Ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις και εμβολιασμός έναντι του Covid-19

Η νόσος Covid-19, από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2, εξελίχθηκε μέσα σε λίγους μήνες στη μεγαλύτερη πανδημία του αιώνα, διαταράσσοντας τη ζωή μας με πρωτόγνωρο τρόπο.

Παρά τις αρχικές δυσοίωνες προβλέψεις, έγινε εφικτή η διάθεση εμβολίων έναντι του νέου κορωνοϊού, σε λιγότερο από έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Τον τελευταίο μήνα έχουν αρχίσει συστηματικοί εμβολιασμοί σε όλον τον κόσμο με την ελπίδα να καταφέρουν να αναχαιτίσουν την εξάπλωση του ιού.

Με την έναρξη των εμβολιασμών προκύπτουν εύλογα ερωτήματα σε σχέση με την εφαρμογή τους σε διάφορες ομάδες ασθενών. Έτσι, και οι νευρολόγοι καλούμαστε τώρα να συμβουλεύσουμε τους ασθενείς μας για την ανοσοποίηση έναντι της COVID-19. 

Από τα μέχρι στιγμής δεδομένα (που αφορούν κυρίως τα τρία εμβόλια – Pfizer/BioNTech, Moderna και AstraZeneca), δεν προκύπτει καμία αντένδειξη εμβολιασμού για τους ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα.

Αντιθέτως, αρκετοί νευρολογικοί ασθενείς, όπως αυτοί με νευρομυϊκά νοσήματα που επηρεάζουν την αναπνευστική λειτουργία, ή αυτοί που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτατικές ή ανοσοτροποποιητικές βιολογικές θεραπείες, θεωρούνται ασθενείς υψηλού κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη Covid-19 και θα πρέπει να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα. Ανάλογη προτεραιότητα θα μπορούσαν να λάβουν και επιβαρυμένοι ασθενείς με νευροεκφυλιστικά νοσήματα (όπως προχωρημένη νόσος Parkinson και άνοιες).

Ειδικά πρέπει να σημειωθεί ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικές θεραπείες (όπως, για παράδειγμα, ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, μυασθένεια, χρόνια φλεγμονώδη απομυελινωτική πολυνευροπάθεια) μπορεί να εμφανίσουν μειωμένη απόκριση στον εμβολιασμό. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να συνεχίσουν, κατά το δυνατόν, να αποφεύγουν την έκθεση ακόμη και μετά τον εμβολιασμό τους. Πάντως, ο εμβολιασμός αυτών των ευπαθών ομάδων ασθενών συστήνεται να ολοκληρώνεται τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν την έναρξη θεραπείας ή πριν την  επόμενη προγραμματισμένη θεραπεία ώστε να επιτυγχάνεται η όσο το δυνατόν καλύτερη ανοσολογική απόκριση.

Όσον αφορά τις συζητήσεις περί νευρολογικών ανεπιθύμητων ενεργειών των εμβολίων έναντι της COVID-19, ειδικά περί συνδρόμου Guillain-Barre και πάρεσης προσωπικού νεύρου, διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό των εν λόγω συμβαμάτων μεταξύ των ασθενών που εμβολιάστηκαν δε διέφερε από το ποσοστό εμφάνισής τους στο γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για νέα εμβόλια που τελούν ακόμα υπό παρακολούθηση, οπότε σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συνεκτιμάται ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης επί μη ανοσοποίησης με την πιθανότητα τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών επί εμβολιασμού.

 *Άρθρο των Κωνσταντίνου Σπέγγου, Νευρολόγου - Υπεύθυνου Τμήματος Πολλαπλής Σκλήρυνσης & Απομυελωτικών Νοσημάτων ΥΓΕΙΑ και Χρυσούλας Μπροκαλάκη, Νευρολόγου, Επιστημονικής Συνεργάτιδας ΥΓΕΙΑ.