Εμβόλια: Πόσο σημαντικά είναι και πως έχουν αλλάξει τη ζωή μας;
Είναι γνωστό ότι τα τελευταία εκατό χρόνια το προσδόκιμο επιβίωσης παγκοσμίως διπλασιάστηκε από τα 40 στα 80 έτη, ενώ στις δυτικές χώρες και στην Ιαπωνία αγγίζει τα 85 έτη. Πολλοί παράγοντες συντέλεσαν σε αυτό. Όμως οι δύο σπουδαιότεροι παράγοντες με βάση τον Π.Ο.Υ. είναι η πρόσβαση όλο και περισσότερων ανθρώπων σε καθαρό πόσιμο νερό και η ανάπτυξη και διάδοση των εμβολίων.
Εμβόλια: η μεγαλύτερη ανακάλυψη της ιατρικής
Τα εμβόλια είναι από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της ιατρικής και της επιστήμης γενικότερα. Πατέρας του εμβολιασμού θεωρείται ο Άγγλος ιατρός Edward Jenner, ο οποίος το 1796 επίσημα εφάρμοσε τη μέθοδο του δαμαλισμού για την πρόληψη της ευλογιάς. Αυτό που έκανε ήταν να παίρνει πύον από τις πληγές ασθενών που έπασχαν από δαμαλίτιδα, νόσο συγγενή της ευλογιάς αλλά ήπια, και να το ακουμπά σε πληγές υγιών ατόμων. Τα τελευταία αρρώσταιναν από δαμαλίτιδα αλλά πλέον δεν προσβάλλονταν από την ευλογιά. Η μέθοδος του αρχικά κατακρίθηκε έντονα από συναδέλφους του και τον κλήρο, όμως προοδευτικά αναγνωρίστηκε και αποτέλεσε τη βάση των εμβολιασμών.
Τι είναι ο εμβολιασμός;
Εμβολιασμός λοιπόν ονομάζεται η χορήγηση ενός αντιγόνου και έχει ως στόχο την ενεργοποίηση της ανοσίας του οργανισμού και με αυτό τον τρόπο την παραγωγή αντισωμάτων για πρόληψη της ασθένειας που προκαλείται από το παθογόνο μικροοργανισμό. Ως εμβόλιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο παθογόνος μικροοργανισμός (αδρανοποιημένος, νεκρός ή εξασθενημένος), κάποια τοξίνη του μικροοργανισμού, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες ή το γενετικό του υλικό.
Ποιος είναι ο στόχος του εμβολιασμού;
Στόχος των εμβολιασμών είναι η προφύλαξη του ατόμου από τον λοιμώδη παράγοντα και η βελτίωση της ποιότητας της ζωής του. Ταυτόχρονα όμως τα εμβόλια δημιουργούν το λεγόμενο τείχος ανοσίας μέσα στην κοινότητα με αποτέλεσμα τη συνολική μείωση των θανάτων, των νοσηλειών, της χρήσης αντιβιοτικών και της ανάπτυξης πολυανθεκτικών στελεχών, της απώλειας εργατοωρών και της πίεσης που ασκείται στα συστήματα υγείας. Για να επιτευχθεί το τείχος ανοσίας σε έναν πληθυσμό πρέπει να εμβολιαστεί το 70% των ατόμων του πληθυσμού.
Τα εμβόλια άλλαξαν το τοπίο της υγείας τον 20ο αιώνα.
- Η ευλογιά που σκότωνε 5.000.000 άτομα ετησίως εξαλείφθηκε επισήμως το 1980.
- Η πολιομυελίτιδα που προκαλεί 350.000 παραλύσεις ετησίως εξαλείφθηκε από την Ευρώπη το 2002.
- Η ερυθρά που προκαλούσε εκ γενετής ελλείματα και νοητική υστέρηση σε 20.000 νεογνά ετησίως έχει σχεδόν μηδενιστεί.
- Για την ιλαρά, με τα 130.000.000 περιστατικά ετησίως, έχει τεθεί ως στόχος να εξαλειφθεί από την Ευρώπη έως το 2030.
- Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, που οφείλεται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, πλέον με το εμβόλιο προλαμβάνεται.
- Πλήθος ασθενειών παίδων και ενηλίκων (μηνιγγίτιδα, πνευμονία, γρίπη, τέτανος, ηπατίτιδα κ.ά.) αντιμετωπίζονται με τα εμβόλια οριστικά και είμαστε τυχεροί γιατί η χώρα μας διαθέτει ένα από τα πιο ολοκληρωμένα και γενναιόδωρα προγράμματα εμβολιασμών παγκοσμίως.
