Καθημερινή 24ωρη εφημερία στα μεγάλα νοσοκομεία
Τη Μ. Παρασκευή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκεπτόμενος το Κέντρο Υγείας της Ραφήνας, δήλωνε πως «με το που θα τελειώσουμε με την COVID θα αρχίσει το χτίσιμο του νέου Εθνικού Συστήματος Υγείας». Το συγκεκριμένο σχέδιο, που αποτελεί εμβληματική μεταρρύθμιση για την Κυβέρνηση και έχει αναλάβει να σχεδιάσει και να φέρει εις πέρας ο αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης, βρίσκεται ήδη στο συρτάρι του Πρωθυπουργού και μόλις οριστικοποιηθεί η πολυπόθητη έξοδος από την πανδημία θα αρχίσει να υλοποιείται. Η “Καθημερινή” παρουσιάζει τους βασικούς άξονες των αλλαγών που ετοιμάζει η Κυβέρνηση.
Τα νέα Επείγοντα
Η ανάπτυξη αυτόνομων Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) στα μεγάλα νοσοκομεία αποτελεί ένα βασικό τμήμα του νέου σχεδίου. Το κομβικό στο σχέδιο είναι πως προβλέπει να υπάρξει διασύνδεση με τις υπηρεσίες του ΕΚΑΒ, κάτι που θα συνιστά ένα εκσυγχρονισμένο και ολοκληρωμένο δίκτυο επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας. Τα αυτόνομα ΤΕΠ θα στελεχώνονται με προσωπικό εξειδικευμένο στην επείγουσα φροντίδα - αυτό ισχύει ήδη για τα Επείγοντα - για την καλύτερη αντιμετώπιση νοσηλευτικών αναγκών χαμηλής έντασης. Παράλληλα, σε όλα τα ΤΕΠ θα πρέπει να λειτουργεί ενιαίος τρόπος διαλογής (triage) και διαχείρισης των επειγόντων περιστατικών, προκειμένου να αντιμετωπίζονται χωρίς καθυστερήσεις τα πραγματικά επείγοντα περιστατικά και να ξεχωρίζονται αποτελεσματικά από τα χρόνια περιστατικά.
Τα οφέλη από την αναδιοργάνωση θα λύσουν μία σειρά προβλημάτων, με πρώτο τη γνωστή ταλαιπωρία αναμονής στα σημερινά τμήματα επειγόντων περιστατικών αλλά και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των κρίσιμων εισαγωγών. Για παράδειγμα, ένα εγκεφαλικό επεισόδιο δεν θα πηγαίνει στο “Ιπποκράτειο”, αλλά θα αντιμετωπίζεται από εξειδικευμένο ΤΕΠ, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και της ασφάλειας των ασθενών, αλλά και στην εξοικονόμηση πόρων. Ήδη, από την προηγούμενη Κυβέρνηση έχουν ξεκινήσει οι προσλήψεις ειδικευμένου προσωπικού, οι οποίες συνεχίστηκαν και αναμένεται όταν ολοκληρωθεί το σχέδιο να υφίστανται, ώστε τα αυτόνομα ΤΕΠ να στελεχωθούν επαρκώς.
Η δομή
Ο κεντρικός σχεδιασμός του νέου ΕΣΥ γίνεται με βάση τις σημερινές πολυδιάστατες ανάγκες του πληθυσμού, καθώς το υφιστάμενο πλαίσιο δημιουργήθηκε το 1983 και από τότε έχουν αλλάξει πολλά. Για την αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών ολοκληρωμένης φροντίδας, οι πολίτες πρέπει να λαμβάνουν υπηρεσίες που βρίσκονται σε οργανωτική, λειτουργική, υπηρεσιακή και κλινική διασύνδεση και συνεργασία μεταξύ τους. Κεντρικός πυλώνας του νέου σχεδιασμού είναι η δημιουργία νοσοκομείων που θα λειτουργούν ως “Κόμβοι” και γύρω από αυτούς θα εντάσσονται νοσοκομεία που θα λειτουργούν στην “ακτίνα” τους, τα οποία θα αποτελούν μία ενιαία ομάδα.
