διαδικασίας για την εγκατάσταση και λειτουργία μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και ο καθορισμός του πλαισίου ενίσχυσης που θα διέπει τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που συνδυάζονται με εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Επιπρόσθετα, εισάγονται μεταβατικές διατάξεις για τη συμμόρφωση με το νέο πλαίσιο των υφιστάμενων αδειών και εκκρεμών αιτήσεων για την αδειοδότηση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και προβλέψεις για τη χωροθέτηση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση τριών κατηγοριών αδειών για έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας:

• Έργα αμιγούς αποθήκευσης (μεμονωμένοι σταθμοί αποθήκευσης).
• Έργα ΑΠΕ συνδυασμένα με μονάδες αποθήκευσης. Γίνεται κατηγοριοποίηση σε σταθμούς ΑΠΕ που συνδυάζονται με μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες δεν απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο (η αποθήκη είναι πίσω από τον σταθμό ΑΠΕ), καθώς και σε σταθμούς ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης που μπορούν τόσο να εγχέουν όσο και να απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο. Τα πρώτα έργα θα είναι επιλέξιμα για λήψη ενίσχυσης μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας με βάση το κοινοποιημένο καθεστώς ενίσχυσης έργων ΑΠΕ, ενώ η δεύτερη κατηγορία έργων δεν δύναται να λαμβάνει ενίσχυση.
• Καταναλωτές με ενσωματωμένη μονάδα αποθήκευσης. Ομοίως, τα έργα αυτά κατηγοριοποιούνται σε σχέση με τη δυνατότητα έγχυσης ή μη ενέργειας στο δίκτυο. Για την πρώτη περίπτωση έργων θα είναι αναγκαία η αδειοδότηση της μονάδας αποθήκευσης ενώ για τη δεύτερη όχι.

Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα

Στόχος είναι η εκπόνηση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, ισχύος τουλάχιστον 2 GW έως το 2030. Πρόκειται για σημαντικές επενδύσεις που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 6 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας, θα συμβάλλουν καθοριστικά στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας με την αξιοποίηση του πλούσιου αιολικού δυναμικού και θα δημιουργήσουν νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Οι σχετικές διατάξεις περιλαμβάνουν τους εξής βασικούς άξονες:

• Χωροταξική ρύθμιση και διαδικασία επιλογής θαλάσσιων οικοπέδων.
• Επιλογή μοντέλου ανάπτυξης.
• Ορισμός φορέα διαχείρισης.
• Διαδικασία σύνδεσης.
• Καθορισμός ενίσχυσης.

Με τη νομοθετική πρωτοβουλία διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, καθώς το Κράτος ορίζει την επιλογή των περιοχών ανάπτυξης οι οποίες παραχωρούνται σε επενδυτές με ανταγωνιστικές διαδικασίες, ενώ διατηρεί και τον έλεγχο της ισχύος που δημοπρατείται. Παράλληλα, προάγεται η διαφάνεια και ο ανταγωνισμός, με την υλοποίηση των σχετικών διαδικασιών από έμπειρο Φορέα Διαχείρισης, ο οποίος θα πρέπει να συγκεντρώνει μια σειρά από χαρακτηριστικά που θα εγγυώνται στους επενδυτές ταχύτητα, τεχνογνωσία και διαφάνεια.

Στο κεφάλαιο για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, θα περιλαμβάνονται διατάξεις και για την αναμόρφωση του ρόλου της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ).

Εθνικό Σχέδιο Δράσης Κυκλικής Οικονομίας 2021-2025

Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης Κυκλικής Οικονομίας περιλαμβάνει 71 δράσεις και εναρμονίζεται πλήρως με τους στόχους και τις δεσμεύσεις του αναθεωρημένου σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία της ΕΕ. Λαμβάνονται υπόψη όλες οι νέες νομοθετικές εξελίξεις στην Ελλάδα, όπως ο νέος νόμος για τα απόβλητα, την εναλλακτική διαχείριση, τα πλαστικά μιας χρήσης καθώς και το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων.

Το περιεχόμενο των νομοθετικών πρωτοβουλιών θα παρουσιαστεί αναλυτικά όταν θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση τα σχέδια νόμου.

