Οκτώβριος: ένας μήνας αφιερωμένος στην πρόληψη

Το 1985 ο Οκτώβριος καθιερώθηκε ως Μήνας Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού, σε μία διεθνή εκστρατεία για την αφύπνιση του γυναικείου πληθυσμού και τη συγκέντρωση πόρων για έρευνα, πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της πιο συχνά εμφανιζόμενης κακοήθειας στις γυναίκες.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 1,5 εκατομμύριο  γυναίκες διαγιγνώσκονται ετησίως με καρκίνο του μαστού. Στατιστικά μοντέλα υποστηρίζουν ότι, στις αναπτυγμένες κοινωνίες, 1 στις 8 γυναίκες θα εμφανίσουν τη νόσο στη διάρκεια της ζωής τους. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στη χώρα μας 4.500 γυναίκες εμφανίζουν κακοήθεια στο μαστό.

Η αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις δυτικές κοινωνίες, σχετίζεται  με τις αλλαγές που συντελούνται στο τρόπο ζωής τις τελευταίες δεκαετίες όπως η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα, το stress κ.ά. Βιβλιογραφικά δεδομένα αναφέρουν επίσης ότι ο σχετικός κίνδυνος αυξάνεται σε γυναίκες με ιστορικό καρκίνου μαστού στην οικογένεια (κληρονομικοί παράγοντες-γονιδιακές μεταλλάξεις BRCA1,BRCA2 κ.ά.), στη μακροχρόνια έκθεση σε ορμόνες, στη περιορισμένη διάρκεια γαλουχίας, στην ατεκνία.

Έγκαιρη διάγνωση καρκίνου μαστού

Ωστόσο, έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου σε αρχικό στάδιο οδηγεί σε ποσοστά ίασης που φτάνουν το 95-97%. Καθίσταται λοιπόν μείζονος σημασίας η προσπάθεια για έγκαιρη διάγνωση. Στη προσπάθεια αυτή, σημαντικότερο παράγοντα αποτελεί η ευαισθητοποίηση των γυναικών για προληπτικό έλεγχο.

Ο προληπτικός έλεγχος βασίζεται στο τρίπτυχο:

• αυτοεξέταση
• απεικονιστικές εξετάσεις
• κλινική εξέταση

• η ψηλάφηση όγκου ή σκληρίας στο στήθος ή τη μασχάλη
• η εμφάνιση αλλαγών στο χρώμα και την υφή του δέρματος
• η έλξη-εισολκή-αλλαγή στη θηλή
• το έκκριμα από τη θηλή

• ο έλεγχος του σωματικού βάρους
• η διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες με περιορισμό στην κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων
• η φυσική άσκηση
• η διακοπή του καπνίσματος
• η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ 
• η αποφυγή του άγχους

Στις περιπτώσεις κληρονομούμενου καρκίνου, ο γονιδιακός έλεγχος και η εντόπιση παθογόνων μεταλλάξεων προσφέρει τη δυνατότητα παρεμβάσεων μείωσης του κινδύνου.

Δευτερογενώς, ο προγραμματισμένος, τακτικός, προληπτικός έλεγχος οφείλει να πραγματοποιείται με συνέπεια καθώς η  έγκαιρη διάγνωση αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπεία.

*Άρθρο των:  

 Κωνσταντίνου Χατζόπουλου, Χειρουργού Μαστού, Αναπληρωτή Διευθυντή Δ’ Κλινικής Μαστού ΜΗΤΕΡΑ

 Γεωργίας Παρασκευάκου, Χειρουργού Μαστού, Δ’ Κλινικής Μαστού ΜΗΤΕΡΑ 

 Δημήτριου Γροσομανίδη, Χειρουργού Μαστού,  Διευθυντή Δ’ Κλινικής Μαστού ΜΗΤΕΡΑ