Πρόκειται για το μοντέλο hub-and-spoke (“κόμβου και ακτίνας”), το οποίο όπου έχει εφαρμοστεί παρουσιάζει αυξημένη αποτελεσματικότητα, αλλά και μεγάλη οικονομική αποδοτικότητα. Το νοσοκομείο “Κέντρου-Κόμβου” θα παρέχει πιο εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες και γύρω του τα νοσοκομεία “ακτίνας” θα ενισχύσουν τον ρόλο τους με την παροχή υπηρεσιών υγείας στις τοπικές κοινωνίες.
Ένα παράδειγμα, για να γίνει αντιληπτό: Ένα νοσοκομείο “Ακτίνας” θα έχει χειρουργικό τμήμα, αλλά ένα πολύ εξειδικευμένο καρδιακό χειρουργείο θα γίνεται στο νοσοκομείο “Κόμβο” που θα έχει και το πιο εξειδικευμένο προσωπικό. Η παρακολούθηση και όλα όσα χρειάζονται μετά ένα τέτοιο χειρουργείο θα γίνονται στο νοσοκομείο “Ακτίνας” σε συνεργασία με το νοσοκομείο “Κόμβο”. Η πανδημία λειτούργησε τροχιοδεικτικά στο συγκεκριμένο μοντέλο, καθώς είχαμε τα λεγόμενα νοσοκομεία αναφοράς που δέχονταν και τα περιστατικά που ήθελαν εξειδικευμένη νοσηλεία.
Βασική επιδίωξη της Κυβέρνησης μέσω της εφαρμογής αυτού του μοντέλου είναι η λειτουργική και επιστημονική διασύνδεση της επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας, της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, των μετανοσοκομειακών υπηρεσιών και των υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Το συγκεκριμένο μοντέλο οργάνωσης των νοσοκομείων, όπου εφαρμόστηκε, συνέβαλε στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες. Ένας τρίτος άξονας, που αποτελεί ωστόσο βασικό πυλώνα του νέου ΕΣΥ, είναι οι μετανοσοκομειακές υπηρεσίες. Η ανάπτυξη υπηρεσιών αποκατάστασης, κατ’ οίκον φροντίδας και ανακουφιστικής φροντίδας, αλλά και ο μετασχηματισμός δομών παροχής τους θα καλύψουν ελλείψεις και ανάγκες του δημόσιου συστήματος υγείας.
“Διαδρομές” φροντίδας
Όλα τα σύγχρονα συστήματα υγείας υιοθετούν μια νέα προσέγγιση βασισμένη στις διαδρομές της φροντίδας για να χαρτογραφήσουν τα βήματα στο ταξίδι ενός ασθενούς στο σύστημα. Οι “διαδρομές” αυτές οργανώνονται ανά στάδιο φροντίδας από την πρόληψη, στην πρωτοβάθμια φροντίδα έως την οξεία φροντίδα, μέχρι και την αποκατάσταση, περιλαμβάνοντας το πλήρες φάσμα των παρεμβάσεων σε κάθε στάδιο. Χαρακτηριστικό είναι πως αυτήν τη στιγμή η Αττική έχει μόνο ένα κέντρο αποκατάστασης για όσους βγαίνουν από ΜΕΘ. Στόχος είναι αυτό να αλλάξει και να δημιουργηθεί ένα ενιαίο πλέγμα που θα ξεκινά από την πρόληψη μέχρι την αποκατάσταση. Σε αυτό το επίπεδο περιλαμβάνονται η εκπαίδευση του προσωπικού, η στρατηγική για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, οι ψηφιακές υπηρεσίες υγείας και η αναβάθμιση των υποδομών.
Το οργανωτικό σχήμα και οι βασικοί άξονες του συστήματος
Βασικά εργαλεία για την υλοποίηση του νέου ΕΣΥ αποτελούν η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών και ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία. Το σχέδιο για το νέο οργανωτικό πλαίσιο λειτουργίας της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών προβλέπει ένα νέο διευρυμένο αντικείμενο, νέο οργανωτικό σχήμα, σύγχρονα εργαλεία χρηστής και αποτελεσματικής διοίκησης και δυνατότητες συνεργασίας με επιστήμονες και εξειδικευμένο προσωπικό και άλλους φορείς. Από την άλλη, ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία, παρά το μικρό χρονικό διάστημα από την ίδρυσή του, συνέβαλε καθοριστικά στην αποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας, με κομβικότερο ρόλο να έχουν τα κλιμάκια εμπειρογνωμόνων του, που επισκέφθηκαν νοσοκομεία της επικράτειας, βοηθώντας στην καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση της πανδημίας.