Φάμελλος - Πέρκα: Μόνο το υπουργικό συμβούλιο ζει την πράσινη εικονική πραγματικότητα του κ. Μητσοτάκη

«Η νέα γενικόλογη και καθυστερημένη αναφορά σε εθνικό κλιματικό νόμο, για τον οποίο η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί ότι θα ολοκληρωθεί πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη, δεν περιέλαβε καμία αναφορά και δέσμευση της πολιτείας ότι θα εξασφαλίσει αυτή τη μετάβαση για όλη την κοινωνία, εφόσον ο κ. Μητσοτάκη θεωρεί ότι αυτή η μετάβαση αφορά αποκλειστικά επενδύσεις και οφέλη για τους λίγους», τονίζουν σε κοινή δήλωσή τους ο Σ. Φάμελλος και η Π. Πέρκα, τομεάρχης και αναπληρωτής τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ.

Αναλυτικά:

Η ανακύκλωση πράσινων επικοινωνιακών εξαγγελιών από τον κ. Μητσοτάκη του έχει γίνει συνήθεια. Μία συνήθεια όμως επικίνδυνη για τη χώρα μας, την οικονομία και τους πολίτες, εφόσον οι εξαγγελίες απέχουν από την πραγματικότητα και αποτελούν απλά το προκάλυμμα επιλογών που έρχονται σε αντίθεση με την ενεργειακή μετάβαση και την κλιματική ουδετερότητα.

Προφανώς και δεν είναι «πράσινη» επιλογή η απώλεια του πλειοψηφικού μεριδίου του δημοσίου στη ΔΕΗ, στον ενεργειακό πυλώνα της Ελλάδας, εν μέσω μάλιστα ακρίβειας. Ούτε φυσικά στηρίζει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις η καθυστέρηση δύο μηνών στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης για την έστω πενιχρή στήριξη των καταναλωτών, που εξαγγέλθηκε στη ΔΕΘ, ενώ αφήνει εκτός στήριξης επιχειρήσεις, αγρότες, ύδρευση και Δήμους. Όπως δεν είναι πράσινη η έλλειψη ελέγχου και ρύθμισης στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που χαρακτηρίζεται ακόμα και σήμερα από αισχροκέρδεια και χειραγώγηση τιμών, αλλά και από μία κρίση ακρίβειας που καθημερινά οξύνεται δημιουργώντας ζήτημα βιωσιμότητας πλέον για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Η νέα γενικόλογη και καθυστερημένη αναφορά σε εθνικό κλιματικό νόμο, για τον οποίο η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί ότι θα ολοκληρωθεί πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη, δεν περιέλαβε καμία αναφορά και δέσμευση της πολιτείας ότι θα εξασφαλίσει αυτή τη μετάβαση για όλη την κοινωνία, εφόσον ο κ. Μητσοτάκη θεωρεί ότι αυτή η μετάβαση αφορά αποκλειστικά επενδύσεις και οφέλη για τους λίγους.

Ο κ. Μητσοτάκης σήμερα επανέλαβε τις ασάφειες για το πλάνο απολιγνιτοποίησης, το οποίο πριν ένα μήνα ήταν για το 2025 και σήμερα μεταφέρθηκε ξανά στο 2028, ενώ απουσιάζουν εδώ και 2 χρόνια οι δράσεις για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών και το έλλειμμα επάρκειας του συστήματος οδηγεί την κυβέρνηση στην επανεκκίνηση λιγνιτικών μονάδων. Αυτό που δεν αλλάζει όμως είναι το πραγματικό σχέδιο της κυβέρνησης ΝΔ που είναι η αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ με νέες μονάδες φυσικού αερίου ιδιωτών, δηλαδή η δέσμευση της χώρας σε ένα ορυκτό, εισαγόμενο και ακριβό καύσιμο για την επόμενη δεκαετία.

Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε σήμερα την απαγόρευση εγκατάστασης πετρελαίου σε νέα σπίτια, όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση έχει εκχωρήσει το 100% του δικτύου (ΔΕΠΑ Υποδομών) σε μια εταιρεία στην οποία συμμετέχει το ιταλικό δημόσιο αλλά όχι το ελληνικό. Παράλληλα ανακοίνωσε και χρονοδιαγράμματα για την ηλεκτροκίνηση και κυρίως για τα ταξί, ενώ ελάχιστα ταξί έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης της κυβέρνησης, οι εξαγγελίες για νέο χρηματοδοτικό εργαλείο δεν καλύπτουν τον υπόλοιπο στόλο, το δίκτυο των φορτιστών πάει από αναβολή σε αναβολή όπως και η ηλεκτροκίνηση στις δημόσιες συγκοινωνίες. Και μεγάλες κουβέντες για την επιτυχία του Εξοικονομώ που κατά τη διακυβέρνηση της ΝΔ έχει να δείξει μόνο καθυστερήσεις και λίγους ωφελούμενους με πολλά παράπονα και καταγγελίες για αποκλεισμούς από όλη την τεχνική αγορά.

Προχώρησε ακόμη σε επανάληψη των γενικόλογων δεσμεύσεων για εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων χωρίς καμία αναφορά στη σύνδεσή τους με τον υποχρεωτικό και ήδη καθυστερημένο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό όπως και την καθυστερημένη έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων για τις περιοχές Natura 2000. Οδηγούμαστε, και σε αυτό τον τομέα, στην γνωστή συνταγή ανάπτυξης ΑΠΕ αλά ΝΔ, με συνθήκες Άγριας Δύσης και με το γνωστό «μπάχαλο» της δήθεν απλοποίησης της αδειοδότησης ΑΠΕ Χατζηδάκη και πάλι χωρίς χωροταξικό σχέδιο, επαναλαμβάνοντας το χάος που επικρατεί σήμερα στο χερσαίο χώρο.

Ενδεικτικό είναι ότι το «συνεκτικό» σχέδιο του κ. Μητσοτάκη περιλαμβάνει ως εξαγγελία το «νέο» σχέδιο για την κυκλική οικονομία, ενώ από το 2018 η χώρα μας έχει καταθέσει Εθνική Στρατηγική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συμφωνία με όλους τους κοινωνικούς εταίρους. Η Στρατηγική αυτή όμως έχει μείνει στα συρτάρια, γιατί από την πίσω πόρτα η ΝΔ προωθεί την καύση απορριμμάτων και στη διασπάθιση πόρων με σκάνδαλα στην ανακύκλωση.

Οι «φοβερές» αυτές «πράσινες» δηλώσεις μιας εικονικής πραγματικότητας που ζει μόνο το Υπουργικό Συμβούλιο του κ. Μητσοτάκη, έρχονται σε συνέχεια της δήλωσης του κ. Μητσοτάκη στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής των Ηγετών της Ε.Ε. που κλείνει το μάτι στην συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας στον ευρωπαϊκό κανονισμό ταξινομίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο πρόγραμμά του για την «Πράσινη Επανάσταση» θέτει το στόχο της κλιματικής ουδετερότητας το αργότερο έως το 2045 με βασική αρχή «κανείς να μη μείνει πίσω». Με ανάδειξη των ενεργειακών κοινοτήτων και της αυτοπαραγωγής για την ανάπτυξη των ΑΠΕ σε τοπικό επίπεδο. Με εξοικονόμηση ενέργειας σε όλα τα κτίρια και την παραγωγή, με εξηλεκτρισμό των δημόσιων μεταφορών και ηλεκτροκίνηση, με απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και εγκατάλειψη των εξορύξεων υδρογονανθράκων. Έτσι η Ελλάδα μπορεί να προσβλέπει σε μία πραγματικά πράσινη και συμπεριληπτική μετάβαση για όλους και όχι μόνο για τους λίγους.

Η χώρα μας έχει άμεση ανάγκη μίας συγκροτημένης στρατηγικής ώστε η πράσινη μετάβαση να γίνει με την κοινωνία και για την κοινωνία, με Δημοκρατία και Δικαιοσύνη, και όχι με επικοινωνιακού χαρακτήρα εξαγγελίες.

Ειδήσεις σήμερα: 

Γαλλία: Τρένο παρέσυρε μετανάστες

Ενώπιος Ενωπίω – Γιώργος Παπανδρέου: “Λεφτά υπάρχουν” και σήμερα

Κατάταξη UEFA: “Μαύρη νύχτα” για την Ελλάδα