Στο Μέγαρο Μαξίμου αλλά και στο Υπουργείο Υγείας είναι κοινή πεποίθηση πως το σύστημα υγείας θέλει αλλαγές. Βασικότερη αιτία που πιέζει για αναδιάρθρωση άμεσα αποτελεί το δημογραφικό προφίλ της χώρας, το οποίο αλλάζει διαρκώς τα τελευταία χρόνια και επιτάσσει την αλλαγή του μοντέλου. Το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί και επομένως οι άνθρωποι έχουν να αντιμετωπίσουν σύνθετα προβλήματα υγείας όπως οι συννοσηρότητες αλλά και ασθένειες που συνδέονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Σήμερα, το σύστημα υγείας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις παραπάνω αλλαγές, ενώ στις αδυναμίες του προστίθενται και δομικές ελλείψεις, όπως στον στρατηγικό σχεδιασμό που παρουσιάζει αναντιστοιχία των παρεχομένων υπηρεσιών με τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού και την ανεπαρκή διασύνδεσή τους σε όλα τα επίπεδα. Σύμφωνα με πληροφορίες της “Καθημερινής”, η τελική μορφή του νέου ΕΣΥ, όπως περιγράφηκε παραπάνω, θα διαμορφωθεί λαμβάνοντας υπόψη τα εξής βασικά κριτήρια:
- Τους πληθυσμιακούς και δημογραφικούς δείκτες αλλά και τους δείκτες αναγκών υγείας όπως ορίζονται από την πληθυσμιακή πυκνότητα, τους δείκτες θνησιμότητας, τις εκτιμώμενες ανάγκες υγείας.
- Το είδος και το εύρος παρεχομένων υπηρεσιών που θα αφορά είτε ελλείψεις είτε αλληλοεπικαλύψεις σε νοσοκομεία.
- Τους δείκτες προσφοράς, δηλαδή τον αριθμό κλινών, ιατρών, νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού ανά 1.000 κατοίκους, κ.λπ.
- Τους δείκτες αποτελεσματικότητας/αποδοτικότητας όπως ορίζονται από τη μέση διάρκεια νοσηλείας, το ποσοστό κάλυψης των κλινών, τον ρυθμό εισαγωγών.
Όλες οι αλλαγές όπως περιγράφηκαν παραπάνω θα εξυγιάνουν πάγιες αδυναμίες του ΕΣΥ, όπως είναι η αναντιστοιχία των παρεχομένων υπηρεσιών με τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού, ο κακός στρατηγικός σχεδιασμός όσον αφορά την ανάπτυξη των νοσοκομείων που οδηγεί σε υποστελέχωσή τους και έλλειψη σημαντικών ιατρικών ειδικοτήτων, ειδικότερα στα περισσότερα από τα επαρχιακά, ο κατακερματισμός και η μη σύνδεση κλινικών, τμημάτων και εργαστηρίων, η έλλειψη κινήτρων υψηλότερης απόδοσης τόσο για το προσωπικό όσο και για τον οργανισμό συνολικά και τέλος η αποδοτικότερη χρησιμοποίηση των νοσοκομειακών πόρων που δημιουργεί την ανάγκη αύξησης της τεχνικής αποδοτικότητας.
Σήμερα η αποδοτικότητα των νοσοκομείων του ΕΣΥ κυμαίνεται από περίπου 50% έως 70% στα μικρά και μεσαία νοσοκομεία και μόνο το 25% των νοσοκομείων έχει υψηλότερη, κάτι που σημαίνει πως η προοπτική βελτίωσης στο δημόσιο σύστημα Υγείας είναι μεγάλη. Το νέο σχέδιο, που αποτελεί και προσωπικό στοίχημα του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς εντάσσεται στις εμβληματικές μεταρρυθμίσεις, αναμένεται να έρθει πιθανότατα από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, καθώς θα συνδυαστεί με τη λεγόμενη επανεκκίνηση που σχεδιάζει το Μαξίμου στις αρχές του φθινοπώρου.
Πηγή: kathimerini.gr
Πιστοποιητικό εμβολιασμού – Κομισιόν: Κανένας περιορισμός για τους κατόχους
